Fiscaal luilekkerland bestaat

Goed geadviseerde rijken kunnen belasting over inkomen, vermogen, winsten, schenkingen en erfenissen ontwijken. Een rondreis langs negen Europese belastingparadijzen.

Door Erica Verdegaal

Een exorbitant inkomen? Een eindeloos vermogen? Of een avontuurlijke aard? Niet ver van uw deur bevinden zich negen Europese belastingparadijzen! Sinds jaar en dag parkeren de zeer rijken er hun vermogens om ze (vrijwel) onbelast te laten groeien of fiscaalvriendelijk na te laten. Soms ook vestigt men zich er wegens de lage of afwezige inkomstenbelasting.

Alle fiscale paradijzen bieden specifieke voordelen. Het prinsdom Andorra, het vorstendom Liechtenstein en het mediterrane ministaatje Monaco zijn vooral bekend om hun strikte hantering van het bankgeheim. De Britse kroonkolonie Gibraltar en de kanaaleilanden Jersey en Guernsey zijn officieel Europees, maar fiscaal toch lekker gastvrij. Het Engelstalige Isle of Man is een betrouwbaar offshore-centrum. En vestiging op Cyprus of Malta kan interessant zijn voor globetrotters met een bovenmatig inkomen.

Wie fiscaalvriendelijk onderdak zoekt, merkt snel dat veel belastingparadijzen niet op nieuwe inwoners zitten te wachten. Ze hanteren wachtlijsten of vestigingseisen om de stroom geïnteresseerden in te dammen. Maar belastingontwijking vraagt niet altijd om vestiging. Rijken die hier blijven, kunnen hun familiekapitaal desgewenst onderbrengen in een offshore company. Dat is een vennootschap in een belastingparadijs die vermogen bevat, maar geen activiteiten in het gastland verricht. Zo'n neponderneming is anoniem, flexibel en (vrijwel) belastingvrij bij overerving of verkoop van vermogensbestanddelen. De autoriteiten vragen een beperkte vergoeding. De allerrijksten resideren doorgaans in het dure Monaco. Dit babystaatje aan de Middellandse zee heeft een streng bankgeheim, kent geen inkomens- en vermogensbelasting en heft geen successierechten over vermogensoverdrachten aan (klein)kinderen, (groot)ouders of echtgeno(o)t(e). Wie naar Monaco emigreert, moet de fiscus bewijzen dat hij daar minimaal 183 dagen per jaar verblijft. "Toch is er vaak niet echt sprake van vertrek uit Nederland", weet Peter Gillissen, auteur en uitgever van het handboek Europese Belastingparadijzen. "Zeer vermogenden leven overal een beetje. Ze vermijden problemen door zich van alle kanten te laten adviseren door fiscalisten. Neem beroemde tennissers. Die staan toch elke dag ergens anders op wereld op de baan? Toch wonen ze officieel in Monaco."

Naast Monaco is het zeer stabiele Andorra aantrekkelijk. Dit prinsdom kent naast een prettig klimaat een streng bankgeheim en geen belastingen over inkomen, vermogen, vermogens- en ondernemingswinst, BTW, overdrachten, schenkingen en erfenissen en ook geen bronbelasting. Wel zijn er accijnzen, maar toch is de benzineprijs nog altijd een van de laagste in Europa. Wie zich in Andorra wil vestigen, komt op een wachtlijst.

Dan het vorstendom Liechtenstein. Het bankgeheim is er zeer strikt, er bestaat geen belasting op vermogensinkomsten, de inkomsten- en vermogenswinstbelasting zijn maximaal 17,82 procent, terwijl de vermogensbelasting 0,891 procent bedraagt. Gepensioneerden betalen een speciaal tarief van 15 procent over inkomsten uit het buitenland. In theorie is vestiging in Liechtenstein vrij, maar wegens de vele buitenlandse inwoners mag het land de immigratie beperken. Meestal komt u op een wachtlijst, tenzij u met een inwoner of inwoonster trouwt, wat veelvuldig gebeurt. Die fiscale geluksvogels zijn bij een echtscheiding wettelijk verplicht om het land weer te verlaten. Hun vermogen kan daar eventueel blijven in een voordelige offshore company. U betaalt 0,1 procent van het netto vermogen met een minimum van SFR 1.000. Malta is niet compleet belastingvrij, maar toch interessant voor ex-ondernemers, gepensioneerden, veelvuldig uitgezonden werknemers en succesvolle kunstenaars, artiesten en sportlui. Immigranten moeten voldoen aan inkomens- en vermogensvoorwaarden en onroerend goed kopen of huren. Ze betalen 15 procent over hun wereldinkomen dat wordt overgemaakt naar of verdiend in Malta. Een veelgebruikte constructie gaat zo. Een Nederlander emigreert naar Malta, brengt zijn vermogen vervolgens buiten Nederland, maar niet op Malta. Is hij daar eenmaal 'permanent resident', dan kan hij zijn salarissen naar Malta laten overmaken en de fiscale voordelen genieten zonder er echt te wonen, zolang hij ergens anders maar niet langer verblijft dan 183 dagen. Malta heeft volledig EU-lidmaatschap aangevraagd, maar de speciale status van offshorebedrijven is gegarandeerd tot 2004.

Cyprus, dat ook in de EU wil, is wat betreft fiscale paradijslijkheid vergelijkbaar met Malta, al is het hoogste inkomstenbelastingtarief 40 procent. Over uit Nederland overgeboekte pensioeninkomsten betaalt u echter, boven een vrijstelling, slechts 5 procent belasting. Er is geen vermogensbelasting, maar wel vermogenswinstbelasting en successierechten. Offshore-vennootschappen vormen een voordelige weg om onroerend goed op Cyprus te kopen. Dat kost 4,25 procent vennootschapsbelasting over winsten. "Malta en Cyprus", zegt Gillissen, "zijn mooi voor de eenvoudige man zonder adviseurs die genoegen wil nemen met een laag belastingtarief."

De Britse kroonkolonie Gibraltar is net als de kanaaleilanden Jersey en Guernsey onderdeel van de EU, maar geniet een speciale status. Onroerend goed is er duur, maar levensonderhoud goedkoop. Gibraltar heeft geen vermogens(winst)belasting, schenkingsrecht of BTW. Voor vermogende personen is er een speciaal belastingtarief tussen de 10.000 en 20.000 pond per jaar ongeacht het belastbaar inkomen. De buiten Gibraltar betaalde belasting vormt een aftrekpost.

Jersey, Guernsey en Isle of Man ten slotte zijn geen paradijs, maar wel een fiscaal luilekkerland. De inkomstenbelasting voor niet-ingezetenen is 20 procent. Ook bedrijven betalen het standaardtarief van 20 procent. Er is geen vermogens(winst)belasting, geen successie- en schenkingsrecht. Jersey heft geen BTW, wat kooptoerisme in de hand werkt. Het Isle of Man is met zijn bankgeheim en afstand tot de EU een betrouwbaar offshorecentrum en vooral interessant voor bedrijven.

Kan dat nu zomaar, die eindeloze belastingontwijking in ons zo gereguleerde Europa? "Binnen de Europese Unie zullen er restricties komen om misbruik aan te pakken", zegt Gillissen. "Malta en Cyprus moeten, als ze bij de EU willen, openheid geven, maar bij 15 tot 20 procent belasting blijven ze interessant." Maar wie tornt er aan Andorra en Monaco? Deze fiscale paradijzen zijn over tien jaar waarschijnlijk zeker zo interessant als nu.

Europese belastingparadijzen, Uitgeverij Guidelines in Voerendaal, isbn 90-74646-17-4, ƒ45,-, tel (045) 575 42 18.

( a d v e r t e n t i e s )