NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

WILLEM LAARMANS
Op de afstandsbediening van de televisie zit een toets waarmee de wereld tot zwijgen en tot spreken kan worden gebracht. Het eerste gebod voor iedereen die op de televisie zal verschijnen is: blijf tot de sprekende wereld behoren. Dan blijven ze vanzelf kijken.

Het voorbeeld is het weerbericht. De kaart van Europa is soms versierd met het oranje van oprukkende buien, of de grijze slierten van depressies - dat kan interessant zijn - maar in grote trekken ziet de kaart er meestal hetzelfde uit. Tenslotte gaat het erom wat de weermens denkt. Hij zegt dat hij denkt dat het morgen hier en daar glad zal zijn; zij denkt dat er tegen de avond een pittig buitje gaat vallen. Men blijft kijken om deze boodschap te horen. Het kijken doet men sowieso; van het luisteren steekt men iets extra's op.

Zo is het in beginsel ook gesteld met degenen die de reclameboodschappen brengen. Het gebeurt betrekkelijk weinig dat er een product op de markt komt waarvan tot op het ogenblik dat het spotje op de televisie verschijnt, bijna niemand nog heeft gehoord. Degenen die voor het bekende product de reclame maken, vallen enigszins te vergeljken met de weermensen: ze moeten het bekende product van een zodanige boodschap voorzien dat het van belang wordt voor het leven van morgen. Dat vergt een uitleg, en daarbij tellen de oren van het publiek nog mee, zolang die organen via een mutatie geen rudimenten zijn geworden. Dit ter inleiding het kolommetje dat ik hier als kijker-luisteraar naar televisiereclame zal schrijven. Het is een beknopte beginselverklaring. De Postcodeloterij laat weten dat ze weer kleur in Nederland brengt, en zet die boodschap kracht bij door het plaatje van een ijsvogel, een prachtig dier, spitse snavel en natuurlijk met het postcode-blauw. Veel Nederlanders houden van vogels maar zijn geen vogelkenners en willen dus weten wat de naam van deze vogel is, misschien zelfs voor ze ertoe komen, aan de loterij mee te doen. Deelnemers aan kansspelen hebben toch al een groter behoefte dan de gemiddelde mens om volstrekt au serieux te worden genomen. Laat de stem van een wetenschapper op de achtergrond zeggen: 'Een ijsvogel', en vervang dan in de volgende spot de ijsvogel bijvoorbeeld door een parkiet, of een roodborstje dat geen postcodeblauw in zijn veren heeft maar wel een vaderlandslievend befje.

Wetenschap, zichtbaar gemaakt. Men ziet een hoofdhaar in doorsnee. Een schoolkind dat de eerste lessen menskunde achter de rug heeft, kan zien dat dit een ongezonde haar is. Wat doen we eraan. Hair Repair. Het doet in de verte denken aan de fietsenmaker, maar juist daarom misschien wil je weten hoe deze lekke haar wordt geplakt en opgepompt. Het komt door de gelijknamige wonderbare shampoo van Schwartzkopf die niet alleen deze haar maar ook de honderduizenden andere op het hoofd van het levend model tot nieuw leven roept. Maak dat de koekkoek wijs. Wetenschappelijke animaties van dit soort zijn zo oud als de weg naar Kralingen. Een dwarsdoorsnee van een gekwelde maag die een geneeskrachtige bruistablet ontvangt, en dan het gezicht van de gebruiker die de innerlijke openbaring ondergaat. Ik dacht aan de dode potvis in het journaal, die gefilmd werd op het ogenblik dat hij of zij ontplofte. Die gebeurtenis was in ieder geval van een geloofwaardige wetenschappelijk klinkende tekst voorzien. Van het luisteren stak de kijker iets onvergetelijk op. Daar ging en gaat het om.