NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze correspondent LOLKE VAN DER HEIDE
JOHANNESBURG, 30 NOV. President Robert Mugabe die al sinds de onafhankelijkheid van Zimbabwe in 1980 aan de macht is, heeft zich ervan verzekerd dat hij nog eens tien jaar kan aanblijven. Volgens een nieuwe grondwet die gisteren door de Constitutionele Commissie werd gejaagd, mag het uitvoerende Zimbabweaanse staatshoofd voortaan twee maal vijf jaar regeren, maar dit geldt niet met terugwerkende kracht, zodat de 75-jarige Mugabe aan de verkiezingen van volgend jaar als 'nieuwe kandidaat' kan deelnemen.

Mugabe benoemde in april van dit jaar de Constitutionele Commissie die de opdracht kreeg een nieuwe grondwet te schrijven. Gisteren kwam de 400 leden tellende commissie bijeen om een concept te bespreken. Maar tot verbazing van de aanwezigen verklaarde commissievoorzitter rechter Godfrey Chidyausiku het voorstel "door middel van consensus en bij acclamatie" aanvaard, terwijl tegenstanders 'nee, nee, nee' riepen. De president moet zich nog buigen over de nieuwe grondwet, waarna deze aan het volk zal worden voorgelegd in een referendum. Door de grote controle van Mugabe's partij op het openbare leven is die volksraadpleging een formaliteit.

Het ontwerp komt tegemoet aan de wens van de oppositie om de macht van het staatshoofd te beperken. Maar volgens de oppositie gaat die terugdringing van bevoegdheden niet ver genoeg. De president blijft de omvang van de regering bepalen en houdt het recht om topambtenaren aan te wijzen. De oppositie had ervoor gepleit van het presidentschap een ceremoniële functie te maken.

De nieuwe wet omvat ook een felle aanval - zeer ongebruikelijk voor een constitutie op de scheve verdeling van land in Zimbabwe, en stelt de voormalige Britse koloniale heersers daarvoor verantwoordelijk. Meer dan 95 procent van de bevolking is in het verleden "op onrechtvaardige wijze van hun land gedreven zonder compensatie", zo staat geschreven. De Britten "hebben de gerechtvaardigde aanspraak van Zimbabwe op herstelbetalingen verworpen". "Het volk van Zimbabwe moet daarom in staat worden gesteld op te komen voor haar rechten en het land terug te vorderen", aldus de ontwerp-grondwet.

In Zimbabwe is al jarenlang een bittere strijd gaande tussen de naar schatting 5.000 blanke boeren en de regering. President Mugabe heeft herhaaldelijk gedreigd boerenbedrijven van blanken te confisqueren en te verdelen onder kleine zwarte boeren, maar veel verder dan deze dreigementen is het tot nu toe niet gekomen. Volgens de nieuwe grondwetsbepalingen kunnen rechters straks bindende uitspraken doen over compensatie, waarbij er "evenwicht dient te zijn tussen het openbaar belang en dat van degene van wie het land wordt verworven".

( a d v e r t e n t i e s )