Opinies uit het jaar 2000
Weldra zullen alle regeringen beweren dat 's werelds hoop gevestigd moet zijn op Poetin, het troetelkind van het Westen, zoals Gorbatsjov en Jeltsin dat vóór hem zijn geweest. Zijn verleden bij de veiligheidsdiensten zal worden vergeten, zijn oorlog in Tsjetsjenië zal worden aangemerkt als een ‘kleine misstap'. En al heel gauw zal een westerse leider tot de ontdekking komen dat Poetin in het diepst van zijn hart altijd al een democraat en een economische hervormer is geweest. Ook in dit opzicht is er de afgelopen eeuw in de verhouding tussen Rusland en het Westen weinig veranderd.
Jonathan Eyal, 4 januari
Het schuldendebat verdient beter dan naďeve dromerij over de prachtige dingen die gedaan kunnen worden als geen rente meer betaald hoeft te worden. Dit soort ruimte komt niet gratis; de kosten ervan lijken zoveel schade aan te gaan richten in onderwijs en gezondheidszorg dat uitgerekend de generaties die door een lagere schuld geholpen lijken te worden daar de dupe van zullen zijn.
Sweder van Wijnbergen, 8 januari
Uiteindelijk zijn Kohl c.s. toch verantwoording verschuldigd. Het proces van zelfreiniging mag dan schmutzig zijn en leiden tot een tijdelijk vertrouwensverlies in de politiek, uiteindelijk schuilt hierin de kracht van de democratie; ook van de partijendemocratie.
Drs. P.J.M. Bogaards, 18 januari
Ik ben het helemaal eens met wat de hertog van Baena schreef, na een lang verblijf in de jaren zestig als Spaans ambassadeur in Nederland: ,,Het leven in Holland is paradoxaal, en hoe langer men tussen Nederlanders leeft, hoe meer men wordt getroffen door de paradoxen in hun karakter en gedrag.''
Alain Franco, 26 januari
Een gemakzuchtig multiculturalisme maakt school omdat we onvoldoende onder woorden brengen wat onze samenleving bijeenhoudt. We zeggen te weinig over onze grenzen, koesteren geen verhouding tegenover het eigen verleden en bejegenen de taal op een nonchalante manier. Een samenleving die zichzelf verloochent heeft nieuwkomers niets te bieden. Een meerderheid die ontkent meerderheid te zijn, heeft geen oog voor de ‘hardhandigheid' van integratie, die ook altijd verlies van eigen tradities betekent. En wie niet begrijpt wat er wordt genomen, die heeft ook weinig te geven.
Paul Scheffer, 29 januari
De opkomst van Haider had in plaats van tot onbekookte diplomatie met een opgeheven vingertje in een aantal landen (Frankrijk en België bijvoorbeeld) beter kunnen leiden tot het stellen van de vraag waarom partijen als die van Jörg Haider zo kunnen groeien dat zij aan de macht komen. Het opgeheven vingertje zou beter wat kunnen krabbelen in eigen boezem.
André Spoor, 5 februari
Excuses tussen staten zijn niet altijd onzinnig. Die tussen Japan en Nederland wel. Het is immers de vraag of Japan de Nederlandse staat wat heeft aangedaan. Was hier niet eerder sprake van individuele Nederlanders? Excuses tussen Nederland en Indonesië zijn daarentegen wel degelijk op hun plaats. Nederland heeft na de onafhankelijkheidsverklaring nog enige jaren de soevereiniteit van de Indonesische staat betwist en met geweld zijn koloniale macht proberen te herstellen. Dat is een schending van het beginsel van nationale soevereiniteit. Daarvoor zou de Nederlandse staat best verontschuldigingen kunnen aanbieden. Dat Nederland daartoe tot op heden niet bereid is, is schadelijk voor de internationale reputatie van ons land als voorvechter van internationaal recht en mondiale rechtvaardigheid.
Ido de Haan, 22 februari
Niet alleen berusten de koersen van de grote meerderheid van de internetfondsen op drijfzand, maar daarnaast leeft de mondiale economiemotor – de Verenigde Staten – op de pof. De gevolgen van een beurskrach laten zich raden.
Arjen van Witteloostuijn, 16 maart
Gezag uitstralen begint met respect verwerven. Hebben we nog zo weinig geleerd van wijlen minister Dales? Wie hoog in de boom zit, bewijst zijn organisatie de beste dienst door integriteit uit te stralen. ‘Walk like you talk.' Het gaat overigens niet alleen om het werkelijk gedrag; zelfs de schijn van niet integer handelen moet vermeden worden.
B.W.M. van der Lugt, 22 maart
De koersval van World Online is het verhaal van hebzucht, schijnheiligheid en de verwoesting die een kudde beleggers kan aanrichten. Een door God gegeven recht op koerswinsten bestaat niet. Vorig jaar hebben beleggers fantastische rendementen gemaakt met media-, internet- en kabelbedrijven. De keerzijde van hoge rendementen is een hoog risico.
Menno Tamminga, 29 maart
Deze depolitisering heeft in het huidige Paarse tijdvak een voorlopig hoogtepunt bereikt. De belangrijkste doeleinden staan niet meer ter discussie, maar worden zorgvuldig buiten het debat gehouden, waardoor de bevolking de mogelijkheid om zich daarover uit te spreken, wordt ontnomen. Dit geldt bovenal voor alles wat betrekking heeft op het nieuwe nationale geloofsartikel, De Grote Economische Groei: voor de uitbreiding van Schiphol en de Betuwelijn, maar ook voor de algehele flexibilisering, of het nu de arbeid, de sociale zekerheid of de winkeltijden betreft.
Thomas H. von der Dunk, 1 april
De onaantastbare en boven de partijen staande positie van het staatshoofd en de binnen de regering handelende koning staan op gespannen voet met elkaar. Het een doet afbreuk aan het ander. Bovendien is in democratisch opzicht niet goed vol te houden dat de niet verantwoordelijke koning op wezenlijke momenten politieke keuzen moet maken. Het maakt de onschendbare koning onnodig kwetsbaar voor politieke kritiek, zoals bij verschillende formaties is gebleken.
Thom de Graaf, 10 april
De vraag is nu aan de kunstenaars. Zijn zij mans genoeg een einde te maken aan deze gęnante vertoning? Het advies: durf onafhankelijk te zijn van de overheid en de markt, heb een visie en maak je sterk voor je kunst. En zorg ervoor dat wij, de burgers, zó in jullie geloven dat we wat over hebben voor wat jullie doen. Dat is niet alleen eerlijk, dat is ook kunst.
Arjo Klamer, 20 mei
Hoe valt te voorkomen dat de EU definitief ondoorzichtig wordt, dat de compromissen steeds onbegrijpelijker en eigenaardiger worden, en dat de waardering voor de EU bij de inwoners van de Unie ten slotte tot ver onder het nulpunt daalt?
Joschka Fischer, 20 mei
Als rekeningrijden op de juiste manier wordt ingevoerd is het op de eerste dag al een succes.
Gerard Marlet en Joost Poort, 9 juni
De passie, de absolute wil om te winnen, kennen Nederlanders zeker niet. Nederlandse voetballers, en hun aanhang, sterven niet na een nederlaag. Wie niet wint, heeft nog een gezin; wie verliest, vindt nog wel een baan. Een Nederlandse verliezer is teleurgesteld, een mediterrane verliezer neigt naar zelfmoord – of vermoordt de man die de beslissende strafschop heeft gemist. Daarom winnen Nederlandse sporters in het algemeen, en het Nederlands voetbalelftal in het bijzonder, zelden wanneer het er echt op aankomt.
Guus van Holland, 10 juni
Korea is één land met één etnische familie. Koreanen in Noord en Zuid doen eender, leven eender. Maar evenzeer is waar dat Zuid- en Noord-Koreanen tientallen jaren onder verschillende politieke en maatschappelijke systemen hebben geleefd. Zo'n kloof laat zich niet in korte tijd dichten.
Kim Dae Jung, 21 juni
De controle op mensensmokkel, die zich zo tragisch in de publieke aandacht drong, is hap-snap. Ook de vrachtwagen van de firma A.F. van der Spek Transporten uit Rotterdam zou bij toeval zijn onderzocht. Langs de hele route die de smokkelwaar aflegt, kijken autoriteiten de andere kant op zolang zij er zeker van kunnen zijn dat hun verantwoordelijkheidsgebied niet de plaats van bestemming is.
J.H. Sampiemon, 23 juni
De beeldende kunst mag klaar zijn met de mens, de romancier is dat nog niet. Hij heeft nog een appeltje met het monster te schillen. Welkom, zegt de romanschrijver, doet u uw jas uit.
Vergeet uw zorgen. Hier is alles mooi. Het is de beleveniseconomie, tenslotte. Het papier is mooi, de kaft is mooi, de schrijver is mooi, zelfs zijn woorden zijn mooi.
Marek van der Jagt, 22 juli
Als Van der Jagt voor zijn eigen kunst wil sterven, moet hij dat vooral doen. Ik sluit niet uit dat het aanlokkelijk is een idee boven je geluk te stellen, misschien zelfs boven je leven.
Arnon Grunberg, 27 juli
In het beste geval kan worden gezegd dat Saddam zich niet erg om zijn bevolking bekommert. Opheffing van de sancties zal het regime wel, maar de bevolking niet ten goede komen nog afgezien van de consequenties voor oorlog en vrede.
Carolien Roelants, 31 augustus
Uitgerekend het meest monarchiegekke volkje van Europa wil ons, moffen zonder traditie, de laatste herinnering aan onze oude keizer en zijn baard afpakken. Is dát onze beloning omdat wij al tientallen jaren als ballingsoord hebben gediend voor Johannes Heesters, Frau Antje, Rudi Carrell en ten slotte zelfs Linda de Mol? Wat kunnen we dán nog doen? Een kaasboycot? Een speelverbod voor Schalke? Oranienburg omdopen? Claus en Bernhard repatriëren? Geen offer zou ons te groot zijn, want nu is Pruisen in last.
Dirk Schümer, 1 september
Een openbare plek is wellicht praktischer dan de achtertuin van een privé-woning, ook al ontbreekt dan het uitzicht over het water van de Westeinderplassen dat de grote cabaretier zoveel inspiratie gaf.Zo lang het maar niet wordt gesloopt. Het werkhuisje van Wim Kan moet blijven.
Henk van Gelder, 2 september
In nog geen vijf jaar is de wereld van de bibliotheek verworden tot een plek die nog het beste vergeleken kan worden met een zandwoestijn. Wat ooit voorbestemd was een afspiegeling van ‘de maatschappij' te worden, werd een lachspiegel.
Tom Gitsels, 2 september
Geen regent durft het aan met Europa de straat op te gaan. Waarom toch deze miezerigheid? Het is waar, de uitbreiding ligt hier – achter de rug van het grote Duitsland – minder gevoelig. Bovendien is onze invloed in Europa beperkt. Dus waarom zouden we ons druk maken in dit land van rekenmachines en moralisten op wereldformaat voor wie Europa te groot of te klein is.
Maar dat oordeel is onterecht. Europa is uitgegroeid tot de meest optimale eenheid van ons handelen. Het zou wijs zijn als mensen daarover beter werden geďnformeerd en daarbij meer werden betrokken.
Paul Kapteyn, 5 september
U leest het het goed: de politieke jongerenorganisaties roepen de politiek op om wetten te maken die werkelijk in beleid worden omgezet. Wij vinden dat er geen onduidelijkheid mag ontstaan over de rechtsgeldigheid en de noodzaak van beslissingen, en daarom willen we dat de wetten die worden gemaakt ook werkelijk worden nageleefd.
Zeven politieke jongerenorganisaties, 18 september
Een nieuw stelsel moet dus vraaggericht zijn en privatisering mogelijk maken. Zorg op louter commerciële basis is ongewenst en tast het huidige niveau van zorg aan. Het huidige stelsel heeft echter nog een majeure tekortkoming, die dringend correctie behoeft: de driehoeksverhouding tussen de overheid, de zorgverzekeraars en de zorgaanbieders.
J. Hamel, 23 september
Ik ben geëmotioneerd, dat geef ik toe. Mijn stuk bevat te veel emoties, te veel hoop, wensen, optimisme. Ik ben vanavond nu eenmaal niet in de stemming om te schrijven. Ik ga naar het Plein van de Republiek. Servië en de Serviërs zijn vanavond op dat plein en op tientallen andere pleinen in Servië. En vieren daar de komst van
VERANDERINGEN. Tot ziens op het plein.
Radomir Dikli´c, 26 september
Topmilitairen moeten zich inderdaad in het openbaar kunnen uiten, zoals het geval is in Zweden. Daar neemt de hoogste militair, een publieke figuur, veelvuldig in het openbaar standpunten in die mogelijk haaks op die van zijn minister staan.
Rob de Wijk, 2 oktober
Jozias van Aartsen kan zelf ook wat doen. Bijvoorbeeld niet meer, zoals hij gisteravond deed in het
NOS-journaal, zeggen dat hij hoopt dat de wisseling van de wacht in Joegoslavië net zo weinig bloedvergieten zal meebrengen als destijds in Roemenië. Want dáár stroomde het bloed bijna letterlijk van de trappen.
J.M. Bik, 6 oktober
Het is het overwegen waard om in het volgend kabinet een minister van Europese Zaken te benoemen met de status van vice-premier. In de ministerraad zou die een coördinerende bevoegdheid moeten krijgen bij alle binnenlandse kwesties met een Europese dimensie.
Ad Melkert, 9 oktober
Het is nog altijd niet te laat om de Israëlische manier van optreden te veranderen. Zelfs voor de mensen voor wie alles draait om macht, geldt dat concessies voor het tot geweld komt, een groter blijk van macht zijn dan concessies achteraf.
Gideon Levy, 9 oktober
Het is zaak dat de politiek wordt bevrijd van de postmodernistische politieke correctheid van relativisme, multiculturalisme en doorgeschoten tolerantie en dat politici onbeschroomd hun diepste overtuigingen over mens, wereld en samenleving expliciteren als uitgangspunt in het politieke debat.
André Rouvoet, 17 oktober
Ik ken geen artsen die bij een weloverwogen doodswens in een klaar-met-leven-situatie hulp bij zelfdoding zullen geven wanneer er geen ondraaglijk en uitzichtloos lijden bestaat.
B.E. Chabot, 31 oktober
Natuurlijk gebiedt de realiteit te erkennen dat de VN lang niet altijd de eerste viool kunnen en moeten spelen in de internationale vredespolitiek. Maar in een ŕ la carte-gebruik van de
VN schuilen grote gevaren, juist ook voor het draagvlak en de legitimiteit van optreden in moeilijke internationale conflicten.
Nico Schrijver, 2 november
Afgelopen dinsdag is ons politiek systeem ontploft. Wie in januari ook als president aantreedt, de legitimiteit van zijn verkiezing zal ter discussie staan.
E.J. Dionne Jr., 9 november
De essentie van het cultuurbeleid is dat de gevestigde orde niet op voorhand de beste is.
Daarom wordt elke vier jaar alles tegen het licht gehouden. De onschatbare waarde daarvan is opnieuw bewezen, nu de raad 40 procent van de nieuwe aanvragen zo goed vindt dat subsidie gerechtvaardigd is.
Rick van der Ploeg, 13 november
Naast de zeven vette en magere jaren van de bijbel zijn er Malthus, Keynes, Kahn en de Club van Rome die wisselende beelden neerzetten. Deze historische voorbeelden illustreren op treffende wijze hoe snel en hoe radicaal omslagen in de economie en in het economisch denken daarover plaatshebben en ook hoe onvoorspelbaar ze zijn.
G. Zalm, 15 november
Een van de argumenten die tegen euthanasie worden aangevoerd is het gevaar van het ‘hellende vlak'. Het is mij verweten dat ik daar al te snel een beroep op doe en zo inspeel op angstgevoelens. Maar de feiten onderstrepen de door mij gevreesde ontwikkeling. Het hellende vlak bestaat! Helaas. Wat enkele jaren geleden nog ondenkbaar was, gebeurt nu.
B.J. van der Vlies, 21 november
Elke Nederlander heeft een Duitser in zich, waaraan hij niet zelden een hekel heeft, maar geen Duitser een Nederlander.
Harry Mulisch, 21 november
Suriname is een land van mogelijkheden en zal een land van mogelijkheden blijven, zo is eens gezegd. De juistheid van deze uitspraak zal wel blijken bij voortgaande veronachtzaming van de niet-economische bepalende factoren voor de economische vooruitgang.
Dr.W.R.W. Donner, 25 november
De uitdaging waarvoor de sociaal-democratie zich gesteld ziet, kan als volgt worden omschreven. Ze heeft de kritiek van (conservatief-)liberale zijde, in het bijzonder op het functioneren van de verzorgingsstaat, verwerkt en staat nu voor de taak dat liberalisme op zijn beurt te kritiseren, op de sociaal-economische en culturele gevaren van een overmatig vertrouwen in de markt te wijzen en daar een constructief hervormingsprogramma tegenover te stellen.
Maarten Hajer en Paul Kalma, 27 november
Als een onderneming te groot wordt voor menselijke verantwoordelijkheid, is zij in staat tot het aanrichten van onmenselijke schade. Hoeveel wij ook te danken hebben aan de briljante uitvinding van de
VOC, dat is wel de werkelijkheid gebleken. Uiteindelijk is het toch niet meer dan gewoon dat bedrijven zich aan dezelfde morele wetten houden, als waaraan wij elkaar houden.
Jurriaan Kamp, 2 december
Nog één stap verder in de richting van de integratie en de vraag doemt op of het niet beter is om de noodlijdende huisarts uit zijn schrijnende bestaan te verlossen.
Ignace Schretlen, 13 december
Het klinkt afgezaagd, maar het moet toch maar weer eens van stal gehaald worden: noblesse oblige! Alleen al voor de geloofwaardigheid van de politiek zou het prudent zijn de heer Peper niet onmiddellijk opnieuw in het zadel te helpen.
Prof. dr J.H.J. van den Heuvel en prof. dr L.W.J.C. Huberts, 15 december
Het Republikeinse haatsyndroom wordt George W. Bush' grootste vijand. Hij zal nog wel eens een Engels woord verkeerd uitspreken, zijn eerste reis als volwassen man naar Europa zal vast vrolijke momenten opleveren, maar voor alle serieuze taken heeft hij helpers, hopelijk ook een groeiend aantal van na pa.
Maar hij zal zelf weerstand moeten bieden aan Hard Rechts dat hem in het zadel hees.
Marc Chavannes, 16 december
Het ontbreekt de Fransen aan stijl, maar dat is uiteraard niet iets wezenlijk nieuws. Wat deze fouten zo onverdraaglijk maakt, is dat ze gepaard gaan met een waar intellectueel onvermogen.
Philippe LemaÎtre, 20 december
Hoe moet het verder met de VS nu Bush jr. president is geworden? Milosevic is afgezet, maar is Kostuni´ca wel zo goed? Hoe moet het nou in Israël en Palestina, Irak, Indonesië? Wordt de Europese Unie geen tweede Toren van Babel? En is Van der Jagt nou wel of niet Grunberg? Waar moet je in deze wervelstorm van onzekerheden in godsnaam over peinzen?! Of het nu Kerstmis of Ramadan is, iemand die zo is aangetast door de ziel van zijn tijd, zoekt geen heil in overpeinzingen. Het liefst heft hij nog eens het glas en proost op de onverschilligheid.
Said El Haji, 23 december