Door onze correspondent HANS VAN DER LUGT
KYOTO, 11 DEC. Ruim 150 landen hebben vanmorgen een bindend akkoord
bereikt over maatregelen tegen het broeikaseffect. Het akkoord kwam tot
stand na een lange nacht hard onderhandelen, waarbij vooral de Verenigde
Staten in een confrontatie met China hebben moeten inleveren.
De geïndustrialiseerde landen hebben afgesproken de uitstoot van zes broeikasgassen, waarvan de belangrijkste kooldioxide is, in de periode 2008 - 2012 terug te brengen met gemiddeld 5,2 procent. De VS zullen de uitstoot met 7 procent terugbrengen ten opzichte van het basisjaar 1990, Japan met 6 procent, en de EU met 8 procent.
Onder Chinese druk is vannacht het artikel uit het protocol verdwenen dat ontwikkelingslanden oproept zich te verplichten tot ,,vrijwillige'' reducties. Eerder al hadden de Chinezen de VS een gevoelige klap gegeven door het protest vol te houden tegen een paragraaf over de mogelijkheid van ,,handel in emissie-rechten''. Na een onrustige schorsing haalde de gedreven voorzitter bij de onderhandelingen, de Argentijn Raúl Estrada Oyuela, deze mogelijkheid echter via een achterdeur weer in verzwakte vorm het akkoord binnen. De Chinese aanval vannacht deed de hoop op een goede afloop meerdere malen wankelen. Na de Amerikaanse nederlaag over de betrokkenheid van belangrijke ontwikkelingslanden bij de aanpak van het broeikaseffect - een eis die de Amerikaanse Senaat stelt aan het protocol - belde de delegatie uit de VS president Clinton in Washington voor overleg.
Om tien uur 's ochtends was er eindelijk overeenstemming over de tekst en moesten alle landen als laatste onderdeel hun reductiecijfer bekendmaken. De Amerikanen bevestigden de overeengekomen reductie met 7 procent. ,,Ik heb nog nooit zo snel zo'n vergaande, opmerkelijke consensus meegemaakt'', zei de Amerikaanse delegatieleider Stuart Eizenstat na afloop van de tien dagen lange onderhandelingen. Hij legde uit dat de omstreden handel in emissie-rechten - het opkopen van ongebruikte of behaalde reductiedoelen - uitsluitend met geïndustrialiseerde landen, die een reductieverplichting op zich genomen hebben, zal plaatshebben. De VS zullen met Canada, Australië, Rusland en Japan een ,,paraplu-overeenkomst'' aangaan voor de handel in emissie-rechten. Rusland zit door tegenvallende economische ontwikkeling 30 procent onder het niveau van 1990 in de uitstoot van broeikasgassen. Ontwikkelingslanden zullen volgens het principe van Joint Implementation - de overdracht van technologie - bijgestaan worden in de aanpak van het broeikaseffect. De behaalde winst in de uitstoot van broeikasgassen mogen de industrielanden bij hun eigen inspanningen optellen.
De conferentie in Kyoto heeft een nadere invulling van de handel in emissie-rechten en maatregelen om op natuurlijke wijze CO uit de lucht te halen, onder andere door het planten van bomen, naar een nieuwe klimaattop volgend jaar in Buenos Aires geschoven.
De Amerikaanse president Clinton toonde zich voldaan over het bereikte akkoord, ondanks de geringe betrokkenheid van de ontwikkelingslanden. Ook de Nederlandse minister van Milieu De Boer is tevreden. Volgens de milieu-organisatie Greenpeace gaat het akkoord niet ver genoeg.
11 DECEMBER 1997
Domicilie,
voor wie zich vestigt in het buitenland.