NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

MARC SERNÉ
Misdaad op zee loont en is een lucratieve bezigheid waarbij jaarlijks een geschat bedrag van 15 miljard dollar in de verkeerde zakken of op de verkeerde bankrekeningen terechtkomt. Dit thema staat centraal in de tweedelige Engelse documentaire Misdaad op Zee, waarvan de AVRO zondagavond het eerste deel uitzendt.

De documentaire geeft zicht op de manier waarop - via internationale zeescheepvaart - miljarden dollars worden verdiend met zwendel, mensensmokkel, drugssmokkel en het vervalsen van documenten. Vooral de toenemende containerisering van het internationale vervoer is een goudmijn voor misdadigers. De controle op het containervervoer is, gezien de miljoenen 'boxen' die iedere grote haven jaarlijks overslaat, ondoenlijk. En de internationale wateren vallen buiten iedere jurisdictie. Een combinatie die de pakkans voor de leden van de internationale syndicaten die zich met maritieme fraude bezighouden, nihil maakt.

Misdaad op zee begint met het verhaal van vier Griekse reders die in 1979 in Piraeus een plan smeedden dat in de analen van verzekeraar Lloyds nog steeds te boek staat als 'de grootste maritieme fraude aller tijden' en waarin ook een Rotterdammer genaamd Reidel een sleutelrol speelde. Het betrof de illegale levering van een partij olie in Durban, die daar officieel nooit is aangekomen. Na de val van de sjah van Perzië stond Zuid-Afrika 'droog', omdat Iran lange tijd de enige leverancier was.

Via een neprederij en een speciaal voor het doel geselecteerde bemanning besloten de Grieken een partij olie te leveren aan Zuid-Afrika uit de Perzische Golf die door Shell was gekocht en was bestemd voor noordwest Europa. De Zuid-Afrikanen betaalden het dubbele bedrag voor de lading en schoten de Grieken ook het bedrag van 12.5 miljoen dollar voor de koop van een supertanker voor, die gedoemd was tot de ondergang.

Na de olie gelost te hebben in Durban - iets dat Zuid-Afrika tot op de dag van vandaag ontkent - werd het schip tot zinken gebracht voor de kust van Senegal. Bij Lloyds in Londen claimden de fraudeurs de schade voor schip en lading, wat nog eens de nodige extra miljoenen dollars opleverde.

Dat de zaak aan alle kanten stonk was voor Lloyds al snel duidelijk. In de reddingboten waren de 'schipbreukelingen' van alle gemakken voorzien. Drank, eten, porno-lectuur en hun persoonlijke bezittingen. Maar de kapitein had het logboek, waarin minutieus de ramp had moeten zijn beschreven, niet bij zich. In Senegal, waar men zich voorbereidde op een enorme vervuiling van de stranden, bleef een milieuramp uit. Domweg omdat er geen olie in zee terecht was gekomen. Er werden, met name in de Verenigde Staten, na het onderzoek van Lloyds gevangenisstraffen uitgedeeld tot 35 jaar. Toch ging iedereen vrijuit omdat bewijs ontbrak. Hoewel een aantal eenvoudige zeelieden plotseling waren gepromoveerd tot de status van multi-miljonair. Zij hadden, in vergelijking met de grote bazen, maar een schijntje opgestreken.

Misdaad op zee, zondag, Ned.1, 18.30-19.30u.

( a d v e r t e n t i e s )