DE ZEE DIE DENKT

AJAX

NUYORICANS

IRAANSE FILMS

AGNES VARDA

GRASS

SCHADUWFESTIVAL

VOORKEUREN

Blowende blote vrouwen

Marcel Haenen
In Grass van regisseur Ron Mann worden de voorlichtingsfilms van antihasjlobbyisten tegen hen gebruikt. Een hilarisch middel in een meedogenloze strijd.

EEN BETERE AANBEVELING voor royaal hasjgebruik is nauwelijks denkbaar. Al na een paar trekjes van een joint ontdoen welgevormde vrouwen zich van hun bustehouders. Ze slaan naakt aan het dansen of rennen giechelend wellustig de zee in.

De beelden zijn te zien in een reeks Amerikaanse Postbus-51-filmpjes die overigens beogen de samenleving te waarschuwen voor het gebruik van marihuana. Even snoepen van een reefer - een joint - is voldoende om de gebruiker binnen een paar weken te veranderen in een hulpeloze verslaafde. Een gevaarlijke gek die, eenmaal door drugs beneveld, niet zal aarzelen zijn medemens te doden, zoals die cowboy die in het voorlichtingsfilmpje uit 1929 iemand overhoop knalt omdat hij door hasjgebruik van slag is.

De voorlichtingsfilms vormen de rode draad in de door de Canadees Ron Mann gemaakte documentaire Grass. Daarin doet hij verslag van de war on marijuana die in de Verenigde Staten tot op de dag van vandaag gaande is.

De drugsoorlog begint in de jaren twintig. Het zijn Mexicanen die hun jointjes mee de grens over nemen als ze in het zuiden van de VS op zoek gaan naar werk. Ook in kringen van muzikanten en kunstenaars geniet het hasjgebruik in die jaren grote populariteit. Dat is een doorn in het oog van de prohibitionisten, de voorstanders van een verbod op de verkoop van alcohol. Zij gebruiken hun propagandamachine om de Amerikaanse bevolking ervan te overtuigen dat marihuana leidt tot asociaal gedrag en tot oncontroleerbare seksuele driften.

Hoofdrolspeler in de documentaire is Harry Jacob Anslinger. Van 1930 tot 1962 leidt hij het nationale Bureau of Narcotics, de voorganger van de huidige wereldwijd actieve Drugs Enforcement Administration (DEA). Anslinger weet menig politicus ervan te overtuigen dat het geen pas geeft lankmoedig te oordelen over recreatief gebruik van hasj. Zijn lobby leidt er mede toe dat president Roosevelt op 14 juni 1937 de Marijuana Tax Act ondertekent, die een effectief verbod op het bezit van marihuana regelt.

Daarmee is een nieuwe klasse van wetsovertreders geboren. Het eerste slachtoffer is een 58-jarige man uit Denver die wegens bezit van hasj wordt veroordeeld tot vier jaar werkkamp. De rechter spreekt in zijn vonnis van de ergst denkbare drug die mensen verandert in beesten.

De tegenbeweging heeft vanaf dat moment voortdurend het nakijken. Wanneer Anslinger met pensioen gaat, en door president John F. Kennedy in 1963 persoonlijk wordt onderscheiden, is er inmiddels een wereldwijd antidrugsverdrag van de Verenigde Naties van kracht.

In de daaropvolgende periode van Flower Power raakt het gebruik van hasj wijdverbreid. Wanneer wetenschappelijk onderzoek aantoont dat er geen reden is om je bijzondere zorgen te maken over marihuana (,,Dan kunnen we masturberen ook wel verbieden'', moppert iemand in Grass) verzinnen de drugsbestrijders een nieuw, effectief argument om legalisering van drugsgebruik te verhinderen: hasj is dan misschien niet zo beroerd, het zet wel aan tot het experimenteren met andere drugs. Een hasjkikker verandert onherroepelijk in een cokesnuiver of LSD-tripper.

In de jaren zeventig kondigt president Nixon de oprichting van de DEA aan. Agenten worden getraind hoe ze bij onderzoeken in asbakken het verschil kunnen ontdekken tussen de peuk van een joint en een gewone sigaret. President Reagan bedenkt de campagne just say no; uitgerekend hij klaagt dat hasjgebruik leidt tot geheugenverlies. Onder het bewind van Clinton is de blower niet beter af. Sinds 1992 zijn er volgens de documentaire in de VS ruim drie miljoen mensen gearresteerd wegens bezit van marihuana.

No hippies were harmed in the making of this movie, vermeldt de aftiteling van Grass. De documentaire is gemaakt door voorstanders van hervorming van het Amerikaanse drugsbeleid. In diezelfde aftiteling wordt verwezen naar de website van het Lindesmith Center, de belangrijkste organisatie die in de VS aanpassing nastreeft van de draconische drugswetten. De kracht van Grass is dat de film stevig gedocumenteerd is en aan overtuigingskracht wint door alleen maar het materiaal te tonen dat de prohibitionisten vervaardigen om hun almaar meedogenlozer wordende drugsoorlog voort te zetten.