NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door DANA LINSSEN
De snelheid waarmee fotograaf Martijn van de Griendt werkt staat in schril contrast met de rust die zijn foto's uitstralen. Onlangs kreeg hij de Utrechtprijs. 'Mijn eerste gedachte als ik weer een idee heb is vaak: waar kan ik het kwijt.'

UTRECHT, 25 JAN. Zijn foto's hebben een sterk journalistieke inslag, maar bij nadere beschouwing zijn het beelden die vaak iets bizars hebben. Zo is op een foto die hij in Staphorst maakte het echte gras groener dan het frommelige kunstgras in het speeltuintje waarop hij zijn camera richtte.

,,Ik ben altijd op zoek naar onderwerpen. Ik heb een enorme drang om beelden te maken. Daarom heb ik altijd een camera bij me, al is het maar een snapshot-camera'', zegt Martijn van de Griendt (26). Hij werd onlangs onderscheiden met de Utrechtprijs, een oeuvreprijs voor jonge fotografen, vanwege zijn 'directe en compromisloze stijl'. De jury noemde zijn fotoserie over het restaurant van de Utrechtse Hema 'hartverwarmend'. ,,Ik ben misschien nog een beetje jong om een oeuvreprijs te winnen'', reageert hij. ,,Bovendien heb ik alleen maar foto's van het afgelopen jaar opgestuurd, dus wat is dat nou voor oeuvre?''

Van de Griendt fotografeert uiteenlopende onderwerpen als een cheerleader-verkiezing, daklozen en het leven in de joodse buurt in Antwerpen. In plaats van zich te bezinnen op zijn aanstaande examen aan de Koninklijke Academie in Den Haag, gaf hij interviews aan Paul Haenen en het NOS-journaal. Kranten haastten zich om hem te bestempelen als een vertegenwoordiger van een nieuwe stroming in de fotografie, die weinig aandacht zou besteden aan vorm, scherpte en kleurkwaliteit. ,,Onzin'', volgens Van de Griendt, ,,daar houd ik me juist wel mee bezig. Ik druk mijn kleurenfoto's nota bene zelf af. De fotografie-opleiding in Den Haag is buitengewoon technisch en bovendien ben ik heel erg perfectionistisch. Bij het afdrukken mag er geen stofje en geen foute kleurzweem op een print zitten. Soms maak ik wel tien afdrukken voordat ik tevreden ben.

,,Wel denk ik dat er al enige tijd een stroming in de fotografie is die minder waarde aan regels hecht. Dat wil niet zegggen dat foto's niet scherp hoeven te zijn, maar wel dat ze niet meer per se scherp hoeven te zijn. Zelf werk ik bijvoorbeeld het liefste met omgevingslicht, omdat natuurlijke kleuren dan het beste tot hun recht komen. Dat betekent dat ik langere sluitertijden nodig heb en dat heeft gevolgen voor de scherpte.''

Van de Griendt maakt foto's met een sociaal gezicht. Bewonderde fotografen zijn onder anderen Richard Avedon (,,maar dan juist niet om zijn portretten''), Jeff Jacobson (,,om zijn heldere kleurgebruik''), William Albert Allard (,,vanwege de rust in zijn foto's'') en Eugene Richards (,,om zijn rauwe en dynamische beelden''). Voornamelijk Amerikaanse fotografen dus, die zich toeleggen op het vastleggen van straattaferelen. ,,Ik maak het liefste straatbeelden en sfeerreportages van hele gewone en alledaagse situaties. Zoals die serie over de Hema. Daar komen allerlei soorten mensen, ze hebben allemaal hun eigen verhaal, maar ze maken deel uit van het gewone leven. Ik fotografeer het liefste mensen en dan niet zozeer portretten, maar meer portretten van mensen in een situatie.''

Opvallend is dat hij zijn personages naar het kader heeft verbannen. Soms hebben ze zelfs een afgesneden hoofd. ,,Ik houd er van om binnen een foto een verhaaltje te kunnen vertellen, daarom verplaats ik mijn personages ook zo ver mogelijk naar de rand, ze vormen dan zelf het kader waarbinnen er iets gebeurt. Dat doe ik overigens al op het moment dat ik de foto neem. Ik druk altijd hele negatieven af. Een foto moet verschillende lagen hebben, er moeten meerdere dingen te zien zijn. Daarom werk ik ook veel met een groothoeklens, dan is er meer te zien.''

Het werk van Van de Griendt wordt onder andere gepubliceerd in Nieuwe Revu, Breakout en Viva. Het razende tempo waarin hij werkt, geeft wel eens scheve gezichten bij zijn mede-studenten. ,,Meestal ben ik met een paar series tegelijk bezig, zodat ik me een langere tijd in een onderwerp kan verdiepen en toch in hoog tempo werken. Natuurlijk vind ik het leuk om mijn foto's vervolgens gepubliceerd te zien. Mijn eerste gedachte als ik weer een idee heb is vaak: waar kan ik het kwijt.''

De snelheid waarmee hij werkt staat in contrast met de rust die zijn foto's uitstralen. Je zou ze soms bijna melancholisch kunnen noemen. Uit een serie over de house-cultuur kiest hij juist die foto van een gabber met een peuter voorop zijn fiets. En als hij een reportage maakt over voetbalsupporters, dan levert dat beelden op van uitgetelde mannen die zitten te doezelen voor een televisiescherm. Niet de meest representatieve beelden voor de subculturen die hij voor zijn lens neemt. ,,Er zijn fotografen die alleen maar bezig zijn om zo objectief mogelijk 'de' werkelijkheid te benaderen. Ik denk dat je als fotograaf altijd 'een' werkelijkheid creëert. Alleen daarom al voel ik me geen nieuwsfotograaf. Je kunt de werkelijkheid niet vangen. Dat hoeft ook niet. Zelf probeer ik altijd een bepaalde sfeer te scheppen, zonodig door de situatie naar mijn hand te zetten, of zelfs te ensceneren. Je neemt met licht en kadrering al zoveel beslissingen over wat er op een foto is te zien. Door ervaring kun je steeds beter het gewenste resultaat bereiken. Maar je hebt nooit alles in de hand. Wanneer je de doka uitkomt weet je pas of een foto gelukt is of niet.''