NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

Z.C.A. LUYENDIJK
De filmer Rob Hof kwam hem regelmatig tegen op zijn reizen: een stille man met een onmogelijke taak, die hard werkte en soms in de eenvoudigste hotels sliep. Hij vroeg het uiterste van zijn medewerkers, die soms hele nachten moesten doorwerken. Een belangrijke man, die helemaal niet belust was op publiciteit, integendeel.

Enkele jaren geleden kreeg Hof het verzoek van een aantal instellingen een film te maken over conflictpreventie. Hof dacht lang en diep en kwam tot de conclusie dat Max van der Stoel het onderwerp moest zijn van zo'n film, de eenzame man die hij onder soms erbarmelijke omstandigheden zo stug zijn werk had zien doen. Van der Stoel voelde er aanvankelijk niets voor, omdat zo'n film volgens hem alleen maar zijn werk als Hoge commissaris voor de Minderheden van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) in de weg zou staan. Geen film dus, althans, niet meteen.

Tegen het einde van zijn mandaat, vorig jaar, als Hoge Commissaris, draaide Van der Stoel bij. Hof mocht hem vergezellen op reizen, en Van der Stoel stemde toe zich te laten interviewen door Michael Ignatieff, een Canadese historicus en filosoof die zich de afgelopen jaren soms bijzonder opgewonden heeft over onder meer het onvermogen van West- Europese landen om de grote conflicten op de Balkan en elders in Oost- Europa te voorkomen. Van der Stoels keuze voor Ignatieff als interviewer, en niet Nederlandse omroepcoryfeeën als Maartje van Weegen of Paul Witteman, is begrijpelijk: Ignatieff is goed geïnformeerd over wat zich afspeelt in het oosten van Europa en begrijpt ook als geen ander wat het werk van Van der Stoel inhoudt en betekent. Er wordt dus niet gevraagd naar de bekende Nederlandse weg ("Wat zijn de problemen in Oost-Europa?"), geen koppeling gelegd met kleinzielige Nederlandse issues ("Wie wordt de opvolger van Wim Kok") en evenmin behoeft Van der Stoel verantwoording af te leggen of te biechten (meer dan eens ontpoppen Nederlandse journalisten zich als politie-agent of dominee tegenover individuen die in elk opzicht ver boven hen uitstijgen).

Ignatieff is Van der Stoels alter ego. Niet zonder scepsis over de effectiviteit van een Hoge Commissaris voor Minderheden van de OVSE, zegt hij wat Van der Stoel nooit hardop heeft durven zeggen en vermoedelijk ook nooit naar buiten zal brengen. Ignatieff zegt wat Van der Stoel denkt, de Hoge Commissaris zelf stuurt bij in zijn antwoorden, verduidelijkt. Rob Hof illustreert het gesprek met prachtige beelden van Van der Stoels reizen en gesprekken in onder meer Kirgizië, Oost- Slavonië, Roemenië. Het geheel is een boeiende documentaire (alleen de vertaling rammelt hier en daar) over een bijzondere man, die tot op het allerlaatste moment bescheiden blijft over zichzelf en zijn verrichtingen.

De stille diplomaat, Ned.1, 22.25-23.20u.