NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze correspondent HANS VAN DER LUGT
TOKIO, 15 MEI. Het Japanse tv-avontuur van mediamagnaat Rupert Murdoch staat weer op de rails. In Tokio werd gisteren de deelname aangekondigd van de Japanse bedrijven Sony en Fuji-televisie aan Murdoch's Japan Sky Broadcasting (JSkyB), een digitaal satelliet-televisie projekt. Twee maanden geleden was Murdoch nog in Tokio om de mislukking aan te kondigen van een gehoopte samenwerking met de televisiezender Asahi en leken zijn vooruitzichten minder florissant.

De samenwerking met elektronicagigant Sony en Fuji-televisie is fundamenteel anders dan de eerdere poging om Asahi te gebruiken als leverancier van programma's. Dit keer komen Sony en Fuji-televisie als gelijkwaardige aandeelhouders bij JSkyB binnen en maakt Murdoch zijn voorzitterszetel vrij voor Hajime Unoki, momenteel voorzitter van Sony-dochter Aiwa. De verdeling van de aandelen in JSkyB tussen de vier is nog niet beklonken, maar de nieuwkomers worden volgens Murdoch ,,gelijkwaardige partners''.

De twee nieuwkomers moeten vooral een bijdrage leveren in de programmering - Sony via Hollywood-dochter Columbia - want JSkyB moet volgens Murdoch ,,specifiek op de Japanse markt gerichte programma's brengen''. Naast Sony en Fuji zal in de toekomst nog een aantal Japanse bedrijven een aandeel nemen in JSkyB. Onder deze bedrijven zijn het grootste advertentiebureau van Japan, Dentsu, en het handelshuis Marubeni.

Vorig jaar namen Murdoch en zijn jonge Japanse partner Masayoshi Son een belang van ruim 20 procent in Asahi-televisie en probeerden vervolgens eigen mensen in de top van Asahi geplaatst te krijgen. Dit was tegen het zere been van het moederbedrijf van de televisiezender, de gelijknamige krant Asahi, dat al snel een 'hoofdkwartier voor tegenmaatregelen' in het leven riep. Afgelopen maart kondigden Murdoch en Son aan het belang in de zender weer te verkopen. ,,Vanaf het begin heb ik gezegd dat samenwerking met Japanse bedrijven essentieel is'', zei Murdoch gisteren op de gezamenlijke persconferentie met president Nobuyuki Idei van Sony, Hisashi Hieda van Fuji, en zijn partner Masayoshi Son die aanblijft als president van JSkyB. Son stelde zich bescheiden op tussen deze grootheden en zei zich ,,de kleinste partner te voelen'' als directeur van een bedrijf dat ,,nog geen enkele kracht heeft''. Masayoshi Son is oprichter en directeur van het softwarehuis Softbank, dat pas sinds drie jaar op de beurs is genoteerd en bezig is met een snelle expansie in onder meer de Verenigde Staten. Na het mislukken van het Asahi-avontuur kreeg Son de kritiek dat hij als nieuwkomer te snel, te veel wilde met Murdoch.

De nieuwe partner Fuji-televisie is, net als het eerder beoogde Asahi, één van de vijf grote commerciële zenders van Japan en eveneens gelieerd aan een krantenconcern: de conservatief getinte Sankei. Deze krant opende vandaag groot met het nieuws en schrijft dat ,,JSkyB dankzij de rijke programmavoorraad van Fuji de beste positie heeft om te overleven in de concurrentieslag tussen de satelietzenders''. Fuji is de eerste van de vijf commerciële zenders die zich nu ook op de satellietmarkt waagt. Ook al werkte dagbladuitgever Asahi het eerdere projekt met Murdoch tegen, toch concludeert de krant Asahi vanmorgen dat ,,de kans nu groot is dat alle vijf commerciële zenders zich nu ook op de satellietmarkt gaan wagen''. Murdoch's JSkyB is niet het eerste digitale satellietprojekt in Japan. Naast analoge satelliet-televisie van onder meer de publieke omroep NHK - dat daarop experimenteert met high definition uitzendingen - is sinds vorig jaar PerfecTV met 63 kanalen in de lucht met digitale uitzendingen. Deze herfst komt tevens DirekTV in de lucht, waarachter het Amerikaanse bedrijf Hughes en Sony's Japanse rivaal Matsushita staan. JSkyB moet vervolgens herfst 1998 in de lucht gaan en als alle plannen voltooid zijn heeft de Japanse kijker de keuze uit zeven satelieten om zijn schotels op te richten.

Het inmiddels begonnen PerfekTV had eind afgelopen jaar in drie maanden tijd reeds zo'n honderdduizend abonnees in Japan. Achter PerfecTV staan als aandeelhouders de grote Japanse handelshuizen als Sumitomo en, wederom, Sony. De deelname van Sony aan JSkyB moet het mogelijk maken dat de consument voor de ontvangst van JSkyB dezelfde schotelantenne en decoder kan gebruiken als voor PerfekTV. ,,Meer dan 200 zenders zullen in de toekomst door dat doosje kunnen'', aldus Murdoch gisteren.