NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Administratieve lasten zijn wild beest

Alle streven naar vermindering van de administratieve lastendruk voor het bedrijfsleven was tot nog toe vergeefs. Inzet van computer en Internet biedt echter nieuwe perspectieven, zo meent de Commissie Slechte.

Door onze redacteur EGBERT KALSE

DEN HAAG, 25 NOV. Met nog geen dertig pagina's is het een bescheiden rapportje geworden, het eindadvies van de Commissie Slechte aan minister Jorritsma van Economische Zaken. 'Regels zonder overlast' heet het, en het moet een einde maken aan de jaarlijks groeiende papierstroom waarmee ondernemers worden geconfronteerd. "Een commissie die zich bezighoudt met het terugdringen van de papierstroom kan niet met een dik rapport aankomen", grapt voorzitter J. Slechte.

De toenemende administratieve lastendruk is het bedrijfsleven al jaren een doorn in het oog. Loonadministratie, vergunningen en de aanhoudende behoefte van allerlei overheidsinstanties naar bedrijfsgegevens kostten het bedrijfsleven het afgelopen jaar 16,5 miljard gulden. Vijf jaar eerder was dat nog 13 miljard.

De administratieve lastendruk is een hardnekkig probleem; oplossing ervan een tot de verbeelding sprekend onderwerp. Zo bleek onlangs in Noord-Holland dat versimpeling van de bouwvergunningprocedure een stapel papier ter hoogte van de Domtoren zou schelen. Voor heel Nederland zou dit neerkomen op bijna het vijfvoudige.

Oud-Shell-bestuurder Slechte is niet de eerste die zich met de administratieve lasten heeft beziggehouden. Velen gingen hem voor, even zo velen liepen vast. Slechte zegt dat hij er tegenop zag aan de klus te beginnen. "Het was lastig om de zaak weer onder de aandacht te brengen." Maar hij is wel de eerste die over een nieuw medium kan beschikken bij het terugdringen van de papierhandel: het Internet.

U ziet een belangrijke rol weggelegd voor informatie- en communicatietechnologie. Daar konden uw voorgangers nog niets mee, omdat dat simpelweg niet bestond. Maakt dat het oplossen van het probleem makkelijker?

"Deze technologie is inderdaad een blessing in disguise. Tien jaar geleden was het ondenkbaar informatie over te dragen zonder papier. Dankzij de technologische ontwikkelingen is het veel makkelijker geworden gegevens uit te wisselen zonder steeds opnieuw informatie te moeten vragen.

"De overheid moet nog wel leren hoe daarmee om te gaan. Daarom adviseren wij een Internet-groeimodel, zoals bijvoorbeeld Noorwegen en Denemarken dat kennen. Dat gaat uit van een Internetsite, die je geleidelijk kan uitbreiden. Via zo'n site moet het mogelijk worden alle regels en wetten die van toepassing zijn op, bijvoorbeeld, de oprichting van een eigen bedrijf met één druk op de knop op te vragen.

"Zaak is dan wel dat iedere ondernemer een computer en een Internetaansluiting heeft. We zijn met het ministerie van Financiën in gesprek over een fiscale stimulans voor ondernemers bij de aanschaf van een pc. Alleen bij een hoge penetratiegraad van computers kan het terugdringen van de lasten slagen."

Hoe kan het toch dat de lasten al jaren alleen maar stijgen?

"Dat is onvermijdelijk door het systeem dat we hebben gekozen. De administratieve lasten zijn een wild beest, haast niet te temmen. Ministers maken nu eenmaal beleid en beleid betekent regels en regels betekent papier. Omdat de ministeries onderling niet genoeg communiceren stapelen de aanvragen voor informatie zich bij de bedrijven op.

"Door de huidige regels mogen ambtenaren van bijvoorbeeld Verkeer en Waterstaat de gegevens die zij van bedrijven hebben niet doorgeven aan hun collega's van Economische Zaken. Zo werk je een stijgende lastendruk alleen maar in de hand. Tel daarbij de complexer geworden samenleving op en de invloed die de Europese regels hebben op de informatiestromen, en je begrijpt waarom die ieder jaar toenemen."

In uw advies, 'Regels zonder overlast', stelt u tevens voor om een aparte, onafhankelijke commissie in te stellen om de administratieve lasten te beteugelen. Is dat niet de bureacratie met bureacratie bestrijden?

"Allerminst. Het op te richten orgaan moet klein en efficiënt zijn en juist voorkomen dat er dubbel werk wordt gedaan. Het moet de ministeries actief gaan adviseren hoe ze de groeiende papierstroom kunnen indammen en dient daarnaast een toezichthoudende rol te krijgen. In die functie zou de commissie kunnen optreden bij ministeries of andere overheidsinstanties die er niet in slagen de lastendruk op het bedrijfsleven te verminderen."

De doelstelling van het kabinet is om in deze regeerperiode 2 miljard gulden te besparen op administratieve lasten. Is dat haalbaar en wat verwacht u voor de toekomst?

"Dat is absoluut haalbaar, je ziet nu al dat departementen beseffen dat het zo niet langer kan. De reorganisatie van de Belastingdienst is daar een goed voorbeeld van, en ook op Sociale Zaken wordt hard gewerkt. Alleen moeten we dan wel snel beginnen met de invoering van ons advies. Als dat volgend voorjaar geregeld kan zijn, dan is die twee miljard geen enkel probleem. "Op termijn denk ik dat een besparing van 30 procent haalbaar moet zijn, dat betekent ruim vijf miljard gulden. Het Centraal Planbureau heeft al berekend dat dat een extra groei van 0,75 procent van het bruto binnenlands product kan opleveren."

RAPPORT www.nrc.nl/Doc