U kijkt naar de website van NRC Handelsblad gedurende de periode 1995-2001. Bezoek ook de de huidige site.
    S U P P L E M E N T  
NIEUWS  | TEGENSPRAAK  | SUPPLEMENT  | AGENDA  | ARCHIEF  | ADVERTENTIES  | SERVICE 

Foto van Dominique Wolton

 
 
 
 

Dominique Wolton leidt het "Labora toire communication et politique' van het Franse CNRS (Comité National des Recherches Scientifiques), een soort think-tank van de Franse staat met onafhankelijke wetenschappelijke status. Uitgangspunt van het "laboratoire' - een werkgroep zeg maar - is onderzoek naar de receptie van per televisie, radio, internet en andere communicatiemiddelen uitgezonden boodschappen.

Tv

,,Zulk onderzoek is niet zo vanzelfsprekend als het lijkt'', zegt Wolton. ,,Tot diep in de jaren tachtig ging de intellectuele benadering van de receptie uit van het leerstuk van de "grote manipulatie': de passieve televisiekijker zit voor zijn scherm en laat zich willoos de stand punten aanpraten van de machtigen in de politiek, de economie. ,,Voor zover er al sprake was van intellectuele analyse van televisie en andere massamedia, ging het er meestal om die manipulatie, die conditionering der geesten aan de kaak te stellen. Ook, of misschien vooral onder sociologen was dat tot in een recent verleden de meest voorkomende benadering. De invloed van de Frankfurter Schule is daar met name debet aan, wat ook wel begrijpelijk was, want die Duitse intellectuelen hadden in de jaren dertig meegemaakt hoe Hitler met behulp van de radio het Duitse volk in zijn greep had gekregen.

,,Maar deze ervaring overplanten op de situatie in Frankrijk of andere democratische landen nu, raakt kant nog wal. Die misvatting ligt mede tengrondslag aan het naïeve enthousiasme dat velen thans aan de dag leggen voor de nieuwe media met hun "keuzevrijheid' en "interactiviteit' die de consument van mediaboodschappen van zijn passiviteit en onmondigheid zoubevrijden. In werkelijkhd, blijkt uit onderzoek, is de kijker en luisteraar naar de oude, generalistische media verre van passief of onmondig. Integendeel, hij is druk bezig: hij kiest wat hij wil zien of horen, door welke boodschappen of standpunten hij zich laat overtuigen en welke hij verwerpt.''

In zijn jongste boek, Penser la communication (Denken over communicatie) geeft Wolton een voorlopige samenvatting van zijn onderzoek en inzichten op het gebied van oude en nieuwe media. Niet in de vorm van op empirisch onderzoek gebaseerde statistieken overigens - als het op schrijven aankomt, blijkt de leider van het laboratoire resoluut de polemische, normatieve verhandeling te verkiezen. Dat maakt het boek zeer leesbaar - ook al een zeldzaam verschijnsel bij wetenschappelijke publicaties over televisie.

Polemiseren mag Wolton overigens graag. In 1974, op het hoogtepunt van de zogeheten seksuele revolutie die de mens van knellende seksuele normen heette te bevrijden en (ook toen al) verregaande keuzevrijheid heette te brengen, schilderde Wolton in Le nouvel ordre sexuel het ontstaan van een nieuwe seksuele moraal waarin de ingetogenheid en de invloed van meneer pastoor plaats maakten voor de plicht tot seksuele activiteit onder leiding van goedwillende medici.

NRC Webpagina's
15 MEI 1998


    Bovenkant pagina

NRC Webpagina's © NRC HANDELSBLAD (web@nrc.nl)