NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Partijen en politici ontdekken Internet als middel om kiezers te bereiken. Vooralsnog met wisselend succes.

Door onze redacteur HANS NIJENHUIS

DEN HAAG, 28 NOV. Wilt u Kamerlid Guikje Roethof beter leren kennen, haar collega Marjet van Zuijlen als pin-up bewonderen of debatteren met de SP? Kijk op Internet. Het openbare computernetwerk biedt verrassende inkijkjes in de politiek. Hoewel menig Kamerlid nog zweert bij de vulpen, werkt ten minste één partij al aan een digitale verkiezingscampagne.

,,Welkom op mijn web-page'', zegt een vriendelijk lachende Guikje Roethof tegen een ieder die www.xs4all.nl/~groet intikt. ,,Als Tweede-Kamerlid van D66 houd ik mij vooral bezig met de digitale toekomst en het recente koloniale verleden.''

Roethof, in de Kamer onder andere woordvoerder telecommunicatie en ontwikkelingssamenwerking, geeft op Internet openhartig informatie over zichzelf. Compleet met foto's. ,,Op deze foto ziet u mij (links op de tweede rij) in mijn eerste echte rol, als stewardess in een blijspel van Marc Camoletti dat in het seizoen 1977-1978 te zien was in alle schouwburgen in Nederland.'' Er komen ook modefoto's voorbij. Het Kamerlid sluit af met: ,,Voor dit overzicht dank ik mijn moeder die alle krantenknipsels, programma's en artikelen had bewaard.''

Roethof is een van de twee Kamerleden met een eigen site op Internet. Zij wil mensen van buiten de politiek betrekken bij de discussies over de elektronische snelweg: ,,Een ontwikkeling waarover buiten de Kamer veel meer ideeën leven dan erbinnen.''

Het andere Kamerlid met een eigen site, VVD'er Oussama Cherribi, geldt op het Binnenhof als de pionier. Hij begon twee jaar geleden met zijn 'African Liberals Home Page' (http://www.euronet.nl/users/cherribi), omdat hij vindt dat een parlementslid rechtstreeks door de kiezer moet kunnen worden gecontroleerd. Zijn inbrengen in debatten kunnen nu 24 uur per dag worden opgevraagd. Wie wil kan per elektronische post reageren. Voor geestverwanten in Afrika heeft Cherribi enkele standaardteksten over het liberalisme in het Frans en Engels op het net gezet.

De reacties vallen niet mee. Roethof zegt veel aanmoedigingen te krijgen, zeker nadat zij door haar partij was gepasseerd voor de voorlopige kandidatenlijst voor de Kamerverkiezingen. Maar concrete suggesties zitten er bijna niet tussen. Een initiatief van Cherribi om elke week een stelling van een Kamerlid te laten bespreken, is evenmin een groot succes. Het door hem opgerichte Politiek Forum NL is alleen toegankelijk via de provider (exploitant) Compuserve en die geldt aan het Binnenhof niet als de meest gebruikersvriendelijke. Zelfs Roethof, die in de redactieraad van Politiek Forum zit, bezoekt de site niet meer. Compuserve, zegt ze, brengt haar computer in de war.

Uit de experimenten van deze twee Kamerleden moet ook niet worden afgeleid dat het gebruik van Internet in het parlement is ingeburgerd. ,,Ik ben al heel lang roepende in de woestijn. Men neemt de digitale burger helaas nog niet serieus'', zegt Cherribi. Zelfs binnen een partij vol hoger opgeleiden als D66 is de kennis gering. Roethof over haar fractie: ,,Bert Bakker beantwoordt zijn e-mails, maar verder...'' De auteur van het boekje Doodgewoon digitaal, Marjet van Zuijlen (PvdA), wil wel een eigen site maar heeft er tot nu toe ,,te weinig tijd'' voor gehad.

Een pin-upfoto van Van Zuijlen illustreerde onlangs treffend het verschil in politiek gewicht tussen de 'nieuwe' media en de bestaande media. De 31-jarige volksvertegenwoordiger poseerde enigszins ontkleed voor Internet-kunstenares Jetty Verhoeff, die bekende vrouwen fotografeert als parodie op de playmate van de maand. Van Zuijlen werd overspoeld met reacties, nadat de foto op 29 oktober was verschenen in De Telegraaf. De foto stond toen al twee maanden vrijwel onopgemerkt op Internet.

Politieke partijen zijn al een stukje verder op de elektronische snelweg. Op hun sites zijn (ontwerp-)verkiezingsprogramma's in te zien en wetsontwerpen te lezen. De universiteit van Groningen (http://doc server.ub rug.nl/dnpp/polpart/) heeft een overzicht. De kwaliteit blijkt uiteen te lopen.

Bij de Unie 55+ bijvoorbeeld ontbreekt een keuzemenu en moet elke bladzijde geheel worden bekeken voordat naar een volgende bladzijde kan worden gebladerd. De pagina's zijn geheel in zwart- wit en voornamelijk gevuld met grote letters. Hetzelfde geldt voor de Centrumdemocraten. De pagina's op 'CD Digitaal!' met het partijprogramma en de parlementaire activiteiten zijn ,,wegens werkzaamheden gesloten''.

Bij de VVD kan niet alleen informatie worden ingewonnen, maar ook een spelletje worden gespeeld waarbij namen van Kamerleden moeten worden geraden. De PvdA heeft actieve nieuwsgroepen, waarbij jan en alleman discussieert over asielzoekers, de spoorwegen en zelfs over de vermeende 'infantiliteit' van het fractielid Oudkerk. Ene 'Martien' blijkt zich geweldig te hebben opgewonden over een optreden van Oudkerk in het programma Nova. Martiens tirade leverde vooralsnog geen reacties op.

Het verst is de Socialistische Partij. Maar liefst 550 pagina's telt de SP-site, waarin ook het verzamelde werk van Jan Marijnissen niet ontbreekt. Wie zijn naam intikt krijgt een lijst met bijna honderd publicaties. ,,Deze site bevat expliciete kritiek op het neo-liberalisme en onthullingen over het paarse beleid'', luidt een waarschuwing. ,,Wie niet gesteld is op de naakte waarheid, klikt hier. Kom anders gerust naar binnen.'' Wie op hier klikt wordt doorgestuurd naar de site van Disney.

Wat de SP betreft, is de slag om de surfende kiezer al begonnen. Yorick Haan, de 23-jarige beheerder van de SP-site, heeft net wat cijfers op een rij gezet ter gelegenheid van de eerste verjaardag van het project. Sinds de opening op 16 november 1996 hebben ruim 15.000 mensen de site bezocht. Samen hebben zij 200.000 SP-pagina's opgevraagd. Inmiddels bedraagt het aantal bezoekers honderd per dag, waarvan ongeveer een derde de SP-pagina's voor het eerst bekijkt.

,,Wij gebruiken Internet om contact te krijgen met mensen die we op de normale manieren niet bereiken, zoals studenten'', zegt Haan. ,,Studenten lezen geen folders, maar ze kijken wel elke avond op Internet.'' De SP, die op dit moment in de opiniepeilingen van twee naar zeven Kamerzetels springt, ontwerpt nu een 'digitale verkiezingscampagne'. Haan belooft ,,dingen met lef'', al zal volgens hem communicatie per computer voorlopig niet het folderen en het huisbezoek kunnen vervangen.

In het buitenland is campagne voeren via Internet al gemeengoed. President Clinton ontvangt e-mails, in Engeland hadden bij de verkiezingen afgelopen voorjaar bijna alle Lagerhuisleden hun eigen site. Er was wel sprake van kinderziekten. De site van Labour werd gekraakt door iemand die er eigen, radicale leuzen op zette. Bij de Conservatieven zorgde Mr Majors Home Page voor verwarring. Premier John Major onthulde er allerlei ideetjes die, zo erkende hij, afkomstig waren van zijn vrouw Norma. De pagina bleek een van de vele grappen op de Unofficial Tory Website te zijn.

(Met medewerking van Ans Faber.)

Menig Kamerlid zweert nog bij de vulpen

De gemiddelde kiezer is nog lang geen surfende kiezer, maar als de huidige groei van het aantal Internet-gebruikers doorgaat, kan dat bij de volgende verkiezingen al anders zijn. Eind 1995 waren er circa 300.000 gebruikers in Nederland, eind vorig jaar 620.000 en nu loopt het aantal tegen de miljoen, zo wijzen cijfers van het CBS en de marketingbureaus IMA en Trendbox uit. Wereldwijd maken naar schatting 50 miljoen mensen regelmatig (ten minste één keer per week) gebruik van Internet. Van hen is ruim 80 procent jonger dan veertig jaar.

De favoriete activiteit op Internet is het surfen: het van de ene website naar de andere springen, al dan niet op zoek naar bepaalde informatie. Het versturen en ontvangen van e-mails rukt echter op naar de eerste plaats. Met name in de universitaire wereld wordt het steeds gebruikelijker onderzoeksgegevens en artikelen per elektronische post te versturen. In principe is een verzonden bericht binnen vijf minuten op de plaats van bestemming, waar ook ter wereld.