NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

HENK VAN GELDER
Omzien in wederzijdse bewondering, dat kunnen ze goed bij de BBC. Naarmate de Britse staatsomroep meer onder druk komt te staan van concurrerende kanalen, worden er steeds vaker jubileumshows uitgezonden waarin de coryfeeën elkander feliciteren met hun glorieuze verleden. En vanavond is This is your life aan de beurt, want er is een excuus: de duizendste aflevering.

De formule is ook in Nederland ruimschoots bekend, maar hier is het programma onder minstens vier verschillende titels uitgezonden: Dit is uw leven, Anders dan anderen, Een leven in beeld en In de hoofdrol. Een langlopende traditie is het, anders dan in Engeland, nooit geworden. Terwijl de BBC er al in 1955 mee begon en er, met een onderbreking van negen jaar en een paar seizoenen bij de commerciële televisie, tot op de dag van vandaag mee is doorgegaan.

Oorspronkelijk is This is your life een Amerikaanse uitvinding. Het idee om een min of meer prominente landgenoot bij verrassing te confronteren met uit het oog verloren vrienden, kennissen en familieleden, dateert van 1948 en begon als sentimental human interest-show op een Amerikaans radiostation. De tv-versie liep van 1952 tot 1961 bij NBC. Op de verzamelaarsmarkt rouleren nog steeds videobanden van de uitzending met Stan Laurel en Oliver Hardy. In de jaren zeventig en tachtig werden nog pogingen gedaan de formule nieuw leven in te blazen, maar het Amerikaanse publiek had geen belangstelling meer.

Dat was in Engeland anders, en ook in Nederland. Net als in Amerika begon Dit is uw leven, in januari 1957, als radioprogramma, gepresenteerd door Bert Garthoff. De eerste uitzending baarde veel opzien. De kranten reageerden argwanend, want maakte de VARA hier niet, ter wille van de sensatie, een inbreuk op het privé-leven van de gast? Eerlijk gezegd viel het met de sensatie nog wel mee, moest het Algemeen Handelsblad na de eerste uitzending toegeven: "Slechts de climax, toen een moeder haar zoon, die zij nog in Canada waande en die zij in de studio onvoorbereid ontmoette, in de armen sloot, waarbij haar de ontroering begrijpelijk te machtig werd, ging o.i. over de schreef en leende zich stellig niet voor de openbaarheid."

Maar al snel werd de onverwachte overkomst van de zoon, oom of neef uit een ver werelddeel voorspelbaar. Ook voor Garthoff, die in het najaar van 1957 met de tv-versie Anders dan anderen begon, terwijl Letty Kosterman op de radio doorging met Dit is uw leven. Na een jaar of vier was het afgelopen. "Iedereen verwachtte voortdurend dat er een witgekuifde 97-jarige schoolmeester te voorschijn zou komen, of een doodgewaand kind uit Australië", zei Garthoff tegen de Radio TV Gids. Bovendien stuitte het hem steeds meer tegen de borst dat het programma in het geniep, zonder voorkennis van de gast, werd voorbereid.

De volgende Nederlandse incarnatie begon in 1973 onder de titel Een leven in beeld, bij de AVRO gepresenteerd door Sonja Barend. Na twee seizoenen stopte zij ermee met een typisch jaren-zeventig-argument: het was eigenlijk niet in de haak zo'n gast alleen maar te bewierroken. Men moest zo'n kapitalist als Martin Schröder, de oprichter van Martinair, toch ook kunnen bekritiseren? Maar daar leende de formule zich niet toe. Pas in 1984, toen de tijdgeest geen ruimte meer liet voor zulke scrupules, verscheen de volgende versie: In de hoofdrol, met Mies Bouwman. Toen zij in 1993 haar tv-carrière beëindigde, hield ook het programma op. En al die tijd bleef This is your life in Engeland gewoon doordraaien. Daarom is vanavond te zien hoe men elkaar op de schouders slaat.

The night of a thousand lives, zaterdag, BBC1, 21.55- 23.15u.

( a d v e r t e n t i e s )