Zie ook:
Heel gewoon (25 aug. 1998)
Kok streeft naar betrouwbare en
prudente staat (25 aug. 1998)
Artikelen over het regeerakkoord
De Parade van
Paars
Hoe het belastingplan de inkomensverdeling zal veranderen
Mevrouw de Voorzitter,
Aan een ieder - jong en oud - worden steeds hogere eisen gesteld om de ontwikkelingen in onze samenleving te kunnen bijbenen. Nieuwe technologieën zijn diep in het dagelijks leven binnengedrongen, zowel in de privé-sfeer als op de werkplek. Zonder voldoende kennis van deze nieuwe technologieën - en de juiste vaardigheden om ermee om te gaan - wordt het steeds moeilijker om in onze maatschappij volwaardig te blijven meedoen. Een eerste opgave is te voorkomen dat kinderen al op jonge lee ftijd een achterstand oplopen. Vandaar een versterkte aandacht in het onderwijsbeleid voor jonge kinderen. Dit krijgt vorm door extra activiteiten in de voorschoolse periode. Ook de voortgaande klassenverkleining, met name in de onderbouw van de basissch olen, beoogt bij te dragen aan meer aandacht voor individuele leerlingen en voor hun beperkingen, mogelijkheden en talenten. De formule van de brede buurtschool wordt door de regering krachtig ondersteund. Integratie van maatschappelijke functies kan een bijdrage leveren aan de sociale samenhang in de wijk en daarmee aan de ontwikkeling van kinderen in achterstandsituaties.
In onze samenleving wordt de noodzaak vaardigheden te onderhouden en bij de tijd te brengen steeds groter. Met name de jongeren van nu moeten erop worden voorbereid dat zij zich permanent nieuwe kennis en vaardigheden eigen zullen moeten maken. Kortom: e en leven lang leren. In het voortgezet onderwijs zal dit moeten leiden tot een nadere invulling van het zogenoemde leren leren. De regionale opleidingencentra zullen, in samenspraak met arbeidsvoorziening, een compleet aanbod moeten ontwikkelen van initie el beroepsonderwijs, volwasseneneducatie en scholing voor werknemers en werkzoekenden. Om het beroepsonderwijs optimaal te laten aansluiten bij de behoeften op de arbeidsmarkt zal een versterkte samenwerking met het bedrijfsleven worden nagestreefd, met n ame door bundeling van voorzieningen in de zogenoemde technocentra. Het stelsel van studiefinanciering zal worden verbeterd door aanpassing van opleidingsmodaliteiten en door verhoging van de leeftijd waarop men de studie kan beginnen met behoud van het r echt op studiefinanciering. Met behulp van experimenten zullen alternatieve vormen van toelating tot studies met een numerus fixus worden onderzocht. Het concept van "een leven lang leren" vraagt van de overheid overigens een beleid dat niet ophoudt bij de grenzen van het onderwijsveld. Voor het welslagen ervan is een samenhang vereist met tal van andere beleidsterreinen. Daarbij gaat het onder meer om faciliteiten als spaarloon voor studieverlof en studiekosten en fiscale ondersteuning van scholingsacti viteiten. Daarnaast is een brede aanpak nodig om tegen te gaan dat jongeren het onderwijs verlaten zonder diploma. Enerzijds zullen de verantwoordelijkheden en inspanningen van alle betrokkenen - inclusief die van ouders en leerlingen - verder moeten word en aangescherpt. Anderzijds zullen de resultaten hiervan mede afhangen van de aansluiting die kan worden gevonden bij de inspanningen op verwante terreinen, zoals het jeugdbeleid en het grote steden- en integratiebeleid.
Zonder de enthousiaste inzet en deskundigheid van het onderwijzend personeel is goed onderwijs niet mogelijk. Om het werken in het onderwijs aantrekkelijker te maken en het carrièreperspectief te vergroten, zal de regering onder andere extra geld uittrekken voor een nieuwe functiedifferentiatie. Met uitzondering van de vormgeving van de samenwerkingsschool, waarover de Onderwijsraad op korte termijn om advies zal worden gevraagd, heeft de regering de komende periode geen voornemens tot wijziging van de structuur van het onderwijs. Het gaat thans in essentie om een bezonnen implementatie en realisatie van doelstellingen die al eerder in wetgeving zijn vertaald en om verdere kwaliteitsverbetering.
Burgers mogen de overheid aanspreken op de kwaliteit van het onderwijs. Het verzorgen van goed onderwijs is een zaak van de onderwijsinstellingen, maar het is de overheid die hierop toeziet en zonodig ingrijpt. Nederland is duidelijk op weg een 'brainpo rt' te worden. De vitaliteit van onze economie en de leefbaarheid van de samenleving staan of vallen met het ontwikkelen en toepassen van zeer uiteenlopende vormen van kennis. De inzet van investeringsmiddelen voor de ontwikkeling en toepassing van kennis onderstreept het belang dat de regering hieraan hecht. De komende periode zal onder meer fors worden geïnvesteerd in de toepassing van informatie- en communicatietechnologie in het onderwijs. ICT is een van de pijlers waarop een sterke kenniseconomi e rust. Het is van belang dat Nederland bij de nieuwste ontwikkelingen op dit terrein - zoals Internet en elektronische handel - aansluiting vindt. Inbedding in het onderwijs is daarvoor van groot belang. De snelle ontwikkeling van de informatie- en communicatietechnologie in de afgelopen decennia heeft geleid tot vele nieuwe mogelijkheden voor gezinnen en bedrijven. We zijn hierdoor echter wel afhankelijk geworden van het goed functioneren van computersy stemen. Voor zover we dit nog niet beseften, is dit wel duidelijk geworden naar aanleiding van de zogenoemde millenniumproblematiek.
De tijd die ons rest tot de eeuwwisseling is nog maar kort. De in de vorige periode in gang gezette maatregelen om de risico's van het millenniumprobleem zoveel mogelijk weg te nemen, zullen met kracht worden voortgezet. De regering hecht sterk aan een bloeiend cultureel leven, waarin het evenwicht wordt bewaard tussen behoud van waardevol erfgoed enerzijds en ruimte voor nieuwe ontwikkelingen anderzijds. Voor deze beide aspecten zullen in de komende periode ruimere midd elen worden uitgetrokken. Het kunst- en cultuurbeleid draagt, op zijn eigen manier, bij aan de ontplooiing van burgers en de wijze waarop zij zijn toegerust op hun functioneren in de samenleving.
25 augustus 1998