Zie ook:
Heel gewoon (25 aug. 1998)
Kok streeft naar betrouwbare en
prudente staat (25 aug. 1998)
Artikelen over het regeerakkoord
De Parade van
Paars
Hoe het belastingplan de inkomensverdeling zal veranderen
Mevrouw de Voorzitter,
De financiële uitgangssituatie van waaruit dit kabinet start is veel gunstiger dan vier jaar geleden. Het overheidstekort ligt ruim beneden het EMU-plafond van 3% BBP. De werkgelegenheid neemt nog steeds fors toe en de economische groei ligt dit jaar rond de 4%. Voorzichtigheid bij het hanteren van budgettaire uitgangspunten blijft evenwel geboden. Het beleid van de overheid moet betrouwbaar en voorspelbaar zijn. Dat geldt ook voor het begrotingsbeleid.
Na een aantal opeenvolgende jaren met een gunstige internationale conjunctuur mag de mogelijkheid van een periode met een wat minder voorspoedige economische groei niet worden uitgesloten. De ontwikkelingen in Azië kunnen een negatieve uitstraling hebben op de groei in de rest van de wereld. Het begrotingsbeleid is derhalve opnieuw gebaseerd op behoedzame aannames voor wat betreft de te verwachten economische ontwikkeling. De kans op tegenvallers wordt zo verkleind.
Voortbouwend op het beleid van vorige kabinetten is de afgelopen periode verder geïnvesteerd in het moderniseren en versterken van de infrastructuur in de brede zin van het woord. De activerende werking van het stelsel van sociale zekerheid is versterkt. Economische hervormingen zijn in gang gezet. De overheidsfinanciën zijn verregaand op orde gebracht, mede dankzij een gunstige economische ontwikkeling, een gematigde arbeidskostenontwikkeling en een sober uitgavenbeleid. Hoewel het financieringstekort nog verder moet worden teruggebracht, is gaandeweg meer ruimte vrijgekomen voor nieuwe investeringen in de kwaliteit en de toekomst van onze samenleving. Het blijft nodig om te investeren in versterking van de sociale en de economische infrastructuur van ons land in brede zin. Aan mensen op een te grote afstand van de arbeidsmarkt moet een helpende hand worden geboden om aan de slag te komen. Voorts dienen zich nieuwe uitdagingen en maatschappelijke behoeften aan. Op belangrijke terreinen van overheidszorg zijn extra impulsen nodig. Er zal de komende jaren flink geïnvesteerd worden in de kwaliteit en vernieuwing van het onderwijs, de gezondheidszorg en de infrastructuur in ruime zin. Investeringen in onderwijs, beroepsscholing én kennis zijn van belang voor zowel de mogelijkheden tot individuele ontplooiing als het tempo van economische groei. Het beleid inzake de gezondheidszorg is erop gericht om, in samenwerking met de mensen die daar werkzaam zijn, een kwalitatief hoogwaardige, toereikende en toegankelijke zorg te verwezenlijken.
Om de veiligheid op straat en de rechtszekerheid te vergroten komen extra middelen beschikbaar voor een betere toerusting van ons justitieel en politie- apparaat. Samen met de steden wil de regering werken aan een versterking van de sociale samenhang in wijken en buurten. Het beleid is gericht op het ontwikkelen van economisch en sociaal krachtige steden, sterke regio's en een vitaal platteland.
Economische groei en een schoner milieu moeten zoveel mogelijk hand in hand gaan. Het streven blijft erop gericht zoveel mogelijk mensen aan de slag te helpen. In aanvulling op het gelijk oplopen van de sociale uitkeringen en AOW- pensioenen met de loonwikkeling komt extra ruimte beschikbaar voor gerichte, specifieke inkomensondersteuning voor mensen die daarop het meest zijn aangewezen. Het belastingstelsel zal ingrijpend worden gemoderniseerd en aangepast aan veranderde maatschappelijke verhoudingen en nieuwe vereisten. Met de fiscale stelselherziening beoogt de regering in de eerste plaats een krachtige bevordering van de werkgelegenheid en een verdere versterking van de economische structuur tot stand te brengen. Werk zal meer lonend worden gemaakt.
Internationaal gezien kan ons fiscale stelsel zo zijn goede concurrentiepositie behouden. Het nieuwe belastingstelsel zal tevens een bijdrage leveren aan het proces van emancipatie en economische verzelfstandiging. Met de verdere vergroening, waarin ons land reeds voorop loopt, wordt vanuit het fiscale beleid een additionele bijdrage geleverd aan een duurzame economische ontwikkeling. De voorgenomen belastingheffing over vermogen en vermogensinkomsten draagt bij aan een rechtvaardiger verdeling van de lasten. Met het oog op een verantwoorde invoering van de fiscale stelselherziening is een fors bedrag voor begeleidende lastenverlichting gereserveerd.
De keuze voor extra investeringen in de kwaliteit van de samenleving - ik sprak daar zojuist over - maakt gerichte ombuigingen en herschikkingen onontkoombaar. De regering wenst bestaande overheidsvoorzieningen zoveel mogelijk te ontzien en de kwaliteit van de publieke dienstverlening op peil te houden. Het accent ligt vooral op een doelmatiger werkende overheid. Het beleid, gericht op een stevige aanpak van fraude en het tegengaan van misbruik en oneigenlijk gebruik van fiscale regelingen, wordt voorgezet en waar nodig geïntensiveerd. Voor een deel hangen de besparingen op de uitgaven samen met voorgenomen beleidsintensiveringen. Zo leiden investeringen in de zorg, in het onderwijs en in de activerende werking van het stelsel van sociale zekerheid tot directe besparingen. Voor wat betreft de ontwikkeling van de EU-uitgaven wordt de Nederlandse positie bepaald door doelmatigheid en soberheid. Inzet is het bereiken van een besparing op de afdrachten en een evenwichtiger afdrachtensystematiek.
25 augustus 1998