NIEUWS | TEGENSPRAAK | SUPPLEMENT | AGENDA | ARCHIEF | ADVERTENTIES | SERVICE 




Overzicht eerdere
afleveringen


 DEBAT
 ROLVERDELING
 F. BOLKESTEIN
 W. KOK

 THEMA'S:
 MINDERHEDEN
 WERK
 ZORG
 VEILIGHEID

 KWESTIES:
 SOCIAAL
 ONDERWIJS

Verkiezingssite

| Discussie | Uit de praktijk | Grafieken | Veiligheid

'Politie moet vooral delicten bestrijden'; 'Politie is meer dan ouderwetse ordehandhaver'

De rellen in de Groningse Oosterparkwijk en andere schokkende gebeurtenissen op straat hebben de gevoelens van onveiligheid versterkt. Er moeten meer politie-agenten komen, vinden Kok en Bolkestein, ook buiten de Randstad, en liefst niet alleen tijdens kantooruren. Zodat behalve Amsterdam, ook Zeeland, Noord-Brabant of welke regio dan ook veiliger wordt.

KOK: ,,Ik zou niet durven zeggen dat Amsterdam veilig is, maar het is er een stuk veiliger geworden, dat is absoluut waar. Intussen heeft een aantal incidenten in plattelandsgebieden, bij disco's in Brabant bijvoorbeeld, de aandacht gevestigd op de noodzaak van voldoende politie in kleinere steden en op het platteland. ,,Als we in een volgend kabinet gaan praten over het inzetten van extra agenten, dan moeten we wat mij betreft ook goed kijken naar de behoefte van plattelandsgebieden en de kleinere steden.''

Er zijn dus fouten gemaakt in het verleden?

KOK: ,,Och fouten, je zou kunnen zeggen: je leert altijd van ervaringen.''

BOLKESTEIN: ,,Bij de vorige reorganisatie van de politie zijn inderdaad fouten gemaakt. Wij hebben ook tegen die wet gestemd. De grote steden zijn ten onrechte bevoordeeld boven het platteland. De standaardklacht is dat er te weinig politie is. In ons verkiezingsprogramma staan vijfduizend extra agenten. Die zullen heel zorgvuldig over het hele land moeten worden verdeeld.''

De PvdA noemt geen concrete aantallen extra agenten.

KOK: ,,Nee, er zitten heel veel kanten aan de veiligheidskwestie. De zichtbare aanwezigheid van de politie in de samenleving, de bereikbaarheid, meer lik-op-stukbeleid - dat is ook wat wij willen. Maar dat alles laat zich moeilijk direct vertalen in een rekensom voor extra agenten. Via Melkert-banen kan bijvoorbeeld extra toezicht op straat worden ingezet. We moeten ook kijken naar meer preventie en sociale controle. En vergeet niet wat verbetering van de leefbaarheid in de zwakke wijken kan betekenen.''

Maar ook u wilt extra agenten, per saldo?

KOK: ,,Per saldo leidt dat ook bij ons tot extra agenten, maar dat is niet het enige waarop we ons moeten concentreren. Sociale cohesie, begeleiding, perspectief bieden, mensen als het ware van de boze daad afhouden - dat is ook van buitengewoon groot belang.''

Op de organisatie van de politie valt het nodige aan te merken. Wordt het geen tijd de van-negen-tot-vijfbanen bij de politie ter discussie te stellen?

BOLKESTEIN: ,,Er was laatst een rapport waaruit bleek dat er zesduizend extra agenten kunnen worden ingezet wanneer de politie beter en flexibeler zou zijn georganiseerd. Dat wekt inderdaad de indruk dat de politie-organisatie te zeer dicht geroosterd zit en dat de dienstcommissies bij de politie sterk de eigen positie beschermen. De politie hoort ook oog te hebben voor de zaken van algemeen belang. ,,De hoofdcommissaris in Amsterdam, Kuiper, heeft onlangs op een bijeenkomst van mijn partij gezegd dat hij wil proberen de noodzakelijke efficiencywinst in eerste instantie binnen zijn organisatie te behalen en niet alleen maar wil vragen om extra geld van de overheid. Dat is lovenswaardig. Ik wil hem daarin graag ondersteunen.''

KOK: ,,We moeten de zaken niet te eenvoudig voorstellen. Als ik zo met politiemensen praat, zie ik dat men ook zelf niet alleen maar spreekt over meer 'blauw op straat'. Ik hoor vragen als: hoe kunnen we zorgen dat we dichterbij de burger komen en beter bereikbaar zijn. ,,Dat betekent dat men in steden veel meer gaat denken aan kleinere units in buurten. Men wil echt proberen het gezag te herstellen op plaatsen waar het op de tocht is komen te staan: het vertrouwen van buurtbewoners herwinnen, iets doen aan groepen semi-criminele jongeren. ,,Ik vind dat de functie van de politie in de huidige samenleving een maatschappelijk-integrerende moet zijn. Dat is meer dan alleen de ouderwetse ordehandhavende rol.''

BOLKESTEIN: ,,Wat de heer Kok nu aanraakt, is een moeilijk punt. Ik ben er ook voorstander van dat de politie zich in de kleinere leefomgevingen manifesteert. Maar de politie is er in de eerste plaats voor het bestrijden van delicten en pas in de tweede plaats voor het verrichten van maatschappelijk werk. De kerntaak is het bestrijden van de misdaad.''

Men hoort tegenwoordig steeds vaker de term 'zero tolerance'. De agent van Bolkestein ziet er anders uit dan de agent van Kok?

BOLKESTEIN: ,,Zero tolerance is op zichzelf een aantrekkelijk begrip, maar een dergelijk politie-optreden valt natuurlijk nooit te verwezenlijken. Ook de politie moet prioriteiten stellen: autodiefstal is iets anders dan het stelen van een fles melk of fietsen zonder achterlichtje. ,,Maar over tolerantie gesproken, en dan kom ik ook bij de problemen rondom coffeeshops waarover de wethouder uit Gouda op de video sprak. Mag ik een vraag stellen aan de heer Kok? Als ik het goed heb begrepen, staat in het PvdA-programma dat marihuana moet worden gelegaliseerd. Wil de heer Kok een Alleingang maken in Europa? Vind u ook dat marihuana moet worden gelegaliseerd?''

Pagina 4: 'Er is geen alternatief voor het Nederlandse gedoogbeleid'

KOK: ,,Ik ben niet voor een Alleingang in Europa. Wel ben ik voor een krachtige poging vanuit Nederland te bevorderen dat hierover in Europa meer hetzelfde wordt gedacht. We hebben de afgelopen jaren scherpe kritiek vanuit Frankrijk gehoord. Er is van de Nederlandse situatie een zwartwit karikatuur gemaakt, zeker toen Chirac tot president was verkozen. De praktijk is inmiddels anders. In Frankrijk, maar ook in andere Europese landen, is veel meer belangstelling ontstaan voor de geïntegreerde Nederlandse aanpak: liberaler in de verstrekking, maar scherper lettend op kwesties van volksgezondheid en openbare orde. De feitelijke situatie is dat we minder drugsslachtoffers hebben dan in vrijwel alle andere landen in Europa.''

Dat zou pleiten voor legalisering?

KOK: ,,Nee, maar wel voor gedogen en, internationaal gezien, voor het nastreven naar een stevig draagvlak. In gesprekken met de huidige Franse regering, met ministers van Duitse deelstaten, met bestuurders van grote steden in Europa merk ik toenemende belangstelling en waardering voor de Nederlandse ervaringen en het Nederlandse beleid.'' U bent het aan het uitleggen in het buitenland, maar u moet het ook in het binnenland uitleggen, aan de wethouder in Gouda bijvoorbeeld.

KOK: ,,De overlast rondom de coffeeshops is zonder meer een groot probleem. We hebben daarvan de afgelopen jaren heel scherpe uitingen gezien - in Rotterdam-Spangen bijvoorbeeld en in Arnhem. Als we nu praten over de rol van de politie bij het terugdringen van overlast en ellende, dan moet dat beslist hoge prioriteit hebben. Het zijn de mensen in de zwakke buurten die er dichtbij wonen. Zij hebben er last van, niet de mensen die wonen in een veilige, beschermde omgeving.'' Meneer Bolkestein, over gedoogbeleid: de VVD heeft dat niet geschrapt in haar programma.

BOLKESTEIN: ,,Nee, we moeten natuurlijk de werkelijkheid recht in de ogen zien. Er zijn, dacht ik, 700.000 marihuanagebruikers in Nederland. Hoewel, laatst las ik in de krant dat er volgens het ministerie van Justitie slechts 300.000 gebruikers zijn. Men heeft het probleem waarschijnlijk groter willen voorstellen om meer aandacht te krijgen. In ieder geval: de aantallen zijn dusdanig groot dat we van dat gedoogbeleid geen afstand kunnen doen. Ik ben het eens met de heer Kok dat die coffeeshoptoestanden totaal uit de hand zijn gelopen. Er is ingegrepen, maar misschien is dat hier en daar nog onvoldoende. Ik zou dus wel geporteerd zijn voor een strikt handhavingsbeleid ten opzichte van die coffeeshops.''

KOK: ,,Dat vind ik ook. Tot op zekere hoogte heb je coffeeshops nodig om gedoogbeleid mogelijk te maken. Als je ze niet hebt, is alles illegaal.''

BOLKESTEIN: ,,Ik denk niet dat er een alternatief is voor het Nederlandse gedoogbeleid. Ik heb dat ook gemerkt in contacten met Duitse ministers van Länder: men begrijpt het Nederlandse beleid en steunt dat ook. Maar ik ben wel blij te horen dat de heer Kok het niet eens is met het standpunt van zijn partij: een eigen standpunt binnen Europa over de legalisering van marihuana. Wij zijn niet in staat als Nederland dat te doen.'' KOK: ,,Nee, dat heb ik niet gezegd. Ik heb de passage in het programma van mijn partij onderstreept waarin wordt gewezen op het belang van een gezamenlijke Europese aanpak.''

BOLKESTEIN: ,,Er staat in uw verkiezingsprogramma dat Nederland op dit punt desnoods een eigen positie in Europees verband moet innemen.'' KOK: ,,Maar ik interpreteer dat zoals ik al aangaf: voorrang heeft de Europese aanpak. Kijk naar de grensoverschrijdende problemen, kijk naar het probleem van drugstoerisme. In de tweeslag in het Nederlandse beleid - gedogen plus internationale coördinatie - heeft dat laatste wat mij betreft prioriteit boven een geïsoleerde Nederlandse aanpak.''

NRC Webpagina's
16 april 1998

   Bovenkant pagina


NRC Webpagina's © NRC HANDELSBLAD (web@nrc.nl) APRIL 1998