|
Huidige en nieuw gekozen premier
|
Niet meer vechten om een stukje land
TEL AVIV, 18 MEI. Vannacht is er met de denderende zege van de socialist
Ehud Barak op premier Benjamin Netanyahu een einde gekomen aan het
ideologische Likudtijdperk dat op 17 mei 1977 begon. Volgens de nieuwe
krachtsverhoudingen in de Knesset, het parlement, is de strijd in het
voordeel van een pragmatische benadering van de gecompliceerde
Israelische realiteit beslist. Dat is de revolutie die zich gisteren in
de stembus heeft voltrokken. Daaruit is een 'ander Israel' geboren.
Gematigder, meer seculier, moderner dus. De Russische immigranten die
drie jaar geleden nog in de ban van Netanyahu waren, hebben hem gisteren
massaal verlaten. Zij hebben een groot aandeel in de zege van Barak
alhoewel ook de twee Russische partijen het in het parlement goed hebben
gedaan.
Het in Westerse democratieën al lang in de hoek gedreven
territoriale nationalisme is door de Israelische kiezers gisteren
definitief af gewezen. De Israeliërs willen vrede en niet meer
vechten om een stukje land. Wat is er veelbetekenender dan de totale
vernietiging van de Derde Weg, een partij die met als voornaamste
programmapunt geen millimeter te willen wijken op de Golan-hoogvlakte
een belangrijke coalitiepartner was van Netanyahu. De Israeliërs
hebben begrepen dat voor vrede met Syrië en een einde aan de zware
oorlog tegen Hezbollah in Libanon de prijs van de opgave van de Golan
moet worden betaald. De ideologische nationalistische partij van Benni
Begin heeft gisteren evenmin veel indruk op de kiezers gemaakt. Dat de
ultraorthodoxe Shaspartij zo'n fenomenale zege heeft behaald en van 10
op 17 zetels in de Knesset is gekomen heeft geen ideologische betekenis.
Evenals voor andere ultraorthodoxe partijen is de God van Shas een
vredesgod. Shas stond voor het vredesproces dat onder premier Yitzhak
Rabin met de Palestijnen begon. De zege van Shas is toe te schrijven aan
een massaal protest van de sefardische (van Midden-Oosterse afkomst)
Israeliërs tegen de als vervolging opgevatte veroordeling van Arye
De'eri tot vier jaar gevangenisstraf wegens corruptie. Deze
Shaspoliticus heeft al laten weten zich uit de politiek te zullen
terugtrekken zodat Shas ondanks fel verzet van an dere potentiële
coalitiepartners van Barak weer een rol in een nieuwe, ditmaal sterke
vredesregering zou kunnen gaan spelen.
Met als uitgangspunten snelle voortzetting van het vredesproces met de
Palestijnen en het aangaan van een serieuze vredesdialoog met Syrië
en Libanon heeft Barak op het nieuwe politieke palet verschillende
mogelijkheden om een regeringscoalitie te vormen. De vorming van een
regering van nationale eenheid met Likud, zonder Netanyahu, lijkt
aantrekkelijk als Barak met een nieuwe leider van Likud tot het
formuleren van een duidelijke Palestijnse politiek kan komen. Deze
gedachte vindt zowel bijval in Baraks partij als bij Likud. Zonder
Likud heeft Barak de optie met de linkse seculiere partijen en een
religieuze partij - de NRP komt daarvoor in aanmerking - een
regeringscoalitie te vormen. Met de Arabische partijen erbij komt hij
zelfs op rozen te zitten.
Hoe de samenstelling van de nieuwe Israelische regering ook zal zijn,
onder Barak zal Israel het onder Rabin begonnen vredesproces met de
Palestijnen en Syrië voortzetten. De modernisering van de
Israelische samenleving in alle opzichten, ook wat de verhouding tussen
staat en godsdienst betreft, zal niet worden verwaarloosd.
| NRC Webpagina's
|
Bovenkant pagina |