M A K E R S :
Kathedraal in televisieland
De KRO heeft iets te vieren. Met
affiches en een relletje is de omroep er in geslaagd de aandacht te
vestigen op de 75ste verjaardag. Volgend weekeind is het feestje.
Vandaag alvast een gesprek met de voorzitter.
DIRK LIMBURG
De campagne met gelovige hellsangels, bezonnebrilde maffiafiguren en
vooral de madonna met visketting en duimzuigende baby voor haar naakte
borstje is een succes. Negentig opzeggingen en 900 nieuwe leden,
waarvan de meeste via de KRO website Gevoeldelen.nl. Frans
Slangen (57), van huis uit moraal-theoloog, volgde na een bestuurlijke
carrière in gezondheidszorg en onderwijs begin 1996 oud-minister
Gerrit Braks op als voorzitter van de KRO. Slangen is niet alleen
voorzitter van de 550.000 leden tellende vereniging, maar ook van de
ledenraad, het bestuur en de directie. Een vrij unieke constructie,
zegt hij zelf, die moet zorgen voor een duidelijk verband tussen de KRO
als vereniging en bedrijf. "Als ik zo terugkijk denk ik dat we de
afgelopen vijf jaar heel wat in gang hebben gezet en veranderd."
Zoals? De KRO maakte niets anders dan radio, televisie, twee
omroepbladen, punt. We moesten leren anticiperen op ontwikkelingen in
onze omgeving. Voor een commercieel bedrijf is dat normaal; voor de
mensen hier was het compleet nieuw. We zijn ook gaan nadenken over wat
we nou eigenlijk willen. Dat heeft toen geleid tot de eerste
verandering: de slogan 'het gevoel blijft' en een ander logo.
Dat oog. Nee, dat is een mandje. Het oude logo werd altijd
geassocieerd met een kruis en dit is eigenlijk een pateen, het
schaaltje waar de hosti op ligt en dat de kelk bedekt. Dat kun je een
heel katholieke betekenis geven. Ons geloof willen we zichtbaar maken
in programma's. In Kruispunt is vorige week over zelfdoding
gesproken. Spoorloos legt al jarenlang het probleem bloot dat
mensen ontworteld kunnen raken als ze losraken van hun gemeenschap.
Niet alleen ouders hebben recht op een kind, maar ook kinderen hebben
recht op ouders. Eigenlijk een heel conservatief standpunt. Met
Spoorloos beïnvloed je ethische opvattingen en normen.
Dat zou u meer willen doen? Het is onze taak. We moeten accenten
leggen op zorg, samenleving en levensbeschouwing. Maar we kunnen niet
alles doen en je kunt niet zo maar een succesprogramma schrappen, je
moet ook aan het bestel en de marktaandelen denken. De komende jaren
zullen we ons concentreren op de thema's zorg en samenleving, educatie
en opvoeding, en levensbeschouwing en spiritualiteit. De huidige
maatschappij is heel sterk geënt op rationaliteit en economisch
denken.
U wilt meer gevoel. Niet alleen gevoel en emotie maar het besef dat er
meer is. Ratio kun je beleven in je middenrif, in je hart.
Katholiciteit is voor ons een grondwaarde. Onze campagne gaat eigenlijk
nergens anders over. Het is een uitdrukking van geloof, hoop en liefde.
In de hoop dat dat mensen aantrekt? In de hoop dat iedereen dat
begrijpt. We proberen de fundamentele waarde van katholiek zijn
zichtbaar te maken. Katholieken zijn nu eenmaal anders dan
protestanten. Je moet niet je identiteit verloochenen of relativeren -
wat katholieken overigens graag doen; veel van onze organisaties zijn
opgegaan in grotere gehelen. Maar de KRO is gelukkig nog de KRO.
U zendt uit op zenders die streven naar een eigen gezicht. Dat
dwingt ons tot geprofileerder programma's. Inhoudelijk, maar ook in
design, cameravoering, decor en met presentatoren die af en toe 'kro'
zeggen. Ook zonder logo moet de kijker meteen merken dat iets van ons
is.
Hoe gaat het verder de komende jaren? We hebben bladen ontwikkeld als
de KRO Krant en de Spoorlooskrant en met uitgevers als
Zwijsen doen we interessante educatieve projecten met tv, video, cd-
roms, boekjes en websites als Leerkracht.nl. Natuurlijk blijft er
ook altijd 'open net tv', maar met internet of breednet kunnen we als
KRO meer diepgang geven en onderwerpen aan de orde stellen voor een
klein publiek. Nu blijft er veel liggen en zijn belangrijke programma's
verdwenen naar de randen van de nacht. De ambitie van een marktaandeel
van 40 procent voor de drie publieke zenders samen lijkt de essentie
van het bestel aan te tasten. Dat probleem moeten we oplossen.
Waarom geen eigen zender begonnen? Dat is niet te betalen en bovendien
blaas je dan het bestel op. Nu zijn alle stromingen van onze
samenleving vertegenwoordigd. Als je er iets uithaalt, trekt iemand het
naar zich toe. De overheid of wie dan ook. Nu al is het voor mij
onvoorstelbaar hoe dicht de politiek op Hilversum zit. De huidige
mediawet noem ik een statuut. Alles is tot in detail geregeld.
Hoe vind je kijkers voor programma's op internet en breednet? Voor
onze activiteiten op breednet is het heel belangrijk hoe we met onze
vereniging omgaan. De leden zijn niet alleen onze baas, onze
legitimering en ons bestuur, maar straks wellicht ook onze enige
klanten.
Net als vroeger toen iedereen enkel naar zijn eigen omroep luisterde?
We gaan niet terug naar de verzuiling. Het gaat nu om mensen die zich
bij je thuisvoelen en die je informatie of een product
appreciëren, terwijl het misschien humanisten of EO'ers zijn. Het
zijn in ieder geval mensen die ergens voor staan en een engagement
delen. We zijn geen commercieel bedrijf dat wat leuks verkoopt. We
willen een gemeenschap creëren. Soms noemen we de KRO wel eens de
nieuwe kathedraal.
Een katholiek gebouw in het medialandschap. Niet alleen in het
medialandschap. Mensen hebben behoefte aan ontmoeting. Dat merken we
gewoon. Als we iets organiseren dan komen de mensen. En die praten over
wat ze bezighoudt.
Vindt u het niet vreemd dat als je een poster uit de huidige campagne
bestelt dat je dan meteen lid wordt? Als iemand iets van ons wil hebben
moet daar wat tegenover staan. Volgens onze kijkcijfers zouden we drie
keer zo groot moeten zijn. Die 2,3 miljoen kijkers naar Spoorloos
beseffen blijkbaar lang niet allemaal dat ze zonder KRO geen
Spoorloos zouden hebben.