NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  
S c h a k e l s

Door onze correspondent FRANK VERMEULEN
JAKARTA, 29 MEI. Bijna 125 miljoen Indonesiërs hebben vandaag hun stem uitgebracht in de parlementsverkiezingen. Bij vuurgevechten met rebellen op Oost-Timor zijn gisteravond zeker dertien mensen gedood.

Volgens de Oosttimorese politiechef kolonel Yusuf Muharam heeft de politie vier rebellen gedood tijdens gevechten in de hoofdstad Dili, en zouden er verder zeven burgers om het leven zijn gekomen in de plaats Los Palos en twee in Baucau. De rebellen verzetten zich tegen de annexatie van Oost-Timor door Indonesië in 1975. De Oosttimorese gouverneur, José Abilio Soares, meldde verder dat negen soldaten van het Indonesische leger bij een overval door rebellen om het leven zijn gekomen. Volgens Soares zou het ook in Los Palos gaan om soldaten en niet om burgers die zijn gedood.

De schietpartijen op Oost-Timor volgen op de meest gewelddadige verkiezingscampagne in dertig jaar, die vorige week vrijdag werd beëindigd met meer dan 120 doden die vielen tijdens rellen en een brand in een warenhuis in Banjarmasin, de hoofdstad van de provincie Zuid-Kalimantan op het eiland Borneo.

De landelijke woordvoerder van de politie, generaal Nur Faizi, heeft vanochtend gezegd dat afgezien van Oost-Timor de situatie in het land kalm is. De maatregelen om de verkiezingen veilig te laten verlopen waren dan ook tot het uiterste opgevoerd. In de straten van Jakarta waren vanochtend karavanen van militaire trucks te zien, hier en daar pantservoertuigen en in de lucht politie-helikopters.

Ook bij stemlokaal nummer 10 in de wijk Mampang, Zuid-Jakarta, stonden vanochtend twee militairen om de veiligheid van de verkiezingen daar te waarborgen. Om kwart over acht, een kwartier na opening van de stembussen, stonden al een paar honderd buurtbewoners, mannen, vrouwen en vooral veel kinderen, te kijken naar het schouwspel van de algemene verkiezingen. De lucht was gevuld met geroezemoes en de geluiden van kakelende kippen, een huilende baby en af een toe een brommer die zich door de smalle gangetjes van de buurt perste.

Onder een provisorisch afdak van bamboe en zeil zaten de drie functionarissen van het stembureau aan een tafel. De middelste riep de namen af, zijn collega's controleerden de oproepkaarten, die werden ingeruild voor stembiljetten. Ongeveer zevenhonderd mensen hebben daar tot twee uur in de middag hun stem uitgebracht. In heel Indonesië waren ruim driehonderdduizend van dit soort stembureaus ingericht.

De stembiljetten - voor de gemeenteraden, de provinciale raden en het nationaal parlement - zijn voorzien van de symbolen van de drie toegelaten partijen: de waringin-boom van de regeringspartij Golkar, de ster van de pseudo-islamitische PPP en de wilde stier van de christelijk/nationalistische PDI. Het was de bedoeling dat de bijna 125 miljoen overwegend analfabetische stemgerechtigden het symbool van de partij van hun voorkeur doorboren in de beslotenheid van het stemhokje.

Vanochtend was het aman, veilig, volgens een paar mannen die stonden te wachten op hun beurt. Ze wezen op de twee aanwezige soldaten. ,,Er zijn ook veiligheidsfunctionarissen in burger'', meldde een zakenman, die daar ook zijn stem uitbracht. Op de vlakbij gelegen doorgaande grote weg, Warung Buncit, werd tijdens de campagne twee weken geleden, een van de grotere veldslagen geleverd tussen ordetroepen en aanhangers van de PPP. ,,Dit is typische PPP-buurt, de meeste mensen hier zullen wel op die partij stemmen'', aldus de zakenman. De mensen reageerden echter afhoudend op de vraag naar de partij van hun voorkeur. ,,PPP? Heel goed mogelijk'', was alles wat ze kwijt willen.

In de wijk Lebak Bulus, nog meer naar het zuiden gelegen, was men om drie uur vanmiddag, lokale tijd, al klaar met het tellen van de stemmen in een stembus. Dit stemlokaal was gelegen op een open veldje tussen de bebouwing. Hier weer dezelfde functionarissen als vanochtend in Mampang: het hoofd van het stembureau met zijn secondanten, drie controleurs van de toegelaten politieke partijen en erg veel publiek. De mensen uit de buurt volgden het ritueel van het tellen van de stemmen. Het hoofd van het stembureau viste steeds biljetten uit de stembus, hield deze tegen het licht om te zijn waar het gaatje van de spijker zat, en riep het nummer van de betreffende partij. In Lebak Bulus was dat overwegend PPP: de eerste stembus die geleegd werd bevatte 373 stemmen, waarvan er 280 voor de PPP, 88 voor Golkar, en 5 voor PDI waren uitgebracht. Bovendien waren er ook 17 biljetten ongeldig gemaakt. Toen de uitslag bekend werd gemaakt ging een gejuich op.

De vrees van politieke analisten is dat dit gejuich kan omslaan in geweld als bij de officiële bekendmaking van de uitslag de indruk ontstaat onder het PPP-electoraat dat er met de resultaten is geknoeid. De voorlopige eindstand wordt morgen, 24 uur na sluiting van de stembussen, verwacht. Bekend is dat alleen de president, de vice-president, de opperbevelhebber van het leger en twee ministers direct toegang hebben tot de computers waar de uitslagen op binnenkomen. Het pad van de resultaten van de stembureaus op weg naar de definitieve uitslag is lang en glibberig, zoveel wordt duidelijk uit onderzoek van Alexander Irwan. Hij constateerde twee jaar geleden in een boek over de verkiezingen van 1992 dat bij die gelegenheden in duizend gevallen was geknoeid.

Domicilie,
voor wie zich vestigt in het buitenland.