NIEUWS | TEGENSPRAAK | SUPPLEMENT | AGENDA | ARCHIEF | ADVERTENTIES | SERVICE

Overzicht eerdere afleveringen  GENETISCHE MANIPULATIE  GOED OF SLECHT  VERENIGDE STATEN  GROOT-BRITTANNIË  SUPERMARKT  MEDICIJNEN  TECHNIEK  WETTEN EN REGELS  INLICHTINGEN  ETIKETTEN  VOEDINGSMIDDELEN  DIERPROEVEN  GESCHIEDENIS  LINKS

Etiketten Het vermelden van genetisch gemodificeerde ingrediënten op etiketten is al enkele jaren een omstreden kwestie. In de Nederlandse supermarkten zijn hooguit enige tientallen artikelen voorzien van een etiket met de vermelding 'geproduceerd met behulp van moderne biotechnologie'. Van die artikelen staat vast dat er genetische gemodificeerde soja of maïs in zit. Maar ook in andere producten zonder zo'n etiket kunnen gemodificeerde ingrediënten zitten. Alleen is dat ingrediënt dan niet meer te herkennen als gemodificeerd. Het verschilt niet van het originele, 'klassieke' ingrediënt. Ook kan de structuur van het gemodificeerde ingrediënt bij de bereiding (bijvoorbeeld verhitting) zodanig zijn veranderd dat het niet meer is te herkennen. De Europese Commissie heeft besloten dat elk nieuw voedingsmiddel met genetisch gemodificeerde bestanddelen van een etiket moet worden voorzien, mits het aantoonbaar verschilt van niet-biotechnologisch bewerkte voedingsmiddelen. Dat is vastgelegd in de Europese verordening over nieuwe voedingsmiddelen. Of het verschil aantoonbaar is, hangt sterk af van de chemische test die wordt toegepast. Een test die verschillen in DNA meet, geeft andere resultaten dan een test die verschillen in eiwitten detecteert. Probleem is dat de testen nog niet zover zijn ontwikkeld dat de EU al uitsluitsel kan geven over de vraag welke producten moeten worden geëtiketteerd. Een gevolg is bijvoorbeeld dat voor olie van gemodificeerde soja, die chemisch gesproken niet verschilt van de olie van niet-gemodificeerde soja, geen etiket is vereist. Voor producten waarin eiwit van gemodificeerd soja zit, geldt die verplichting juist wel, omdat het eiwitdeel van soja wel verschillen bevat. Herenakkoord Om duidelijkheid te scheppen over de vraag welke producten wel of niet van een etiket moeten worden voorzien, hebben de Nederlandse consumentenorganisaties en een aantal grote bedrijven in 1996 een 'herenakkoord' gesloten. Per 1 juli 1997 zou op alle voedingsmiddelen met eiwitten die mogelijk afkomstig zijn van gemanipuleerde soja een aanduiding moeten staan. Deze etikettering is echter nauwelijks van de grond gekomen. Bedrijven hebben er bij nader inzien toch geen zin in, of ze zeggen dat ze er nog niet aan toe zijn gekomen. Andere bedrijven omzeilen het probleem door alleen nog ingrediënten uit niet-Amerikaanse soja of uit andere handelsgewassen te betrekken. Lijsten Greenpeace, de Alternatieve Konsumentenbond en de Stichting Natuur en Milieu keren zich tegen de gebrekkige etikettering van biotech-producten. Om het publiek toch keuzevrijheid te bieden hebben ze onlangs de brochure Eerste hulp bij ongewenste manipulatie uitgegeven. Deze brochure bestaat uit een 'witte' lijst met producten waarvan de fabrikanten hebben verklaard dat er zeker geen ingrediënten van gentech-soja in zitten en een 'zwarte' lijst met producten waarin ze wel kunnen zitten. Wil het publiek er zeker van zijn dat het gentechvrije producten koopt, dan kan het ook kiezen voor ECO-producten. De biologische landbouw gebruikt kunstmest noch bestrijdingsmiddelen en ook geen genetisch gemodificeerde producten. Greenpeace-Informatielijn: (020) 4 22 33 44.

NRC Webpagina's 11 juni 1998

   Bovenkant pagina