|
|
 ECLIPS IN BEELD ALLEEN IN SUPERLATIEVEN TE BESCHRIJVEN NEDERLAND EN BELGIË OMRINGENDE LANDEN EUROPA OOGGETUIGEN HET WEER WETENSCHAP NATUUR KIJKEN, FOTO'S, FILM MYTHEN EN LEGENDEN BIJBEL REIZEN BOEKEN LINKS  |
Krimpende wind en kouder
De zonsverduistering beïnvloedt het weer en daarmee de kans om dit
verschijnsel goed te kunnen zien. Hongarije, Roemenië, Bulgarije en Turkije
bieden de beste kans op goede zichtbaarheid.
HET WEER WORDT duidelijk beïnvloed door een zonsverduistering. Het
meest markant is de temperatuurdaling, maar ook op wind en wolken is de invloed
goed merkbaar. Daar heb je geen totale verduistering voor nodig. In oktober
1996 was de temperatuurdaling tijdens een eclips van 50 procent in het zuiden
van Limburg ongeveer twee graden. Op Curaçao werd het vorig jaar ongeveer
vier graden koeler op normale waarnemingshoogte.
In droge lucht kan het nog sneller en sterker afkoelen. In Baja California
(Mexico) werd tijdens de eclips van 1991 een temperatuurdaling van 32 naar
23 graden gemeten. Dichtbij de grond kan het zelfs kouder worden dan op anderhalve
meter hoogte, terwijl het bij een hoogstaande zon overdag aan de grond soms
wel tien graden warmer is dan op anderhalve meter.
Uiteraard verloopt de temperatuurdaling heel geleidelijk, net als 's avonds
bij ondergaande zon. Doordat de temperatuurdaling in de onderste luchtlaag
sterker is dan op enige hoogte, wordt tijdelijk het contact verbroken tussen
de luchtlaag dichtbij de grond en de wat hogere luchtlagen. Door het gebrek
aan menging neemt dan de windsnelheid af en krimpt de wind op het noordelijk
halfrond enigszins.
De luchtbellen die vanaf de grond opstijgen zijn de oorzaak van de vorming
van stapelwolken. Ook die voeding vanaf de grond verdwijnt tijdens een verduistering,
waardoor stapelwolken in elkaar zakken. Dit verschijnsel was vorig jaar heel
duidelijk waarneembaar op Curaçao.
Tijdens veel eclipsen worden ook windstoten waargenomen die dertig tot
vijftig minuten vóór en veertig tot zestig minuten ná
de grootste eclips optreden. Soms kunnen zij een snelheid van zo'n 60 km/uur
bereiken en zeilers compleet verrassen.
De manier waarop een zonsverduistering het weer beïnvloedt, heeft
gevolgen voor de kans om dit verschijnsel te zien. Het louter en alleen afgaan
op klimatologische kansen zou een te somber beeld geven. Bij deze verduistering
is het zo dat de kans op een goede zichtbaarheid toeneemt van noordwest naar
zuidoost. In de hoogzomer dringen de oceaanfronten minder ver het vasteland
op en ook de hogere zonnestand heeft een gunstige invloed.
Zuidwest-Engeland heeft klimatologisch gezien de kleinste kans op een heldere
hemel en een goed zichtbare verduistering. Oceaanfronten dringen ook in augustus
gemakkelijk door tot het zuidwesten van Engeland. De kans op mist vanuit zee
is echter wat kleiner dan eerder in het jaar en stapelwolken zakken tijdens
de gedeeltelijke verduistering voor een belangrijk deel in door de afkoeling.
Al met al ligt de kans om de verduistering in Engeland goed te kunnen bekijken
rond de 50 procent.
In Frankrijk hebben de oceaanfronten al wat minder kans. Alleen aan de
kust is er een gevaar van binnendrijvende mist. De stapelwolken die zich in
de ochtend al hebben gevormd, zullen ook hier grotendeels verdwijnen. Door
de relatief hoge zonnestand is er ook weinig kans op coulissenwerking, het
verschijnsel dat de zon zich schuilhoudt achter verre wolken. De kans op zichtbaarheid
van de verduistering in Noord-Frankrijk is circa 55 procent.
In Duitsland is de kans al wat groter. Hier komen oceaanfronten in steeds
zwakkere toestand door en de zon staat er nog wat hoger dan in Frankrijk.
Wel moet men grote industriegebieden zoveel mogelijk mijden, omdat de lucht
er heiig kan zijn door de vervuiling. De kans voor Duitsland bedraagt zo'n
55 tot 60 procent.
In Oostenrijk heeft men in de zomer wat vaker last van depressie-activiteit
boven het Alpengebied. De bijbehorende buien vormen zich echter over het algemeen
pas wat later op de dag. Wel moet bij een noordwesten- of noordenwind aan
de Alpenrand rekening worden gehouden met stuwbewolking, bewolking die ontstaat
doordat vochtige lucht wordt gedwongen tegen de bergen op te stijgen. Het
is over het algemeen relatief gemakkelijk om zo'n wolkengebied te ontvluchten,
bijvoorbeeld door hogere plekken op te zoeken. De kans om de verduistering
in Oostenrijk te zien is ongeveer even groot als in Duitsland, dus zo'n 55
tot 60 procent.
In Hongarije is het in augustus vaak prachtig weer. Op satellietfoto's
van de 11de augustus van de afgelopen tien jaar was het Balatonmeer bijna
steeds goed zichtbaar. De kans om daar de totale verduistering te zien is
ruim 70 procent. De verduistering duurt er twee minuten en twintig seconden
en de zon staat er nog hoger dan in Oostenrijk.
Tachtig procent of meer kans op totale verduistering is er in Roemenië,
Bulgarije en Turkije. Het is daar in augustus hoogzomer en die gaat er bijna
altijd vergezeld van wolkenloze luchten. In het westen van Roemenië duurt
de verduistering het langst: 2 minuten en 23 seconden en de zon heeft dan
een hoogte van bijna 60 graden bereikt. Een reis naar deze gebieden is vrijwel
zeker succesvol. Wie besluit echt ver te gaan, kan overwegen naar het noorden
van Turkije te reizen en een plaats uit te zoeken waar ook de verduistering
van 2006 totaal is.
|
NRC
Webpagina's
|
| Bovenkant pagina |
