KFOR slaags na actie tegen fabriek Kosovo
MITROVICA, 14 AUG. In Mitrovica,
in het noorden van Kosovo, zijn soldaten van de vredesmacht KFOR
vanochtend slaags geraakt met Kosovo-Serviërs. Aan beide zijden
vielen drie of vier gewonden; één van hen, een
Serviër, moest in het ziekenhuis worden opgenomen. Diverse
journalisten die naar het complex waren gekomen werden door boze
Serviërs aangevallen. Later vanochtend keerde de rust terug.
Honderden KFOR-soldaten uit Frankrijk, Groot-Brittannië, Denemarken
en België - achthonderd, volgens de Serviërs - trokken
vanochtend op naar de loodsmelterij van Zvecan, niet ver van Mitrovica.
De loodsmelterij is sterk milieuvervuilend. Het VN-bestuur van Kosovo,
UNMIK, wil daarom de controle over de fabriek in handen nemen. De
fabriek wordt volgens UNMIK tijdelijk gesloten, tot er faciliteiten zijn
aangebracht die de milieuvervuiling terugdringen. Van definitieve
sluiting zou geen sprake zijn en alle tweehonderd banen (van
Serviërs) zouden worden gegarandeerd. "Dit is geen
oorlogssituatie", zo heette het vóór het ingrijpen. UNMIK-
chef Bernard Kouchner zei vanochtend dat hij "als arts en als bestuurder
van Kosovo" zou falen als hij "kinderen en zwangere vrouwen verder bloot
zou stellen aan deze gezondheidsrisico's". Hij onderstreepte nog eens
dat de sluiting van tijdelijke aard is.
De soldaten gingen om half vijf vanochtend de fabriek binnen. Ze werden
opgewacht door 250 Servische inwoners van Mitrovica, die hen onthaalden
op een regen van stenen. De confrontatie duurde ongeveer veertig
minuten. Om zeven uur was de fabriek onder controle van KFOR. Binnen zat
toen nog een groep van dertig Serviërs die zich hadden opgesloten
en die weigerden VN-deskundigen te helpen bij het stilleggen van de
smelterij.
Mitrovica behoort als gevolg van de fabriek in Zvecan tot de meest met
lood vervuilde regio's van Europa. Het loodgehalte in de atmosfeer ligt
200 keer het maximum dat is vastgesteld door de
Wereldgezondheidsorganisatie. Voor de Serviërs is de fabriek, die
deel uitmaakt van het 41 mijnen en fabrieken omvattende mijnbouwcomplex
van Trepca, een prestige-object. Bovendien is Trepca een van de weinige
grote werkgevers in Kosovo. De Serviërs willen niets weten van
resoluties van de Veiligheidsraad die bepalen dat UNMIK het management
overneemt van alle Joegoslavische staatsbedrijven in Kosovo, inclusief
het Trepca-complex, noch van een plan van een Frans-Zweeds-Amerikaans
consortium voor modernisering van het complex, voor een bedrag van 15
miljoen dollar. Volgens de Serviërs gaat het daarbij om verkapte
privatisering van het complex. (Reuters, AFP)