NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze correspondent FRANK WESTERMAN
MOSKOU, 24 AUG. President Jeltsin heeft gisteren per decreet zijn voltallige regering ontslagen. Oud-premier Viktor Tsjernomyrdin is aangewezen als de nieuwe regeringsleider en impliciet ook als troonopvolger van Jeltsin in het Kremlin.

Na een tiendaags stilzwijgen over de diepe financiële crisis in zijn land lichtte Jeltsin vanmorgen zijn besluit toe: ,,Het lot van Rusland is in het geding. De eerste prioriteit is het verzekeren van stabiliteit. Ik denk dat we daartoe de ervaring en het gewicht van Tsjernomyrdin nodig hebben. Maar er is nog een achterliggend argument [om hem terug te halen]: het garanderen van continuïteit in het (verkiezings-)jaar 2000.''

De terugkeer van de 60-jarige Tsjernomyrdin in de politieke arena is in Rusland met gematigde instemming begroet, al heeft de Jeltsin-vijandige Doema nog niet te kennen gegeven zijn kandidatuur te zullen bevestigen. De grootste fractie, die der communisten, stelt als voorwaarde dat de koers van economische hervormingen radicaal wordt verlegd. Cruciale steun voor de behoudende Tsjernomyrdin, die op de kop af vijf maanden geleden door Jeltsin opzij werd geschoven, kwam vanmorgen van ex-generaal Aleksandr Lebed, gouverneur van de regio Krasnojarsk en kandidaat voor het Russische presidentschap in het jaar 2000. Ook de invloedrijkste representant van Ruslands oligarchie, Boris Berezovski, schaarde zich achter de herbenoemde Tsjernomyrdin. Radio Echo Moskvi besprak de mogelijkheid dat Berezovski een sleutelpost in het nieuwe kabinet krijgt. Het station meldde ook dat de ontslagen Kirijenko heeft bedankt voor een nieuwe rol als vice-premier.

De beursautoriteiten in Moskou hebben de aandelenhandel vandaag voor een half uur onderbroken omdat de koersen te snel waren opgelopen. De toonaangevende RTS-index stond op een gegeven moment 14,5 procent hoger dan het slot op vrijdag. Kort na de opening van de beurs moest deze index nog 1,1 procent inleveren. De grote stijging van de index was vooral het gevolg van de koersexplosie van het aandeel van het energiebedrijf Gazprom waar de nieuwe regeringsleider, Viktor Tsjernomyrdin, in het verleden topman was.

Volgens de presidentieel woordvoeder Jastrzembski zal Ruslands ,,economische koers drastisch worden gewijzigd', al blijft de nieuwe premier een voorstander van een markteconomie. Het buitenlandbeleid blijft ongewijzigd, wat erop duidt dat minister Jevgeni Primakov op zijn post zal blijven. De nieuwste wisseling van de wacht volgt op de mislukte poging van de regering-Kirijenko om de roebel overeind te houden en het vertrouwen van buitenlandse investeerders te herwinnen. Vorige week liet Rusland de nationale munt los en kondigde het een 90-daags moratorium af op de betaling van staats- en bankschulden. Vandaag zou bekend worden gemaakt hoe deze verplichtingen geherstructureerd worden. Maar de val van het jonge kabinet heeft de verwarring onder buitenlandse financiers alleen maar vergroot.

Een woordvoerder van president Clinton drukte zich diplomatieker uit: zolang de economische hervormingen niet in gevaar komen, maakt het Washington niet uit wie de regering aanvoert. Clinton zou een boodschap van die strekking in een telefoongesprek met Jeltsin hebben overgebracht. Zijn geplande bezoek aan Moskou begin september staat nog op de rol. Vice-president Al Gore heeft al gebeld met Tsjernomyrdin, die hij goed kent uit de vijf jaar dat deze premier van Rusland was.

De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Klaus Kinkel klonk aanmerkelijk bezorgder: ,,De toestand is zorgwekkend. Rusland bevindt zich in troebel water. Aan de andere kant: we kennen Viktor Tsjernomyrdin.'' De Moskovieten op straat reageerden totaal verrast, en vooral: apathisch. Er klonken kwalificaties als ,,tragi-komisch' en het veelgehoorde: ,,Wat ben ik verondersteld hiervan te denken.''

President Jeltsin ontmoette zijn nieuwe premier vanmorgen in het Kremlin met de woorden: ,,Kom, Viktor Stepanovitsj, aan het werk. Vat de strijd maar aan.'' Hij had een bemoedigend woordje over voor de scheidende premier Kirijenko, die het 154 dagen heeft uitgehouden. ,,Ik prijs hem om zijn dapperheid en vechtlust.'' Naar verluidt heeft Tsjernomyrdin carte blanche gekregen om een nieuw kabinet samen te stellen. Het is onwaarschijnlijk dat hij de directeur van de Centrale Bank, de in het Westen zeer betrouwbaar geachte Sergej Doebinin, aan zal houden. Vorige week al temidden van de financiële chaos die ontstaan was na de val van de roebel, noemde Tsjernomyrdin hem ,,een van de hoofdschuldigen''.

Radio Echo Moskvi berichtte voorts dat de rol van het staatsgasbedrijf Gazprom zal toenemen. Als voormalig president-directeur onderhoudt Tsjernomyrdin nauwe banden met deze gigant. Het station meldde dat Gazprom een aantal grote Russische banken, die sinds de roebeldevaluatie op het randje van het faillissement balanceren, onder haar hoede zal nemen. De directeur van de Imkombank voorspelde gisteravond op televisie ,,een catastrofe'' voor het Russische bankwezen als er niet deze week tien miljard roebel (bijna drie miljard gulden) aan steun op tafel komt.

Tsjernomyrdin heeft nog niet gezegd hoe hij de crisis zal aanpakken, maar zegt dat ,,de analyse van het probleem'' zijn grootste prioriteit heeft.

Zie ook:
Roebel met 50 pct. in waarde omlaag (17 augustus 1998)

De val van de roebel (17 augustus 1998)

Devaluatie wekt 'enig begrip' IMF (18 augustus 1998)

( a d v e r t e n t i e )

Domicilie,
voor wie zich vestigt in het buitenland.