NIEUWS | TEGENSPRAAK | SUPPLEMENT | AGENDA | ARCHIEF | ADVERTENTIES | SERVICE 



Overzicht eerdere
afleveringen


 WK VOETBAL
 HET MOOIE SPEL
 WERELDBEKER
 NEDERLANDSE SELECTIE
 ORGANISATIE
 HOTELS
 BEGELEIDERS
 BAL
 SPONSORS
 ZUID-AFRIKA
 SHIRTS
 TRAINER
 KEEPER
 PORTRETTEN
 HISTORIE
 TV & RADIO
 BOEKEN
 GRAFIEKEN
 LINKS

Begeleiders: Voor video en vertrouwen

Erik Oudshoorn
Voor 22 Nederlandse voetballers zijn er straks 20 begeleiders. Vooral ex-voetballers zijn te hulp geroepen. En niet alleen als assistent-trainer.

Het Nederlandse Elftal wordt tijdens het wereldkampioenschap voetbal omringd door een recordaantal begeleiders. Sinds de Europese titelstrijd is de staf van bondscoach Guus Hiddink aanzienlijk gegroeid. De langere tijdsduur van het toernooi, de moderne medische verzorging en nieuwe fysiologische onderzoeksmethoden vragen om meer medewerkers.

Vroeger bestond de medische staf uit een dokter en een masseur. In Frankrijk omvat de ploeg van bondsarts Frits Kessel zes man. Hiddink laat zich sinds twee jaar adviseren door een inspanningsfysioloog (Jos Geijsel). Daarnaast heeft hij een computer/video-analist (Roberto Tolentino) aangetrokken die de tegenstanders analyseert.

Hiddink breidde de trainersstaf uit met befaamde ex-topvoetballers, die kort voor het WK hun diploma kregen: Johan Neeskens, Ronald Koeman en Frank Rijkaard. De bondscoach wil dat zoveel mogelijk spelers van de huidige selectie profiteren van de rijke ervaringen die deze illustere namen in hun loopbaan hebben opgedaan. Ze nemen nog actief deel aan de oefeningen en de partijtjes. Met hun specialiteiten kan Oranje zijn voordeel doen: Neeskens voor de felle duels, Koeman voor de traptechniek en Rijkaard heeft het vertrouwen van het contingent zwarte voetballers. De sierlijke voetballer van Ajax en Milan was hun grote idool.

Op de achtergrond functioneren begeleiders die misschien minder bekend zijn bij het grote publiek, maar zeker zoveel populariteit genieten bij de spelers. Zoals bijvoorbeeld masseur Guus de Haan. Hij is de zoon van Henk de Haan, de opvolger van de legendarische Salo Muller bij Ajax. 'Haantje' noemden ze hem destijds. Guus de Haan werd geïnspireerd voor het massagevak door zijn vader. Hij werkte onder de trainers Janny van der Veen en Ger Blok voor de semi-profs van De Volewijckers uit Amsterdam-Noord, totdat die club werd opgeslokt door FC Amsterdam. Voorzitter Dé Stoop van de 'Lieverdjes' had voor De Haan echter geen werk en de masseur kwam bij de amateurs van SDZ terecht. ,,Daar was ik een soort medisch wonder, want op dat niveau zie je dat er heel weinig begeleiding is. Nu wordt het wat beter omdat de bond medische begeleiders voor amateurclubs opleidt.''

Toen de KNVB in Zeist een masseur zocht, bleek hij op het lijstje van bondsarts Frits Kessel te staan. Via Tonny Bruins Slot, de voormalige rechterhand van Johan Cruijff die zijn loopbaan begon bij FC Amsterdam, werd De Haan opgespoord. Hij kreeg een parttime-aanstelling onder fysiotherapeut Monne de Wit. Begon bij de jeugdteams en schoof al snel door naar het Nederlands elftal. Sinds 1985 kneedt hij de spieren van de internationals. Als oproepkracht wel te verstaan, hij werkte in het dagelijks leven voor een orthopedisch instituut. Maar in september wordt hij 65 en heeft hij dus de pensioengerechtigde leeftijd bereikt.

,,In de grote toernooien werkte je vroeger dag en nacht'', vertelt De Haan. ,,Maar het geeft extra voldoening wanneer je zoals in 1988 met het Nederlands elftal Europees kampioen wordt. Heb je het idee dat je daar een steentje aan bijdraagt. Nadat we de eerste wedstrijd verloren van de Sovjet-Unie was de stemming zodanig dat iedereen bleef geloven in een goede afloop. Gezien de sfeer in de voorbereiding zie ik nu parallellen met dat evenement.''

Tijdens de behandelingen op de massagetafel heeft Guus de Haan met de spelers een vertrouwensband opgebouwd. ,,Dat mag je natuurlijk nooit beschamen. Mijn werk bestaat simpel gezegd uit het fit houden van de ploeg. Tijdens de behandeling ben je vrij intensief bezig. Daarom moet je ook als masseur lichamelijk fit zijn. Ik fiets en ik tennis om dat in stand te houden. Ik vind dat je tegenover de internationals geen vermoeidheid mag uitstralen.''

Sinds twee jaar functioneert voormalig profvoetballer André van der Leij als materiaalman van het Nederlands elftal. In de begintijd van zijn voorganger Carel Akemann konden alle spullen van Oranje nog in een paar koffers. Tegenwoordig waakt de materiaalman als een soort magazijnmeester over 45 kisten.

Van der Leij speelde acht jaar betaald voetbal bij Go Ahead en twee jaar bij De Graafschap, waar destijds, halverwege de jaren zeventig, ook Guus Hiddink onder contract stond. Van der Leij was in Bredevoort zelfs buurman van de huidige bondscoach. Toen Hiddink een materiaalman zocht, dacht hij al snel aan Van der Leij, die door zijn fluwelen techniek na zijn profcarrière pas echt furore maakte als zaalvoetballer. ,,Ik paste in het streven van Guus om meer ex-voetballers bij het Nederlands elftal te betrekken. Ik zat al in de sportartikelenbranche als agent van keepershandschoenen. Drie maanden per jaar heb ik het in die baan echt druk, na maart kan ik Oranje er gemakkelijk freelance bijdoen.''

Van der Leij prijst zich gelukkig dat de internationals in het vaak warme Frankrijk in vocht absorberende shirts spelen. ,,Tot voor kort moesten ze een T-shirt dragen als onderhemd. De nieuwe outfit scheelt mij weer een koffer. Op acht trainingen dragen ze vijf verschillende tenues. Ik probeer ze altijd zo netjes mogelijk te kleden. Ook als ze door de stad wandelen, moeten ze er goed uitzien, in trainingspak. Daar kan ik op kicken.''

Ook fysiotherapeut Rob Ouderland komt uit een voetbalmilieu. Maar hij heeft de baan bij Oranje en de KNVB niet aan de bekendheid van zijn vader, ex-Ajacied en ex-international Piet Ouderland, te danken. Rob speelde als onbezoldigd voetballer bij FC Amsterdam en vertoefde destijds regelmatig in Zeist als hij weer eens was geselecteerd voor het Nederlands amateurteam. Zo kwam hij in contact met de medische staf. Toen Monne de Wit naar PSV vertrok solliciteerde hij in 1989 bij de KNVB. De paramedische sector is bij de KNVB door de jaren heen sterk geëvolueerd. Ouderland, die nog steeds in het eerste zaterdagteam van AFC voetbalt: ,,Ons werk wordt door de buitenwereld weleens onderschat. Niet elke fysiotherapeut kan zo maar even bij de KNVB werken. Je moet de nodige praktijkervaring hebben met voetballers.''

Guus Hiddink (51) Bondscoach. Speler van De Graafschap, PSV, Washington Diplomats, San José Earthquakes en NEC. Werkte als trainer bij PSV, Fenerbahce en Valencia. Erelijst: won als trainer van PSV drie landstitels, een keer de KNVB-beker en eenmaal de Europa Cup I. Werkt sinds 1995 bij de KNVB.

Johan Neeskens (46) Assistent-bondscoach. Speler van RCH, Ajax, FC Barcelona, New York Cosmos, FC Groningen. Trainer bij FC Baar, FC Zug en FC Singen '04. Erelijst: won met Ajax twee landstitels, twee keer de beker, drie keer de Europa Cup 1, twee keer de Supercup en één keer de wereldbeker. Veroverde met Barcelona de Spaanse beker en de Europa Cup 2. Speelde 49 interlands en twee wereldbekerfinales. Sinds 1996 bij de KNVB.

Frank Rijkaard (35) Assistent-bondscoach. Speler van Ajax, Real Zaragoza, AC Milan. Erelijst: won met Ajax vijf landstitels, drie keer de KNVB-beker, een keer de Europa Cup 1, een keer de Europa Cup 2. Won met AC Milan twee landstitels, twee keer de Europa Cup 1, twee keer de Europese Supercup en twee keer de wereldbeker. Speelde 73 interlands, veroverde in 1988 de Europese titel voor landenteams.

Ronald Koeman (35) Assistent-bondscoach. Speler van FC Groningen, Ajax, PSV, FC Barcelona en Feyenoord. Erelijst: won met Ajax een keer de landstitel en met PSV drie keer. Won met PSV twee keer de KNVB-beker en één keer de Europa Cup 1. Werd met FC Barcelona vier keer Spaans kampioen, won de Spaanse beker, de Europa Cup 1 en de Supercup. Speelde 78 interlands en veroverde in 1988 de Europese titel voor landenteams.

Pim Doesburg (54) Keeperstrainer. Doelman van Sparta en PSV. Achtvoudig international. In dienst van Feyenoord.

Jan Rab (54) Chef scout. Speler van SVV en Hermes DVS. Werkte als trainer bij Telstar en FC Utrecht. Sinds twintig jaar in dienst van de KNVB.

Ronald Spelbos (43) Scout. Speler van Velox, SC Amersfoort, AZ, Club Brugge, Ajax, DOVO. Ex-international. Werkte als trainer bij FC Twente (assistent), NAC, Vitesse en FC Utrecht. Erelijst: landstitels en de KNVB-beker met AZ'67 en Ajax.

Nol de Ruiter (58) Scout. Speler van DOS, Elinkwijk en Velox. Werkte als trainer bij NEC (assistent), FC Den Bosch, SC Cambuur, FC Wageningen, Veendam, FC Utrecht, FC Den Haag, Jong Oranje en het olympisch elftal.

Hans Jorritsma (49) Technisch coördinator. Was als hockeytrainer bondscoach van Nederland en Pakistan en later werkzaam voor NOC*NSF.

Frits Kessel (60) Chef medische staf. Studeerde medicijnen in Amsterdam. Werkt dertig jaar in dienst van de KNVB

Rob Ouderland (40) Fysiotherapeut. Speler van FC Amsterdam en AFC. Sinds 1989 in dienst van de KNVB.

Ricardo de Sanders (38) Fysiotherapeut.

Guus de Haan (64) Masseur. Sinds 1984 als parttimer in dienst van de KNVB.

Jos Geijsel (52) Inspanningsfysioloog. Ajax, het nationaal mannen-volleybalteam, alsmede de nationale mannen- en vrouwen-hockeyelftallen maken of maakten gebruik van zijn diensten.

Roberto Tolentino (45) Computer-/video-analist. Werkte voor de hockeybond, voetbalclub Heerenveen en NOC*NSF.

André van der Leij (48) Assistent-materiaalman. Ex-speler van Go Ahead Eagles en De Graafschap.

Herman van den Hengel (49) Kok. Al 23 jaar werkzaam bij de KNVB en Nederlands elftal.

Rob de Leede (38) Persvoorlichter. Studeerde Engelse literatuur, was parttime in dienst van Het Vrije Volk. Fanatieke cricketer. Werkzaam bij de KNVB sinds 1988.

NRC Webpagina's
4 juni 1998

   Bovenkant pagina


NRC Webpagina's © NRC HANDELSBLAD (web@nrc.nl) JUNI 1998