NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

MARTIJN MEIJER
De openingsavond van de Uitmarkt biedt ook dit jaar weer lichtvoetig amusement waar niemand aanstoot aan zal nemen: een musicalprogramma gepresenteerd door Willem Nijholt. Voor de televisiekijker is er vanavond meer te beleven: de Avro zendt naast een registratie van de opening, ook een hommage aan Hugo Claus uit. Wat je ook van de Vlaamse schrijver vindt, het is tenminste iemand die in zijn romans en toneelstukken confronterende onderwerpen niet schuwt.

Het idee voor de hommage komt van Het Toneel Speelt, dat Claus' nieuwe stuk De Verlossing gisteren voor het eerst uitvoerde in de Stadsschouwburg in Amsterdam. Ronald Klamer, directeur van Het Toneel Speelt: "Claus is het symbool van de Nederlandse toneelschrijfkunst. Hij is een van de weinige Nederlandstalige schrijvers die regelmatig toneel schrijven. Het hele Nederlandse toneel is schatplichtig aan hem."

Op de avond van deze live-uitzending, gepresenteerd door Pieter Jan Hagens, zal Hugo Claus verrast worden met de opvoering van drie scènes uit zijn toneelwerk. Collega-toneelschrijvers Maria Goos, Willem Jan Otten en Benno Barnard kozen elk een voor hen exemplarische scène uit Claus' werk. Zij zullen uitleggen waarom ze voor die scènes kozen en hoe ze door Claus zijn beïnvloed. Maria Goos, die voor de Avro Oud Geld en Pleidooi schreef, koos een fragment dat onder regie van Willem van de Sande Bakhuyzen gespeeld zal worden. Willem Jan Otten, onder andere bekend van De Nacht van de Pauw, koos een scène uit een van Claus' oudere stukken die zich afspeelt in het katholieke milieu. Deze scène wordt uitgevoerd door de acteurs van de Trust onder regie van Theu Boermans. Benno Barnard, een Nederlandse schrijver die in Antwerpen woont, koos een scène uit De Blindeman, een bewerking van Sophocles' Oedipus Rex. Barnard: "We wonen in dezelfde stad, Claus speelt pétanque in het park bij mij om de hoek. We drinken wel eens wat, maar praten nooit over literatuur. Volgens mij werkt iedere Nederlandstalige toneelschrijver in de schaduw van Claus. Mij fascineert hoe hij in al zijn toneelwerk de traditie laat doorspelen. In De Blindeman zit een heel mooi contrast tussen de hoge klassieke cultuur en het Vlaams dat de acteurs spreken. Voor mijn eigen werken, zoals Jefta of Semitische liefdes, heb ik van Claus geleerd om niet te eerbiedig met klassieken om te gaan."

De hommage besluit met een privé-voorstelling voor Claus. Will van Kralingen, Anne-Wil Blankers en Annet Nieuwenhuijzen van Het Toneel Speelt zullen het slot van De Verlossing spelen, een door Claus gekozen dramatische scène, waarin de een moeder aan haar dochter ('helaas getrouwd met een ondermaatse voetballer') vraagt om haar te helpen dood te gaan.

De uitvoering wordt gehouden voor de camera's en voor Claus zelf, die in de koninklijke loge van de Stadschouwburg plaatsneemt. Ronald Klamer: "Hij krijgt een privé-voorstelling zoals Ludwig II van Beieren, die in de film van Visconti Lohengrin voorgespeeld krijgt in zijn paleis Linderhof. Claus als de koning van het Nederlandse toneel en Het Toneel Speelt als het hoftheater."

Uitmarkt '99: Hommage aan Hugo Claus. Ned.1, 23.32-00.32u.