NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

De asielzoekers in het Friese Kollum zijn bang. "De meeste Kollumers beschouwen ons nog steeds als criminelen."

Door onze correspondent KARIN DE MIK

KOLLUM, 19 OKT. Laat ze een DNA-test doen bij alle mannen in Zwaagwesteinde, Kollumerzwaag en Kollum, vindt Yousif Kabi. "Ik ben de eerste om me te melden. Ik heb niks te verbergen. We moeten met de politie samenwerken om de moordenaar te vinden." De 23-jarige Kabi, bewoner van asielzoekerscentrum 'De Poelpleats' in Kollum, vluchtte tien maanden geleden vanuit Syrië naar Nederland.

De moord op Marianne Vaatstra, in de nacht van 30 april op 1 mei in Veenklooster, veroorzaakte ook een schok bij de bewoners van het asielzoekerscentrum, weet hij. "Ik heb vrouwen en meisjes zien huilen. Wij asielzoekers hebben ook gevoel." Kabi is een van slechts drie asielzoekers die openlijk met de pers wil praten, zegt de directie. De ontmoeting met hen is gearrangeerd. De rest van de bewoners is volgens de directie bang en durft niets te zeggen.

Even ging er vorige week vrijdag een opluchting door het centrum, toen bekend werd dat een voormalig bewoner van het Kollumer centrum, een 26- jarige Irakees die als hoofdverdachte werd beschouwd, niet de dader kon zijn. DNA-onderzoek pleitte hem vrij. Even maar, zegt Kabi. "Nu blijkt dat er niets veranderd. De meeste Kollumers beschouwen ons nog steeds als criminelen." Nu de gezochte Irakees niet de dader van de moord is, zijn de spanningen opmerkelijk genoeg weer opgelopen tussen azielzoekers en autochtonen in Kollum.

Vijf jaar is De Poelpleats nu gevestigd op de voormalige camping, even buiten Kollum. Tussen de bomen staan de tientallen witte stacaravans voor de 420 bewoners. Op een enkel incident na, waren er nooit problemen tussen de plaatselijke bevolking en de vluchtelingen. De moord op de 16-jarige scholiere veranderde dat. Van meet af aan gingen geruchten dat de dader gezocht moest worden in het asielzoekerscentrum. Twee weken geleden werden op een protestmanifestatie asielcentra "broeiplaatsen van mensenhandel en criminaliteit" genoemd. Een informatiebijeenkomst werd verstoord door eiergooiende jongeren. 'AZC, weg ermee!', scandeerde de menigte. De gemeente kondigde daarop aan adempauze af.

De drie Syrische asielzoekers noemen talloze voorbeelden waaruit blijkt hoe de Kollumers hen nu zien. De 'vroeger' doorgaans hartelijke bejegening heeft plaatsgemaakt voor hooguit een koele groet. Meestal wordt er niets gezegd of wordt er gescholden. Twee meisjes beten bewoner Mohammed Hassan (22) onlangs in Kollum 'shut up' toe, toen hij hun richting op keek. "Ik durfde niks te zeggen, alleen 'dankjewel'," zegt hij. Hanna Daboul (40) vertelt hoe hij enkele dagen geleden in Kollum met zijn vierjarige dochter aan het fietsen was. Een auto probeerde hem van de weg te rijden. "Hé asielzoeker, weg, weg!", werd er geroepen. Kabi ging geregeld uit in een bar, waar Marianne ook wel kwam. "Iederen was altijd blij. Maar na de moord mijden mensen mij. Als ik ergens ga zitten, staan ze direct op en lopen weg. Dat doet pijn." Hoewel ze zeggen niet bang te zijn, gaan ze niet meer alleen het dorp Kollum in. " Altijd met zijn tweeën. We zijn voorzichtig."

Is er een oplossing? Kabi: "Als ze ons leren kennen, zullen ze wel een betere mening over ons krijgen. Hoe kan een meisje van vier een crimineel zijn?" Kabi denkt dat contact geen zin heeft zolang de moordenaar niet gevonden is. Als de moord opgelost is, wil hij het graf van Marianne bezoeken en de familie Vaatstra met een delegatie bewoners uit het De Poelpleats persoonlijk gaan condoleren. "Daar hebben we goed over nagedacht. We begrijpen de gevoelens van haar vader. Wij hebben zelf ook familie verloren."

Directeur Nettie Groeneveld van De Poelpleats zegt respect te hebben voor de asielzoekers. "Hoewel ze worden bespuugd en bespot, hebben veel bewoners toch begrip voor de emoties van de bevolking. Zelf zijn ze ook angstig, zolang de moordenaar nog vrij rond loopt. Aan de andere kant vinden ze het afschuwelijk dat ze worden bedreigd." Met extra gesprekken en ontspanning proberen medewerkers de bewoners op te vangen. Toch hebben tientallen bewoners inmiddels een verzoek tot overplaatsing naar een ander centrum ingediend. Groeneveld steunt de adempauze van de gemeente. "Maar we moeten wel de dialoog met de bevolking aangaan. Een asielzoeker is niet anders dan jij en ik. Veel Zwaagwesteinders zijn hier nog nooit geweest."

Zie ook:

Teleurstelling overheerst in Kollum (16 oktober 1999)
Verdachte in zaak Vaarstra onschuldig (15 oktober 1999)
Geest uit de fles in verdeeld Kollum (14 oktober 1999)
Arrestatie in moordzaak M. Vaatstra (13 oktober 1999)
Vechtpartij in Kollum om centrum voor asielzoekers (8 oktober 1999)
Rouwlinten in Fries dorp na 'zinloze' moord (8 mei 1999)

( a d v e r t e n t i e s )