NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Wegener moet twee van zijn eigen krantentitels van de hand doen om de dagbladen van de VNU te mogen kopen. De betrokken redacties zijn verbijsterd.

Door JOCHEN VAN BARSCHOT

DEN HAAG, 14 MAART. Gerommel in de marge. Zo typeert de journalistenvakbond NVJ de beslissing van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) dat Wegener de Arnhemse Courant en een aantal edities van het Gelders Dagblad moet verkopen voordat de uitgever de regionale kranten van VNU (BN De Stem, Brabants Dagblad) mag overnemen. De NMa, bewaker van de concurrentieverhoudingen, maakte die beslissing gisteren na vijf maanden onderzoek bekend.

Volgens de NVJ is de beslissing van de NMa niet meer dan "een optische correctie". De Arnhemse Courant en de edities die Wegener van het Gelders Dagblad moet afstoten vertegenwoordigen samen een oplage van 46.000, op een totale Wegeneroplage van 1,3 miljoen dagbladen. Afstoten van die paar kranten verandert volgens de NVJ niets aan de verdeling van de macht tussen de verschillende krantenuitgevers. Wegener, de Telegraaf en PCM hebben ieder ongeveer een derde van de markt in handen.

Wegener is de grootste uitgever van regionale kranten, met titels als Haagse Courant, Utrechts Nieuwsblad, Apeldoornse Courant en na de overname van de VNU-titels ook BN De Stem en De Gelderlander. De Telegraaf geeft behalve de gelijknamige ochtendkrant ook kranten als de Gooi- en Eemlander en het Limburgs Dagblad uit. PCM heeft naast landelijke kranten (waaronder NRC Handelsblad en de Volkskrant) ook regionale titels in handen, zoals Rijn en Gouwe en de Dordtenaar.

Terwijl de herschikking op last van de NMa de krachtsverhoudingen in het medialandschap nauwelijks aantast, brengt die beslissing volgens de NVJ wel " onaanvaardbare sociale onrust" met zich mee. De bond vreest dat de ruim honderd werknemers van de betrokken kranten een periode van onzekerheid wacht. "Wie wordt hun nieuwe eigenaar, wanneer is daar duidelijkheid over?" De NMa wil met zijn uitspraak de concurrentie tussen de bestaande titels in stand houden. Concurrentie tussen regionale dagbladen is echter achterhaald, vindt redacteur Eric Wijnacker van het Gelders Dagblad. "Nederland kent nauwelijks nog regio's waar twee regionale kranten verschijnen. De NMa probeert die nu krampachtig in stand te houden. Wij worden zo een soort reservaat."

Wijnacker voelt zich het slachtoffer van de geldingsdrang van de NMa. "De NMa wil gewoon een daad stellen. Daar worden wij nu de dupe van." De journalistenvakbond NVJ deelt die opvatting. "Het lijkt erop dat de mededingingsautoriteit zichzelf en het intensieve onderzoek nu rechtvaardigt met deze correctie." De bond noemt de oplossing die de NMa gekozen heeft " een gekunstelde oplossing die niets bijdraagt aan de pluraliteit". NMa-directeur Kist ziet dat anders. "Uit ons onderzoek blijkt dat het bestaan van een concurrerende titel in een regio leidt tot grotere inspanningen van de kranten om voldoende abonnees en adverteerders te krijgen", zei hij gisteren in een toelichting op de uitspraak. Kist noemde dit "de goede effecten van concurrentie" die in een "one paper city'' niet zouden bestaan. Dat vrijwel heel Nederland uit gebieden bestaat waar slechts één regionale krant verschijnt doet daaraan volgens Kist niets af. "Wij willen met onze uitspraak voorkomen dat Wegener een te sterke machtspositie krijgt."

Wegener zelf is het "volstrekt oneens met de analyse van de NMa" en gaat in beroep tegen de uitspraak. "De concurrentie in de mediamarkt is er beter mee gediend indien de voorwaarden niet worden opgelegd", aldus de uitgever in een reactie. Opmerkelijk is dat Wegener de constructie waarbij de Arnhemse Courant en het Gelders Dagblad verkocht worden volgens NMa-directeur Kist zelf heeft voorgesteld. "Dat neemt niet weg dat Wegener het met die uitspraak oneens kan zijn", aldus Kist.

Eric Wijnacker heeft niet de indruk dat Wegener zijn kranten laat vallen. " Het is duidelijk dat een grote krant als de Gelderlander voor Wegener interessanter is dan het Gelders Dagblad en de Arnhemse Courant. Maar wij denken niet dat Wegener van ons af wil. Ze gaan immers in beroep tegen de uitspraak." De rechter heeft de NMa overigens nog nooit ongelijk gegeven in zo'n beroepszaak. Toch denkt Wijnacker niet dat Wegener 'voor de bühne' in beroep gaat tegen de beslissing. "Wegener heeft toch ook een emotionele band met die kranten. Jan Houwert [de bestuursvoorzitter] is ooit begonnen als hoofd oplage van de Arnhemse Courant."

De speculaties over wie de beide Gelderse kranten zou willen kopen zijn al begonnen op de redacties. "Wij zouden het echt niet weten", zegt Wijnacker. , ,We kunnen ons niet voorstellen dat de Telegraaf belangstelling heeft. Of PCM. " Ook de Noordelijke Dagblad Combinatie, uitgever van het Nieuwsblad van het Noorden en de Leeuwarder Courant, lijkt geen waarschijnlijke kandidaat. Te ver weg. "De enige uitgever van wie het verspreidingsgebied een beetje aansluit is de BDU." De BDU is uitgever van de kleinste krant van Nederland, de Barneveldse krant (oplage 11.500). Twee kranten van Wegener overnemen is waarschijnlijk wat ambitieus voor de BDU. Wat blijft dan nog over? Een Internetbedrijf? "Misschien een buitenlandse speler."