NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S c h a k e l s

Door onze redacteur HANS KLIPPUS
ATHENE, 5 AUG. Met een uiterste inspanning won Cathy Freeman gisteravond de 400 meter in Athene. Haar voorsprong op de nummer twee, Sandie Richards uit Jamaica, bedroeg slechts tweehonderdste van een seconde. De nieuwe wereldkampioene was kapot, maar dat weerhield haar er niet van om ook nog een ereronde te lopen. Dat deed Freeman met twee vlaggen in de hand, een van Australië en een van de aboriginals.

Freeman (24) behoort tot die laatste bevolkingsgroep. ,,Ik wist niet dat iemand onze vlag had meegenomen. Dat was een prettige verrassing. Ik zag die mooie kleuren op de tribune en ik moest er wel naartoe lopen.'' Ze legde meteen even uit wat de kleuren van de aboriginal-vlag betekenen. Zwart voor het volk, rood voor het land, geel voor de zon. Freeman had geen moment met de gedachte gespeeld om alleen met de driekleur van de aboriginals rond te wandelen. ,,Voor mij zijn die twee vlaggen nauw met elkaar verbonden. Ik ben een traditionele Australische.''

De aboriginals mogen zich gelukkig prijzen met Cathy Freeman. Zij zorgt er met haar aansprekende prestaties op de atletiekbaan voor dat deze onderdrukte minderheid in Australië niet vergeten wordt. Veel van de circa 250.000 aboriginals zijn ontevreden en voelen zich nog steeds gediscrimineerd. Velen zijn ook werkloos en kampen met alcoholproblemen. ,,Ik hoop dat ik de mensen met deze medaille help hun zelfrespect en trots terug te vinden'', zei Freeman gisteren.

Tennisster Evonne Goolagong was in de jaren zeventig de eerste aboriginal die furore maakte in de sport. Maar zij toonde pas na haar loopbaan aandacht voor de problemen van haar volk. Freeman doet dat nu al, zonder zich overigens op politiek terrein te begeven. ,,Ik wil vooral laten merken dat ik trots ben op mijn afkomst.'' Ooit wil de atlete de binnenlanden van Australië intrekken. ,,Daar wil ik de ouderen van onze cultuur ontmoeten en zien hoe ze leven.''

Drie jaar geleden bij de Gemenebestspelen zorgde Freeman nog voor een rel toen ze met twee vlaggen - de Australische en de vlag van de aboriginals - door het stadion liep. De ploegleider leverde felle kritiek op haar. Dat zorgde weer voor veel negatieve reacties in het vaderland. Een grote meerderheid van de Australiërs vond dat de atlete echter het recht had om met de kleuren van haar volk rond te lopen. Zelfs de toenmalige premier Keating nam het voor haar op.

Haar populariteit is sindsdien alleen maar toegenomen. Australiërs die het vervelend vinden dat uitgerekend een aboriginal het eerste WK-goud sinds 1983 voor Australië heeft gewonnen, zullen dat daarom niet meer hardop zeggen. Maar volgens Freeman, die vorig jaar al een zilveren olympische medaille won, bestaat er nog steeds aversie tegen haar volk, hoewel ze daar zelf nooit echt mee is geconfronteerd. ,,Ik put voor mijn sport nog altijd kracht uit het onrecht dat mijn voorvaderen is aangedaan.''

Na de Spelen kreeg Freeman een flinke mentale inzinking. Ze had geen zin meer in lopen, kwam zes kilo aan en haar carrière leek in gevaar. Een sportpsycholoog kreeg haar weer op het rechte pad. Haar overleden vader was een fan van country- en westernmuziek en zijn favoriete nummer heette El Paso. Dat was voor Freeman reden om in die plaats in de Amerikaanse staat Texas haar trainingskamp op te slaan. Dat pakte goed uit, met als resultaat het succes van gisteravond. Na de prijsuitreiking toonde de winnares trots haar medaille. ,,Dit is het bewijs van mijn doorzettingsvermogen.''

Behalve Freeman zitten er nog drie aboriginals in de WK-ploeg. Vooral op sprintgebied blijkt onder de oorspronkelijke bewonersgroep van Australië veel talent te zijn, want de vier lopen allen op korte afstanden. Nova Peris won vorig jaar met de hockeyploeg de olympische titel, nu is ze actief in de atletiek en maakt deel uit van de estafetteploeg.

Kyle van der Kuyp werd in Atlanta zevende op de 110 meter horden. Hij was vijf weken oud toen hij werd geadopteerd door een geëmigreerde Nederlander en zijn Australische vrouw. ,,Ik heb nog altijd het gevoel een beetje Nederlander te zijn'', zegt de 25-jarige Van der Kuyp. In 1992 had hij graag namens Nederland op de Spelen in Barcelona willen lopen omdat Australië hem niet wilde sturen. ,,Ik heb toen geïnformeerd naar de mogelijkheden een Nederlands paspoort te krijgen. Maar dat duurde te lang'', aldus de atleet die tot zijn spijt nog nooit een wedstrijd in Nederland heeft gelopen.

Van der Kuyp lag gisteravond in bed toen Freeman goud won. Hij hoorde vanochtend van haar prestatie. ,,Geweldig nieuws'', aldus de hordenloper. ,,Het is goed voor onze zaak dat Cathy wereldwijd op televisie is. Niemand kan zo vergeten dat er aboriginals zijn.''

Het is zeker niet het gevolg van een gedegen ontwikkelingsplan dat er plotseling veel aboriginals tot de top van de atletiek zijn doorgedrongen. Het is eerder toeval. De vier van Athene konden zich ontplooien omdat ze in meer geciviliseerde gebieden terechtkwamen. Zo woonde Patrick Johnson lange tijd op de boot van zijn vader die visser is. Pas toen hij zich aan wal vestigde en ging studeren, bleek zijn grote talent voor sprinten. En Cathy Freeman werd door de tweede man van haar moeder - geen aboriginal - enthousiast gemaakt voor de atletiek.

De vier aboriginals in de Australische WK-ploeg praten onderling niet veel over hun afkomst en de problemen die hun mede-aboriginals hebben. Dat is ook niet nodig, weet Freeman. ,,Wij voelen een sterke band en daar zijn geen woorden bij nodig.''

De nieuwe wereldkampioene beloofde er alles aan te doen om over drie jaar in eigen land de olympische titel te bemachtigen. Een betere manier om de aandacht op de aboriginals te vestigen, is er volgens haar niet.