Door een onzer redacteuren
WARSCHAU, 22 SEPT. De door de vakbond Solidariteit gedomineerde rechtse
oppositiecoalitie AWS (Kiesactie Solidariteit) lijkt de Poolse
parlementsverkiezingen van gisteren te hebben gewonnen met een veel
grotere marge dan op grond van de opiniepeilingen was verwacht.
Officiële uitslagen ontbreken nog, maar volgens steekproeven, genomen bij de stembureaus, heeft 33,8 procent van de kiezers gisteren zijn stem op de AWS uitgebracht. Op het regerende sociaal-democratische (ex-communistische) Verbond van Democratisch Links (SLD) stemde 26,8 procent. Op de derde plaats eindigde, met 13,4 procent, de liberale Vrijheidsunie (UW). De Poolse Boerenpartij PSL kreeg met zeven procent van de stemmen - de helft van wat ze vier jaar geleden kreeg - de zwaarste klap. Van de andere partijen hebben waarschijnlijk alleen de extreem-rechtse Beweging voor de Wederopbouw van Polen (ROP) en de linkse Unie van de Arbeid (UP) de kiesdrempel van vijf procent overschreden. De eerste uitslagen (van duizend van de 23.000 stembureaus) bevestigden vandaag die peilingen.
De overwinning van de AWS, een coalitie van rond veertig rechtse, katholieke, conservatieve en nationalistische groeperingen, is beduidend groter dan verwacht. Opiniepeilingen hebben het hele jaar een nek-aan-nek-race tussen de AWS en de SLD te zien gegeven. De voorsprong van de AWS - die wordt geleid door de voorzitter van de vakbond Solidariteit, Marian Krzaklewski - is niet genoeg voor een absolute meerderheid. Maar de AWS zal wel als eerste kunnen proberen een coalitieregering te vormen. Algemeen wordt aangenomen dat Krzaklewski een beroep zal doen op de UW, de liberale partij waarin de belangrijkste intellectuele kopstukken van de vroegere Solidariteit te vinden zijn. Leider van de UW is Leszek Balcerowicz, de architect van de economische hervormingen van 1990, de 'schoktherapie'. De UW heeft gisteren direct gezegd dat naar haar mening Balcerowicz premier moet worden.
Krzaklewski sprak gisteren van ,,een keerpunt'' voor Polen. ,,We kunnen nu beginnen met het corrigeren van de vergissingen die we vroeger hebben gemaakt'', zei Krzaklewski, doelend op de interne ruzies die leidden tot de verkiezingsnederlaag vier jaar geleden. President Aleksander Kwasniewski, tot zijn verkiezing SLD-leider, zei gisteren dat het nieuwe parlement op 20 oktober bijeenkomt en dat de partijen dus bijna een maand de tijd hebben om over een nieuwe regering te praten. Over het vooruitzicht te moeten regeren met een door zijn tegenstanders gedomineerd kabinet zei Kwasniewski niets: ,,De resultaten [van de verkiezingen] moeten worden geëerbiedigd.'' ,,Een positief effect van deze verkiezingen is dat het politieke toneel duidelijk is. We hebben een krachtig rechts blok, een sterk links blok en een krachtige partij in het midden'', aldus Kwasniewski.
22 SEPTEMBER 1997
Domicilie,
voor wie zich vestigt in het buitenland.