NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

COEN VAN ZWOL
The Shootist is de afscheidsfilm van John Wayne. De oude revolverheld J.B. Books huurt een kamer in het pension van weduwe Lauren Bacall om daar stilletjes te sterven. Maar de wereld laat hem niet met rust. Journalisten willen zijn verhaal, lefgozers proberen hem dood te schieten en iedereen hoopt aan zijn roem te verdienen. Liever dan weg te kwijnen, inviteert Books het lokale schorem in de saloon voor een last stand.

Deze film uit 1976 vertoont een bijna postmoderne versmelting van realiteit en fictie. Books sterft aan kanker zoals John Wayne aan kanker zou sterven. Books verleden wordt geïllustreerd met zwart-wit fragmenten uit westerns van John Wayne. En waar Books als een dinosaurus rondsloft in een wereld van telefoons en automobielen, daar was John Wayne een levend fossiel geworden in het Amerika van na Vietnam en Watergate. Toch is The Shootist geen eenduidige klaagzang op het verlies van simpele waarden, al lag dat met een regisseur als Don Siegel voor de hand. In 1972 regisseerde hij immers Dirty Harry, een reactionaire thriller met Clint Eastwood in de hoofdrol. Diens inspecteur Callahan voert een zinloze strijd in een verrotte wereld. Callahan moordt uit wraak, zijn vijanden moeten lijden.

Tot dit inktzwarte pessimisme heeft John Wayne zich nooit laten verleiden. Hij doodt opdat wij leven. Hij schiet schurken het geweer uit handen om ze een lesje te leren. Interessant is dat de non-valeurs waarmee hij in The Shootist afrekent, eigenlijk weinig doen om hun executie te rechtvaardigen. Maar in hun hang naar ouderwetse glorie nemen ze Books' uitdaging aan, verplaatsen ze zich als het ware naar zijn verdwenen wereld en trekken ze als eerste hun revolver. Zo doet iedereen het zijne om de legende te laten voortleven.

De jonge Ron Howard profiteert van Books' laatste levenslessen. Hij is de zoon die bij gebrek aan een vaderfiguur op het slechte pad dreigt te raken. Howard, bekend als Richie uit de serie Happy Days, mag het karwei in de saloon afmaken. De stervende Books glimlacht en sluit de vermoeide ogen.Helaas. John Wayne is dood en met Amerika kwam het nooit meer goed.

The Shootist (Don Siegel, 1976, VS). RTL5, 20.30-22.25u