NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

DE OPSPLITSING VAN Fokker begint definitieve vormen aan te nemen. Half juni kreeg Stork (machinebouw en industriële dienstverlening) het exclusieve recht om te onderhandelen over de overname van Fokker Aviation, de houdstermaatschappij van de winstgevende onderdelen van de vliegtuigbouwer die in maart ten onder ging. Stork doet zichzelf daarbij niet tekort en sluit een goede deal. De curatoren zijn tevreden omdat ze in snel tempo de gezonde bedrijfsonderdelen uit het faillissement hebben gehaald. Ook de vakbonden zijn over de redding van de werkgelegenheid te spreken.

Fokker Aviation zal binnen het sterke Stork ongetwijfeld kansen krijgen om verder te gaan. Maar de kansen voor de redding van de vliegtuigbouw zijn na de verkoop van de winstgevende bedrijfsonderdelen verder geslonken.

FOKKER IS EEN industrieel mysterie. Hoewel het bedrijf bankroet is, blijven de orders voor nieuwe vliegtuigen binnenstromen. Voor de Fokker-toestellen bestaat er dus toch een markt. In een 'voortbouw-constructie' kan de vliegtuigfabriek tegen contante betaling de nieuwe orders voorlopig uitvoeren, als de toeleveranciers hiertoe bereid zijn wellicht zelfs tot begin 1998. Maar tegelijkertijd wil geen enkel industrieel concern de restanten van Fokker overnemen en weigeren de banken als financiers op te treden tenzij er een strategische partner wordt gevonden. Zonder banken komt de leasemaatschappij, die nodig wordt geacht om de geproduceerde toestellen onder te brengen, niet van de grond. Zonder banken en een sterke nieuwe partner is de Nederlandse overheid niet bereid geld in Fokkers overleving te steken. En zonder die financiële injecties kan Fokker geen nieuwe modellen ontwikkelen.

ALLEMAAL SLUITENDE argumenten en toch blijft het knagen. Temeer omdat een enkele eigenwijze durfkapitalist beweert dat helemaal geen strategische partner of leasemaatschappij nodig is om de vliegtuigbouw te redden. En dat het evenmin nodig is om enorme bedragen te investeren in de ontwikkeling van nieuwe modellen. Vliegtuigen worden niet steeds opnieuw vanaf de tekentafel ontworpen, maar evolueren met technologische verbeteringen. Zo doen andere grote vliegtuigbouwers het ook.

Het probleem zit in de kostprijs bij Fokker. In het verleden heeft het management van Fokker de overproduktie te laat aangepakt en de sanering in de niet-produktieve afdelingen te lang uitgesteld. Als geen rekening meer wordt gehouden met kostenopdrijvende, klant-specifieke wensen maar als een standaardmodel wordt geproduceerd tegen sterk verlaagde kosten en met minder personeel en overhead, zou Fokker onder een verfrist management een kans op een succesvolle 'doorstart' kunnen maken. Dit ondernemersscenario is door de voorgenomen verkoop van Fokker Aviation aan Stork doorkruist. In Fokker Aviation zijn de industriële deskundigheid ondergebracht, de technische specificaties en certificaten, de produktie van onderdelen alsmede de onderhoudsdiensten voor verkochte vliegtuigen en de militaire activiteiten die samenhangen met compensatiesorders. Technisch en organisatorisch is het van belang om Fokker Aviation en de vliegtuigbouw bij elkaar te houden.

IN DE AFWIKKELING van het faillissement hebben de curatoren voor tempo en zekerheid gekozen. Misschien zijn ze bezorgd voor claims van crediteuren als ze risico's zouden lopen. Misschien is de Nederlandse faillissementswetgeving niet toegesneden op de bevordering van industrieel ondernemerschap maar meer op de juridische afwikkeling ten gunste van de schuldeisers. Niettemin: Fokker Aviation had best drie maanden later verkocht kunnen worden, dan was niets verloren gegaan en had het onderzoek naar de overleving van de vliegtuigbouw wellicht toch nog een kans op succes gekregen. Nu is het doek voor Fokker als vliegtuigbouwer weer een stukje verder gezakt.