NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Johannes Paulus II maakt geen excuses

Door onze correspondenten MARC LEIJENDEKKER en SALOMON BOUMAN
JERUZALEM, 23 MAART. In een historisch bezoek aan het monument voor de holocaust in Jeruzalem dat als hoogtepunt van zijn reis naar het 'Heilige Land' wordt beschouwd, heeft paus Johannes Paulus II vanmiddag zijn diepe droefenis uitgesproken over "de haat, vervolging en uitingen van antisemitisme" van christenen jegens joden".

Zonder excuses aan te bieden en zonder specifiek in te gaan op het stilzwijgen van kerkelijke leiders als paus Pius XII tijdens de oorlog, herhaalde de paus in Jeruzalem eerdere veroordelingen van de jodenvervolging. "Geen woorden zijn sterk genoeg om de vreselijke tragedie van de shoah te betreuren", zei hij. "Niemand kan vergeten of negeren wat er is gebeurd." "Als bisschop van Rome en opvolger van de apostel Petrus, verzeker ik het joodse volk dat de katholieke kerk, gemotiveerd door de evangelische wet van waarheid en liefde en niet door politieke overwegingen, diep bedroefd is over de haat, de vervolgingen en het vertoon van anti-semitisme gericht tegen joden door christenen, op welke tijd en plaats dan ook," zei de paus in de donkere Hal van de Herinnering.

Veel Israeliërs hadden gehoopt dat de paus op zijn bezoek aan Yad Vashem, het complex van monumenten ter herdenking van de holocaust, specifieker zou zijn dan in het algemene mea culpa dat hij eerder deze maand heeft uitgesproken, zou spreken over het stilzwijgen van de christenen, en concreter zou zijn dan in eerdere uitspraken over de shoah.

Sommige joodse leiders zeiden dat de paus simpelweg niet verder kon gaan. " Iedereen die verwacht dat hij de katholieke kerk op zichzelf veroordeelt, heeft zijn theologische wereld niet begrepen", zei rabbijn David Rosen, directeur van de Anti-Defamation League, vanmorgen in de Jeruzalem Post. Hij wees erop dat de paus een voorganger niet in de beklaagdenbank kan zetten.In het antwoord van premier Ehud Barak klonk vooral waardering door voor de rol die de paus heeft gespeeld in het overbruggen van de kloof tussen katholieken en joden. "Natuurlijk is het onmogelijk om alle pijn uit het verleden van de ene dag op de andere te overwinnen." Maar hij omschreef het bezoek van de paus aan Yad Vashem als "een climax van onze historische reis naar genezing". "Dit moment draagt tweeduizend eeuwen geschiedenis in zich." In Bethlehem heeft de paus zich gisteren uitgesproken voor "het natuurlijke recht van het Palestijnse volk op een vaderland". Gezeten naast de Palestijnse leider Yasser Arafat zei de paus in de geboortestad van Christus dat de "Heilige Stoel altijd dit natuurlijke recht van de Palestijnen op een vaderland heeft erkend".

Voorafgaande aan deze woorden zei de paus dat "niemand voorbij kan gaan aan het lijden van het Palestijnse volk in de afgelopen decennia". Zonder de Israelische bezetting van de Palestijnse gebieden sedert 1967 rechtstreeks aan te roeren zei de paus dat "jullie (Palestijnen) kwelling voor de hele wereld zichtbaar is. En het heeft te lang geduurd", aldus de paus. De Palestijnse leider Yasser Arafat heette gisteren in Bethlehem de paus welkom "in Palestina waarvan Jeruzalem de eeuwige hoofdstad is".

Minutenlang was de paus gisteren in gebed verzonken in de Geboortekerk in Bethlehem, waar Jezus tweeduizend jaar geleden zou zijn geboren. Op het grote plein voor de Geboortekerk werd in het bijzijn van de paus en de Palestijnse leider Arafat een mis opgedragen. Daarna bracht de paus een bezoek aan het grote Palestijnse vluchtelingenkamp Dehaishe nabij Bethlehem. Hij hield de Palestijnse vluchtelingen voor dat vrede in het Midden-Oosten voorwaarde is om hun lot te verlichten. De paus ging echter niet zover door zich uit te spreken voor het recht op terugkeer van de Palestijnen naar hun vroegere woonplaatsen. Zowel Israelische als Palestijnse leiders zijn tevreden over de toespraken van de paus gisteren in de Palestijnse gebieden. De Palestijnen zeggen dat de paus zich duidelijk heeft uitgesproken voor de uitroeping van een onafhankelijke Palestijnse staat. De Israeliërs wijzen er op dat de paus heeft nagelaten het recht van de Palestijnen op terugkeer te noemen. Volgens Israelische woordvoerders heeft de paus gisteren niets nieuws gezegd en heeft hij handig tussen de Israelische en Palestijnse politieke hartstochten gelaveerd.

Zie ook:

Johannes Paulus betreedt een politiek mijnenveld (21 maart 2000)
Pelgrimstocht van de paus volgt de bijbelse geschiedenis (21 maart 2000)
Paus vraagt vergiffenis voor fouten (13 maart 2000)
Boetekleed (13 maart 2000)
Mea culpa: doorbraak of niet? (13 maart 2000)
Paus wil blazoen kerk zuiveren (8 maart 2000)

( a d v e r t e n t i e s )