NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

COEN VAN ZWOL
"Je ziet er beroerd uit, je stinkt en er groeien vreemde haren uit je rug." Elke man krijgt het vroeger of later te horen. Voor Seth Brundle is het vroeger. Zijn vriendin verwijt de jonge wetenschapper namelijk terecht dat hij in een reuzenvlieg verandert.

Dat komt zo. Brundle ontwerpt in een kaal pakhuis - daar woonden genieën vaak in de jaren tachtig - een teletransporter. Die kan vaste voorwerpen op zijn Star Treks naar een andere locatie stralen. Brundle gebruikt zichzelf als proefkonijn, maar er bevindt zich tijdens het experiment ook een vlieg in de capsule. Het DNA van Brundle en de vlieg raken tijdens het overstralen vermengd, waarna 'Brundlefly' is geboren. De daaropvolgende metamorfose van wetenschapper tot insect gaat gepaard met veel pus, bloed, slijm en uitvallende nagels. En aardiger wordt Brundle er ook niet van.

The Fly (1986) is een staaltje duistere, onsmakelijke maar zeer onderhoudende horror. De fysieke degeneratie van Brundle houdt gelijke tred met een innerlijke strijd tussen mens en insect, waarbij het insect uiteraard wint. Als de 'Brundlevlieg' zich tenslotte danig in de nesten werkt, resteert er nog maar een klein restje menselijkheid, dat 'kill me, kill me' kermt.

De film markeert ook de metamorfose van regisseur David Cronenberg. Tot en met The Fly was hij een origineel horror-regisseur, na The Fly werd hij in toenemende mate een cultheld, een auteur die de horror overstijgt. Zijn hoofdpersoon raakt doorgaans in de greep van een vreemde macht - een virus, telepathie, drugsverslaving, seksuele obsessies, virtual reality. Daarna verzinkt hij willoos in een bloedige nachtmerrie van moord en zelfverminking. Een slechte afloop is verzekerd.

Cronenberg noemt zijn films autobiografisch, maar dat is zijn probleem. Persoonlijk zie ik het liefst dat hij zijn obsessie in het keurslijf van een ordinaire thriller perst, zoals in The Fly. Zijn latere films, zoals Naked Lunch (over William Burroughs), Dead Ringers (over tweelingen en gynaecologie) en Crash (over seks en auto-ongelukken) zijn kil, stuurloos en traag. Toch heeft Cronenberg vooral met deze films het respect van veel filmcritici gewonnen. En de woede van censors: morbide obsessies zijn voor hen beter te verteren als die in het horror-getto zijn ondergebracht. Gelukkig heeft Cronenberg onlangs zijn evenwicht hervonden: zijn laatste film, eXistenZ, is niet alleen ziek, maar heeft ook weer vaart en spanning.

The Fly (David Cronenberg, VS, 1986), Net5, 22.10-23.50u.