NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

Maarten Huygen
Dat beeld van die ene duttende senator in driedelig grijs - wie hij was weet ik niet - heb ik wel vijftien keer gezien gisteravond. De montage wilde me iets duidelijk maken. Het hoofd was half weggezonken, de wenkbrauwharen staken alle kanten uit als van een uil. Midden op de dag. Op de achtergrond zag ik anderen met de ogen dicht, bijvoorbeeld J. Glastra van Loon van D66, de partij waar het om draait. Was hij in het klare daglicht geconcentreerd aan het luisteren? Een nacht had hij nog te gaan. Dergelijke ontluisterende scènes van mediterende oude mannen hebben de Amerikaanse Senaat ervan weerhouden om het camera-oog vrij door de zaal te laten ronddwalen. Er zijn daar maar twee tot drie vaste cameraposities, voor de spreker en op grote afstand, bediend door het Senaatspersoneel. Gelukkig is het hier vrijer.

Eén man was klaarwakker gisteren. Hij wist zich bekeken door de camera's. Parmantig schreed hij op en neer. Hans Wiegel. Hij heeft wat Amerikanen noemen een swagger in zijn gang: branie. Eergisteren zag ik hem kalm glimlachend de fractievergadering binnenschrijden om zijn toespraak uit te delen. Rechtovereind, buik zonder schaamte vooruit, de benen iets naar buiten stekend.

Gisteren zette hij met bolle wangen de stevige kaken op elkaar, alsof hij vastbesloten was. Hij zou zich belachelijk hebben gemaakt als hij na al dit vertoon door de bocht was gegaan. Als een vlucht weg van Ok Corral. De muziek zwol aan en de tegenpartij kwam niet opdagen. Maar ik was bereid om mijn mening te geven voor een betere. Ik zat er niet bij. De consensus van de televisiecommentatoren was dat hij om zou gaan. "Hij is Realpolitiker genoeg", had Ferry Mingelen gezegd. Dat kwam niet uit.

Nu vond ik de verdediging van de minister van Binnenlandse Zaken, Bram Peper, niet overtuigend, hoe goed hij ook zijn best deed. Het referendum was duidelijk niet zijn plan. Zijn voornaamste argument was dat het geen kwaad kon. Ik zag een geheel nieuwe Peper. Hij gebruikte de sussende, therapeutische toon van de verpleeghuisdirecteur die zijn patiënten in hun waarde wil laten, nu de recreatiezaal aan de nieuwste gemeenteverordeningen moest worden aangepast. Ontspannen en gerust op de goede afloop. "Ik ben optimistisch", zei hij. Je moet de heren zacht over hun bolletjes aaien. Geen stemverheffing nodig. Het dagelijkse borreluurtje wordt verplaatst naar de gang.

Als het referendum niet werkt, beloofde Peper, kan het na tien jaar worden geschrapt. Met die uitspraak over een Grondwetswijziging ondergroef hij zichzelf. Ook premier Kok hield geen vurig pleidooi voor het volksberaad. Hij wees alleen op de gevolgen van de tegenstem voor de voortgang van zijn kabinet. Nee hoor, hij wilde de vele heren en de enkele dames niet onder druk zetten.

Bij de stemming zag ik beide bewindslieden turven, terwijl de uitslag al duidelijk was. De VVD-fractie had bekend gemaakt dat één lid tegen zou stemmen. Na zijn nederlaag zag Kok er bleekjes uit. Zijn Frans Molenaar-pak ongekreukt, zijn witte overhemd smetteloos maar hij had een mager muizenkopje gekregen. Zijn grote oren staken uit het inmiddels ingezakte grijze haar en de ogen stonden zwak en vermoeid.

Den Haag Vandaag en Barend en Van Dorp zaten er tot op het laatst bij. Maar de radio zond het eerst de reactie van D66- fractieleider T. de Graaf uit. Barend en Van Dorp ging urenlang door. Er heerste vrolijk kroegrumoer in afwachting van de uitslag. De mannen van voetbal en politiek onder elkaar. Jan Mulder sprak over zijn moeilijke huwelijk. Joost Zwagerman vond De Hoop Scheffer zo opgewonden. Zijn vrouw zou vanavond een goede beurt krijgen, voorspelde hij. Het testosteron ontlaadde zich in algemeen homerisch gebulder, waar ik als kijker niet bij kon. Bij al die zenuwen, drukte, emotionele ontladingen aan het eind bleef één man buiten beeld. Onbespied en in alle eenzaamheid was Wiegel verdwenen in het holst van de nacht. Het rokende pistool in de holster. Leve Thorbecke.