NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Verenigde Naties
Toespraak Madeleine Albright over conflict
U.N.-ambassadeur Richardson over conflict met Veiligheidsraad
Iraqi National Congress (Irakese oppositiegroep)
IraqNet

Door een onzer redacteuren
BAGDAD, GENEVE, 20 NOV. Irak gaat akkoord met de onmiddellijke terugkeer van alle wapeninspecteurs van de Verenigde Naties, inclusief de Amerikanen, in het kader van een akkoord met Rusland. Daarmee lijkt de ruim drie weken oude crisis tussen de VN en Irak op zijn einde te lopen.

De aankondiging uit Bagdad, in de vorm van een gemeenschappelijk Iraaks-Russisch communiqué, volgde vanochtend na nachtelijk spoedberaad in Genève over de crisis met Irak door ministers en vertegenwoordigers van de vijf permanente leden van de VN-Veiligheidsraad, de Verenigde Staten, Rusland, Groot-Brittannië, Frankrijk en China. Irak zette vorige week de Amerikaanse leden van het VN-inspectieteam UNSCOM het land uit, waarna de VN alle leden terugtrokken. De inspecteurs wachtten vanmiddag in Bahrein op orders van de Veiligheidsraad om naar Irak terug te keren.

Volgens het communiqué uit Bagdad zal Rusland op zijn beurt ,,bijdragen tot uitvoering van VN-resoluties die verband houden met de snelle opheffing van de sancties'' die ruim zeven jaar geleden tegen Irak werden ingesteld. Het Iraakse leiderschap meldde later ,,tevreden'' te zijn met het resultaat van de dialoog met Rusland. ,,We zijn in staat gesteld een deel van onze rechten te herwinnen, maar niet alle'', aldus de regerende Revolutionaire Commandoraad en de top van de regerende Ba'athpartij. Radio Bagdad begon direct overwinningsliederen uit te zenden.

Onze redacteur Robert van de Roer meldt uit Genève:

Na het beraad in Genève kondigde de Russische minister van de Buitenlandse Zaken, Jevgeni Primakov, al het Iraakse besluit tot onvoorwaardelijke terugkeer van UNSCOM aan. Hij eiste tevens de eer van dit resultaat voor Moskou op, dat dinsdag met de Iraakse vice-premier Tareq Aziz had onderhandeld.

,,Wij verwachten dat Irak vandaag een besluit zal nemen dat absoluut alle inspecteurs, zonder enige uitzondering, zullen terugkeren naar Bagdad, en daar normaal zullen beginnen te werken. Dat is wat Rusland heeft bereikt. Zonder enig gebruik van geweld, enig gebruik van wapens, zonder een show van kracht, het is bereikt met diplomatieke middelen'', zei Primakov.

Hij had het Iraakse besluit tijdens het nachtelijk spoedberaad meegedeeld aan zijn collega's, die positief reageerden. ,,Minister Primakov voelde zich in staat aan te geven dat een beslissing van Irak in die richting ophanden was of in elk geval in de zeer nabije toekomst te verwachten. Dit maakt het mogelijk een einde aan de huidige crisis te voorzien'', zei de Franse minister van Buitenlandse Zaken, Hubert Védrine. Ook de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Madeleine Albright, reageerde vanochtend op een persconferentie positief op de tijding van Primakov, al zei ze ook: ,,Maar ik geloof het pas als ik het zie.'' Albright onderstreepte dat de VS geen enkele concessie hadden gedaan om Irak zover te krijgen. Tijdens het twee uur durend crisisberaad bracht Primakov vannacht verslag uit van het Russische overleg afgelopen dinsdag met Aziz. Waarom Irak nu tot deze ommezwaai heeft besloten, werd vannacht in Genève niet duidelijk. Wat nu precies het ,,specifieke voorstel'' is wat Rusland en Irak eerder deze week hebben uitgewerkt, waarin onder meer sprake zou zijn van het afbouwen van de VN-sancties tegen Irak, werd evenmin duidelijk. ,,Wij hebben vannacht niet over sancties gepraat'', wèl over de bereidheid de inspectieteams weer ,,onvoorwaardelijk'' toe te laten, aldus Albright. De Russische minister gaf kon geen uitvoerig commentaar geven, omdat hij kort na het beraad op het vliegtuig naar Brazilië stapte.

In een summiere gezamenlijke verklaring verwelkomden de vijf permanente leden vannacht de Russische inspanningen voor een diplomatieke oplossing. De vier ministers van Buitenlandse Zaken en een afgevaardigd ambassadeur van China zeiden daarin dat zij ,,het belang van de inspanningen tot solidariteit van de vijf permanente leden van de VN-Veiligheidsraad in deze crisis ,,onderstreepten''. Die inspanningen zijn ,,gericht op de onvoorwaardelijke en volledige tenuitvoerlegging door Irak van alle relevante resoluties'' van de VN-Veiligheidsraad. ,,Zij waardeerden het diplomatieke initiatief dat Rusland heeft ondernomen'', en ,,hopen dat dit zal leiden tot de onvoorwaardelijke beslissing van Irak'' om UNSCOM weer toe te laten ,,in zijn eerdere bezetting''.

De vijf permanente leden ondersteunen voorts de bedoeling van UNSCOM om morgen tijdens overleg in New York te komen tot adviezen over manieren ,,om UNSCOM's werk effectiever te maken op basis van de resoluties van de VN-Veiligheidsraad''. Védrine zei later dat dit ook de kwestie van de ontwapeningsteams zou kunnen betreffen, die volgens Iraks klachten worden gedomineerd door Amerikanen. De aanbevelingen uit het UNSCOM-overleg moeten ter goedkeuring aan de V-raad worden voorgelegd. Albright zei toen de officiële aankondiging door Bagdad nog niet was gedaan, dat het ,,compleet voorbarig'' is om te praten over een einde van de Amerikaanse militaire versterkingen nabij Irak, voordat het land de VN-wapeninspecteurs weer toelaat. Ze zei ook dat de bijeenkomst in Genève de ,,eenheid en solidariteit van de vijf permanente leden'' om de Iraakse leider Saddam Hussein zijn eerdere maatregel te laten terugdraaien, ,,had herbevestigd''.

Zie ook:
• Spanning tussen VS en Irak loopt op (NRC Handelsblad, 17 november 1997).
• Alle inspecteurs VN weg uit Irak (NRC Handelsblad, 14 november 1997).
• Wapeninspecteurs VS moeten Irak uit (NRC Handelsblad, 13 november 1997).
• VS werken aan sancties tegen Irak (NRC Handelsblad, 11 november 1997).
• Geschut Irak laat U-2 ongemoeid (NRC Handelsblad, 10 november 1997).

Domicilie,
voor wie zich vestigt in het buitenland.