T V V O O R A F :
Zangeres bestrijdt verlegenheid
HESTER CARVALHO
Bettie Serveert, de Nederlandse
groep rond zangeres Carol van Dijk, heeft na tien jaar haar presentatie
veranderd. Pas sinds het verschijnen van de vierde cd Private Suit
(2000), wordt Van Dijk naar voren geschoven als blikvanger.
Vroeger verstopte ze zich als er fotosessies waren. Maar door de inbreng van
nieuwe drummer Reinier Veldman, die opmerkte: "Bettie heeft geen
gezicht. Ga vooraan staan, je bent toch de zangeres?!", is ze zich
bewust geworden van haar rol. Dit inzicht is meteen beloond met een
portret van de persoon Carol van Dijk door Lotje IJzermans, dat de VPRO
vanavond uitzendt in Loladamusica. Het is een interessant maar
ongemakkelijk programma geworden over een vrouw die zich duidelijk nog
niet goed raad weet met die nieuwe status. Hoewel ze in de live-
fragmenten, waarmee het interview wordt afgewisseld, te zien is als een
gevoelige, bevlogen zangeres, is ze tijdens de gesprekken weinig
toeschietelijk. Ze verbergt zich achter een lach of gefriemel aan haar
haar. Van Dijk zegt het letterlijk zelf: ze is nu eenmaal geen spontane,
gezellige meid.
Toch geeft het programma uiteindelijk wel antwoord op de vraag hoe ze zo
geworden is. Ooit was alles anders. We zien Super-8 filmpjes van de
kleine Van Dijk, in Canada, spelend met haar honden, in het bos rond het
huis. Die idylle werd verstoord toen ze een jaar of zes was, want haar
ouders gingen scheiden. Moeder Van Dijk keerde met twee dochters terug
naar Nederland waar ze bij grootouders kwamen te wonen in een volkswijk
in Deventer. Op school werd ze gepest om haar gebrekkige Nederlands en
haar kleren ("We kenden de code niet", zegt Van Dijk), en vader werd
door moeder van alle gezinsportretten afgeknipt. Het uitbundige meisje
veranderde op slag in een mensenschuw, verlegen kind. Na dit verhaal
duurt het een tijd voordat het programma weer gaat boeien. Er wordt
tussendoor met Van Dijk een zangles bezocht, en teruggegaan naar Arnhem,
waar Bettie Serveert ooit begon. Daar vormde Van Dijk met vrienden en
geestverwanten een hechte groep 'afwijkende' mensen. Wat er precies zo
eigen aan ze was, wordt niet duidelijk. Lotje IJzermans vangt bot als ze
wat uitgebreider wil ingaan op de tijd dat Van Dijk, een paar jaar
geleden, alles kwijt was: "Relatie, geld, platencontract, mijn huis,
alles dat belangrijk voor me was had ik verloren." Over de
beëindigde relatie wil ze het verder niet hebben.
Bij de vraag hoe het daarna met haar ging, wordt het portret weer
interessant. Ze vertelt hoe ze eindelijk de vrijheid voelde die ze op
jonge leeftijd was kwijtgeraakt. Hoe ze op haar dertiende had beseft dat
het terugvinden van die jonge Van Dijk het enige essentiële was in
dit bestaan, en dat haar dat nu goeddeels is gelukt. Het is een mooi
verhaal, maar het komt er mondjesmaat uit. Je vraagt je af hoe het Van
Dijk als 'blikvanger' van de band zal vergaan.
Loladamusica, Ned.3, 20.00-20.45u.