NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

MARISKA GRAVELAND
Atom Egoyans oeuvre wordt weleens 'De cinema van de teleurstelling' genoemd, en dat is niet als belediging bedoeld. In zijn film Exotica bijvoorbeeld, lokt hij de kijker met erotische beelden, maar geeft daar vervolgens zo'n draai aan, dat al het aangename verdwijnt. Egoyan plaagt ons, waarna je net zo ontredderd wordt achtergelaten als de personages uit zijn films.

'Exotica' is de naam van een striptease-nachtclub in Toronto waar zich elke dag hetzelfde ritueel afspeelt. Een belastinginspecteur vraagt een jonge vrouw in meisjesachtig schooluniform voor hem te dansen. Kijken mag, aanraken niet. Elke dag weer wijst hij haar af, en pas aan het eind van de film blijkt waarom. De film heeft hierdoor iets weg van een thriller, waarbij elke scène iets meer onthult van de getroebleerde personages - net als een striptease. Filmanalysten zijn dol op Egoyan. Zijn films zijn intelligent geconstrueerd en zitten propvol metaforen en complexe familierelaties. Ook Exotica vereist nogal wat oplettendheid. De enkelzijdige spiegels en de gluurders in de nachtclub wijzen op het voyeurisme dat alle mensen eigen is - niet in de laatste plaats de filmkijker zelf. Het enige contact dat de mensen in de film lijken te hebben is via geldtransacties, waarbij Egoyan ons soms met sardonisch genoegen op het verkeerde been zet. Zo is er een scène waarin de belastinginspecteur 's avonds in de auto zit en geld overhandigt aan een jong meisje. "Vond je het niet fijn om te doen?", vraagt hij haar. Later zal blijken dat hij hiermee heel iets anders bedoelde dan de kijker meteen denkt. Het is een kille wereld waar Egoyan ons uiteindelijk naartoe heeft gelokt. Iedereen in de film houdt afstand tot elkaar. Egoyans films zijn dan ook vaak als koel bestempeld, maar, zo zei hij in een interview, 'mijn films zitten vol emoties, maar het is ingehouden emotie'.

Een van zijn beste films is The sweet Hereafter, over dorpsbewoners die rouwen om een aantal verongelukte kinderen, waarbij diezelfde ingehouden emotie je, anders dan in Exotica, wel een stomp in de maag geeft.

Exotica (Atom Egoyan, 1994, Canada), zaterdag, BBC2, 0.30- 2.10u. en maandag, 0.50-2.30u.