NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

TNO onderzoekt of onder basisschool De Dreef in Emmer-Erfscheidenveen 'sekskelders' aanwezig zijn. Vier ouderparen houden vol dat hun kinderen daar seksueel zijn misbruikt.

Door onze redacteur JUTTA CHORUS

EMMEN, 5 AUG. Voor de vakantie vertelde een vriendje dat er een fotograaf bij hem op school was. "Ben jij ook op de foto geweest?" vroeg hij aan Dirk Baptist (7). "Wel honderd keer", antwoordde die. "Ik vond het niet fijn. Ik kreeg een stokje in mijn kontje."

"Nog steeds", zegt moeder Antje Baptist (33), "vertelt Dirk flarden van gebeurtenissen. Elke keer een stukje. Gisteravond onder de douche zei hij: 'Ik heb al zoveel piemels gezien. Van die meneren die over me heen plasten'. Daarna droogde hij zich af en ging met zijn lego spelen."

Hans en Antje Baptist proberen samen met drie andere ouderparen sinds oktober 1997 aan te tonen dat hun kinderen op de Emmense openbare basisschool De Dreef seksueel zijn misbruikt. De kinderen - destijds tussen de vier en twaalf jaar oud - zouden volgens hun eigen getuigenissen onder schooltijd door leerkrachten en ouders in kelders en andere ruimtes zijn aangerand en verkracht. Dat bewijzen is niet gemakkelijk, want tot nu toe is er in en om de school niets gevonden dat hun verhalen bevestigt.

Het Assense openbaar ministerie liet direct nadat de ouders van achttien kinderen aangifte hadden gedaan van ontucht 35 rechercheurs en twee officieren van justitie een grootscheeps forensisch onderzoek verrichten. De betrokken kinderen werden verhoord. Het politieteam trof geen kelders aan onder de school, zo maakte het OM bekend en de zaak Emmer-Erfscheidenveen werd geseponeerd. De justitiële stukken werden om redenen van privacy niet openbaar gemaakt.

Inmiddels heeft de ouderraad van De Dreef - naar eigen zeggen moe van de aanhoudende stroom verwijten - er bij minister Korthals (Justitie) op aangedrongen de achtergehouden stukken openbaar te maken. De vier ouderparen waren al eerder een procedure gestart om de stukken in te kunnen zien. Afgelopen zondag brandde het huis van een van de ouderparen uit. Het vuur werd, zo bevestigt de politie, aangestoken.

Een dag later besloot het OM om TNO nogmaals een grondig bodemonderzoek te laten doen naar de aanwezigheid van kelders onder de school. In de hoop dat met de bevestiging van eerdere bevindingen de rust in het dorp weerkeert.

Verbale burgeroorlog over spelletje of sprookje

Antje Baptist haalt een recente foto van Dirk tevoorschijn. Zijn gezicht steekt bleek en opgeblazen uit boven het boord van zijn groene houthakkershemd. Sinds november 1997 zit hij op De Triangel, de protestant-christelijke basisschool in Emmer-Erfscheidenveen. Hij heeft een lieve juf en het schoolreisje naar het pretpark Duinen Zathe in Appelscha vlak voor de zomervakantie was zelfs een succes. Maar het niet goed met Dirk. Hij heeft al twee jaar last van angstaanvallen en slikt 's avonds en 's morgens twee melleretten, kalmeringstabletten. "Hij is een volwassene in zakformaat", zegt zijn moeder.

Vorig jaar ging Dirk Baptist kortstondig in therapie bij het Centrum voor geestelijke gezondheidszorg in Emmen (MFE). Hij was agressief en terneergeslagen en hield zich op een dwangmatige manier bezig met seksspelletjes. Een grondige diagnose werd niet gesteld.

In maart van dit jaar besloot pedagoge Francien Lamers-Winkelman, verbonden aan de Vrije Universiteit, vijf van de vermeende slachtoffertjes te onderzoeken. In een algemene conclusie aan de betrokken huisartsen schreven de onderzoekers: "Het is ons duidelijk dat de kinderen door hetgeen is gebeurd en nog gebeurt getraumatiseerd zijn." De geestelijke toestand van de kinderen wordt in de brief in verband gebracht met seksueel misbruik en de gevolgen daarvan.

In het rapport dat Lamers maakte van Dirk Baptist staat dat hij naar voren komt als "een onzeker, angstig jongetje dat veel veiligheid en bevestiging zoekt bij volwassenen". Hij is geneigd zijn zorgen voor zich te houden. In december 1996 kwam Patrick Bruinsma (nu 8) voor het eerst thuis met poepbroeken en een geïrriteerde anus. "Het ene moment was alles heel", zegt zijn moeder Reina (36). "Het volgende moment zaten we in het ziekenhuis; kleefde er weer bloed aan zijn sluitspier." Hij zat een jaar op school en was al ruim twee jaar zindelijk. Het enige wat hij aanvankelijk kwijt wilde, was dat hij op school werd geplaagd. Uiteindelijk hield de Emmense politie een vijftal jongens uit groep 5 en 6 aan, van wie zich vier schuldig hadden gemaakt aan seksueel misbruik van jongere schoolgenoten. In de zomervakantie moesten ze een opstel over 'goede zeden' schrijven.

De schoolleiding trof serieuze maatregelen. Het struikgewas achter de school, waar de kinderen waren betast, werd weggehaald. Een hek scheidde de kleuterspeelplaats van die van de oudere kinderen, de speelkwartiertijden verschilden van elkaar en misbruikte kinderen werden voortaan door de leerkracht begeleid naar de wc.

Maar na de zomervakantie klaagde Patrick dat hij nog steeds werd geplaagd. Hij sprak nu over een kelder en een badje met koud water waar hij in moest. Als zijn moeder de post uit de brievenbus aan de straat haalde, raakte hij in paniek. Ze zouden haar doodschieten, hadden ze gezegd, als hij zijn ouders in zou lichten over de sekspraktijken.

Toen Reina ontdekte dat er meer kinderen met vergelijkbare klachten waren, zocht ze steun bij hun ouders. Met toen nog zeven andere ouderparen deden de Bruinsma's in oktober 1997 aangifte van seksueel misbruik door leerkrachten en ouders. Vijftien kinderen verlieten gelijktijdig De Dreef en stapten over naar de andere school in het dorp. Na de herfstvakantie draaide de schoolleiding de beschermende maatregelen terug.

Sinds die tijd woedt er een verbale burgeroorlog in Emmer- Erfscheidenveen, een veendorp van tweeduizend inwoners. Uitgevochten in de regionale en landelijke media. Volgens Antje Baptist - die zes jaar in de gemeente woont - is er sprake van een vete tussen de autochtone bevolking en de buitenstaanders. "Je hoort het dorp te beschermen en dus geen vuile was buiten te hangen. Het is een gevecht geworden tussen volwassenen, terwijl het om de kinderen gaat." Jan Kuilman, negen jaar voorzitter van de ouderraad van De Dreef: "De ouders van de achttien slachtoffertjes hadden graag gezien dat de vier dadertjes een zwaardere straf was opgelegd. Meer dan een opstel. 'Ik wil wraak', zei een van hen. 'U kunt geen wraak krijgen', antwoordde de toenmalige wethouder van Onderwijs. 'Dan maak ik de school kapot', was zijn conclusie. Dat heeft hij geprobeerd."

Volgens Kuilman zijn de verdachtmakingen daterend van na de zomer van 1997 'sprookjes'. Zijn eigen zoons zijn nooit met klachten thuis gekomen. "Er zijn kinderen die verklaren dat Patrick Bruinsma een eerste versie van het verhaal heeft verzonnen. De bezorgde ouders hebben zijn versie met hun kinderen besproken en zo eindigt een dubbeltje in honderdduizend gulden."

Over de fysieke en mentale schade die de vermeende slachtoffers hebben opgelopen, zegt Kuilman: "Ik ben geen psycholoog, maar als kinderen gedurende twee jaar hetzelfde verhaal hebben gehoord, gaan ze dat geloven. Zo raken ze vanzelf getraumatiseerd." Hij sluit overigens niet uit dat de kinderen in aanraking zijn gekomen met seksueel misbruik, maar dan buiten de school. "Er is in de school geen enkel bewijs gevonden, nog geen snipper van een pornofoto. Als mijn kind desondanks afwijkend gedrag zou vertonen, zou ik mijn directe omgeving - ooms, tantes, neven, nichten - eens aan een onderzoek onderwerpen. "

(Met medewerking van Mariël Croon. De namen van Dirk en van Patrick Bruinsma zijn gefingeerd.)

( a d v e r t e n t i e s )