Dossier Referendum

Nieuws

Voorgeschiedenis
en de belangrijkste punten

Achtergrond

Tijdsbalk

VVD blijft tegen lokaal referendum

Door een onzer redacteuren
De VVD-fractie in de Tweede Kamer houdt haar bezwaren tegen de invoering van het lokale referendum. Dat bleek gisteravond tijdens het Kamerdebat over het wetsvoorstel over referenda van het kabinet.

De VVD wil niet dat in de toekomst lokale referenda worden gehouden over 'besluiten' in de gemeenteraad. De fractie wil dat dat wordt beperkt tot 'verordeningen', volgens het Kamerlid Te Veldhuis het corresponderende begrip voor wetgeving. Daarmee zou een gemeentelijk besluit over bijvoorbeeld de woonwijk IJburg in het IJmeer geen onderwerp van een referendum worden.

De invoering van een zogenoemd correctief wetgevingsreferendum is in 1994 opgenomen in het regeerakkoord tussen PvdA, VVD en D66. Bij zo'n referendum kan de bevolking een wet tegenhouden nadat deze door Tweede en Eerste Kamer is aangenomen. Uitzonderingen zijn onder meer wetten inzake het koningsschap, het Koninklijk Huis, internationale verdragen, de rijksbegroting en rijkswetten waarbij de Nederlandse Antillen en Aruba een vetorecht hebben.

Volgens het kabinetsbesluit moet het initiatief tot een landelijk referendum worden genomen door 40.000 burgers. Daarna moeten binnen zes weken nog eens 600.000 'ondersteuningshandtekeningen' worden verzameld. Vervolgens moet dertig procent van het electoraat stemmen. Bij het huidige aantal van 11,5 miljoen kiesgerechtigden zouden meer dan drie miljoen tegenstemmers nodig zijn om een wet alsnog te verwerpen. De initiatiefnemers krijgen zendtijd op radio en televisie om hun standpunt duidelijk te maken.

PvdA, D66, GroenLinks en SP zijn voorstander van de invoering van referenda, CDA, SGP en RPF zijn tegen. De VVD stemt alleen in omdat dat is afgesproken in het 'paarse' regeerakkoord. Een man een man, een vrouw een vrouw, een woord een woord, zei Te Veldhuis. De invulling die het kabinet aan het lokale referendum heeft gegeven vindt de VVD-fractie echter te ver gaan. Het regeerakkoord heeft het alleen over 'wetgeving' en niet over 'besluit' , aldus Te Veldhuis. Besluiten hebben volgens hem hun eigen circuit voor rechtsbescherming: inspraak, overleg, bezwaar en beroep op grond van de Algemene Wet Bestuursrecht.