NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

DE LUCHT BOVEN de Atlantische Oceaan is opengescheurd door de aangekondigde samenwerking van British Airways met American Airlines. Het betreft een reuzensprong in de schaalvergroting van de internationale luchtvaartindustrie en een verschuiving in de concurrentieverhoudingen, die andere maatschappijen direct treft. Bovendien is het een nieuwe koevoet in de nog altijd beschermde Europese luchtvaartmarkt.

Doordat British Airways en American gekozen hebben voor samenwerking en niet voor aandelenruil of -koop, onttrekt de alliantie zich aan de Britse en Europese toezichthouders op de naleving van gezonde concurrentie. Dit geeft te denken. Want hier is sprake van het grootste samenwerkingsverband dat zich ooit in de luchtvaartindustrie heeft voorgedaan, de combinatie van de grootste Amerikaanse en Europese maatschappijen, beide winstgevend, en van een bijna-monopolie op de strategische route van Londen naar New York. De internationale luchtvaartindustrie zal van de aangekondigde samenwerking verregaande gevolgen ondervinden. Zo zullen de verliesgevende Europese maatschappijen in Frankrijk en Zuid-Europa ongetwijfeld onder nog grotere druk komen te staan om te saneren, te fuseren of op te geven. Ook de KLM moet zich, de positieve reactie van topman Bouw ten spijt, stevig achter de oren krabben. Ingeklemd tussen de combinatie van Lufthansa en United in Duitsland en de nieuwe alliantie van British Airways en American in Groot-Brittannië, bevindt de pionier op het terrein van de samenwerking met de Amerikanen zich in een lastige positie, ondanks de commercieel succesvolle deelneming in het Amerikaanse Northwest.

DE BELANGEN VAN de passagiers, de consumenten van de burgerluchtvaart, kunnen bij de nieuwe samenwerking gediend zijn omdat de boekingssystemen en bestemmingen van BA en American aan elkaar worden gekoppeld. Belangrijker is dat de Amerikaanse autoriteiten voorwaarden aan hun goedkeuring van de samenwerking stellen, die het Europese luchtruim kunnen liberaliseren. Groot-Brittannië moet zijn luchtvaartakkoord met de VS herzien en een "open skies'-verdrag afsluiten zodat Heathrow, de beschermde thuisbasis van BA en de drukste luchthaven van Europa, opengesteld wordt voor meer Amerikaanse maatschappijen die bovendien het recht moeten krijgen vanaf Heathrow naar bestemmingen elders in Europa passagiers te vervoeren. Onder druk van Amerikaanse concurrentie zou eindelijk een verlaging van de vliegtarieven binnen Europa afgedwongen kunnen worden.

Samenwerking van luchtvaartmaatschappijen spreekt tot de publieke verbeelding, raakt nationale belangen en is gewoonlijk goed voor de aandeelhouders. De passagiers blijven voorlopig geconfronteerd met omslachtige incheck-procedures en veiligheidscontroles, vertragingen en, in vaak overvolle vliegtuigen, te weinig beenruimte en armslag. Een nieuwe ordening van de intercontinentale luchtvaart na de tomeloze prijsconcurrentie in de jaren van deregulering zou voor de passagiers wel eens een heilzame invloed kunnen hebben. Competitie kan ten slotte ook op comfort en veiligheid worden uitgevochten.