Door onze redacteur RAYMOND VAN DEN BOOGAARD
De Russische cineast Viktor Kossakovski bracht een eerbetoon aan Pavel Kogan. Hij reisde naar Jeruzalem en vond daar zijn doodzieke leermeester.

AMSTERDAM, 1 DEC. Waarom de film in zwart-wit gedraaid is, en niet in kleur, wil een toeschouwer weten, maar Viktor Kossakovski wil niet vertellen welke kunstzinnige keuzes hij gemaakt heeft bij het maken van Pavel en Laila, een Jeruzalem-romance. ,,Ik wil er eigenlijk helemaal niet over praten, hoe de film gemaakt is'', zegt Kossakovski. ,,Ik hoop alleen maar dat Pavel en Laila menselijke gevoelens overbrengt. Daar is hij voor gemaakt''.

Het is een film over het langgerekte sterfbed van Pavel Kogan, een Russische maker van documentaires uit Leningrad (thans Sint Petersburg), die in het verleden ook het IDFA heeft bezocht. Kossakovski, die in 1993 op hetzelfde festival met Bjelovo zowel de Joris Ivens- als de publieksprijs won, ziet Kogan als een van zijn grote voorbeelden en leermeesters.

Kogan emigreerde met zijn vrouw Laila een paar jaar geleden naar Israël. Hij was toen al ernstig ziek maar het gehoopte — een wonderbare genezing — bleef uit. Als Kossakovski hem met cameraploeg en al in Jeruzalem gaat opzoeken is hij zo ziek dat nauwelijks duidelijk is of Kogan wel beseft wie erop bezoek komt. ,,Vandaar ook die scènes waarin Kogan buiten beeld blijft, en je zijn vrouw ziet rondscharrelen door het huis op zoek naar injectiespuiten en dergelijke'', zegt Kossakovski. ,,Dat lijkt nu kunst, maar de reden is dat we er niet zeker van konden zijn dat Pavel gefilmd wilde worden, zodat we hem niet al te veel hebben gefilmd''.

Leeft Kogan nog? ,,Hij is 26 dagen geleden overleden'', zegt Kossakovski, en heeft dan enkele seconden nodig om zijn stem te hervinden. ,,Hij was met Laila drie maanden voor zijn dood teruggegaan naar Leningrad. Maar hoe hij precies gestorven is, dat wil ik mij liever niet meer herinneren''.

Pavel en Laila vandaag: 20.00 City 2 en vr 4 Cinemariënburg Nijmegen.