NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

BIJ DE FORMATIE van het tweede kabinet-Kok hadden de ministers Peper (Binnenlandse Zaken) en De Vries (Sociale Zaken) de premier al voorgesteld om een zogeheten 'motto' te formuleren. Een aantal relevante trefwoorden - of een 'mission statement' zoals het tegenwoordig in de particuliere en publieke sector heet - zou enige helderheid hebben kunnen verschaffen over het doel van het vernieuwde paarse kabinet. Dat was niet nodig, vonden de anderen. Gewoon weer aan het werk, werd daarom het impliciete motto. Het resultaat is bekend. In nog geen jaar zwalkte Paars II van incident naar incident, om ten slotte in een heuse crisis verzeild te raken en ook nog eens een minister overboord te zien slaan. Het publieke enthousiasme voor de eerste paarse coalitie is dan ook in zijn tegendeel verkeerd. Politiek vertrouwen berust nu eenmaal op meer dan economische groeicijfers alleen. Vandaar dat alle ministers en staatssecretarissen gisteren in het Catshuis bijeenkwamen om te onderzoeken of daaraan wat te doen is.

Het schijnt een nuttig en plezierig beraad te zijn geweest. Er is gelachen aan tafel en er is gedold in de tuin. Sommige ministers (onder anderen Jorritsma) zijn er zelfs achter gekomen dat ze met hetzelfde bezig zijn als hun collega's. Dat laatste is in dit kabinet inderdaad een nieuw inzicht. In de wekelijkse ministerraad in de Trêveszaal plegen de meeste bewindslieden namelijk alleen te praten over hun eigen portefeuille. Wat er elders aan de hand is, ontgaat hun vaak. De vermaledijde Bijlmerenquête heeft dat bijna drie maanden geleden helder aan het licht gebracht.

DE BEWINDSLIEDEN gaan het dan ook vaker doen: met de 'benen op tafel' hardop denken. Het geeft geen pas daarover lacherig te doen. De politieke cultuur in Nederland is de laatste jaren zo verzakelijkt dat de burger wel eens de indruk heeft dat de regering niet veel meer is dan een soort raad van commissarissen. Maar het enthousiasme van de ministers en staatssecretarissen gaat wel voorbij aan de werkelijkheid. Het tweede kabinet-Kok hoeft namelijk helemaal niet naar emplooi te zoeken. De maatschappelijke kwesties stapelen zich op, problemen die nu eens niet louter en alleen te maken hebben met het financieringstekort. Het openbaar onderwijs in Nederland loopt gevaar door dolgedraaide hervormingsplannen en lerarentekorten. De wachtlijsten en het gebrek aan medisch personeel alsmede artsen bedreigt het unieke en relatief goedkope karakter van de gezondheidszorg. De fysieke infrastructuur draait zich vast, omdat het openbaar vervoer nog altijd onvoldoende alternatief biedt voor de particuliere auto. De woningmarkt is dermate overspannen dat de grote steden straks alleen nog rijke tweeverdieners én gesubsidieerde onderklassers kunnen herbergen. Het immigratiebeleid heeft zich zo gefixeerd op asielzoekers dat de reguliere vreemdelingen over het hoofd worden gezien. En ook de drievoudige 'crisis in de opsporing', zoals gesignaleerd door de IRT- enquête, blijft voor onaangename verrassingen zorgen.

HET IS EEN kleine opsomming, die naar believen kan worden uitgebreid. Want er is eigenlijk geen minister die hierbij buiten schot kan blijven. Het kabinet-Kok zou er bij het tweede tuinkamerberaad in het Catshuis dan ook goed aan doen zich niet meer te verbazen over de 'enorm volle beleidsagenda' (Borst) van de individuele bewindslieden. Beter ware het als de regering de loodgieterstassen deze zomer eens uitmest, opdat ook de urgente dossiers in de wekelijkse ministerraad aan de orde kunnen komen. Als het brainstormen zich vrijdags niet uitstrekt tot de Trêveszaal aan het Binnenhof, is de 'opgewekte' bijeenkomst van gisteren niet meer dan public relations geweest.

Twee gezichten
(13 juli 1999)

( a d v e r t e n t i e s )