|
Het is maar een detail
IK PROBEER HET te tekenen. Want met het woordenboek
kom ik er niet. Vierkant, en met gaatjes waar je de elektriciteitsdraden
instopt. Kroonsteentje. Hoe heet dat hier? Het is al de vierde
elektriciteitswinkel. En opnieuw die onbegrijpende blik. Hoe maken
jullie dan twee draden aan elkaar? ,,Oooh'', het gezicht van de man
klaart op. Hij houdt een rol tape omhoog. Gewoon. Draadjes in elkaar
draaien, verbandje erom, klaar is Kees.
Wonen bleek avontuurlijker dan ik dacht. Daar zat ik dan, in mijn nieuw
gehuurde huis in Rio de Janeiro. Ik kon niet naar buiten kijken, omdat
de schilders mijn bevel `nu verdomme eens de ramen te doen' letterlijk
hadden genomen. Van boven tot onder hadden ze elke ruit
dichtgeschilderd. ,,Zouden jullie dat thuis ook doen'', riep ik. De
schilders keken me verbijsterd aan. ,,Maar dit is mijn huis niet'', zei
de kleinste. ,,Ach, het is maar een klein detail, een detallito'', zei
de grootste.
Al weken liepen ze door mijn huis. Schilderen deden ze niet. Wel hadden
ze overal grote bakken met tinner staan. Een oplos- en verdunningsmiddel
dat in Nederland verboden is, omdat het hersenbeschadiging kan
veroorzaken. Mijn kat viel erin. Het is nooit meer goedgekomen.
Sindsdien is hij fundamenteel de richting kwijt. Zwalkend gaat hij door
het huis, en ontdekt de muren pas als hij er met zijn kop tegenaan zit.
Bij de schilders ging dat proces langzamer. Ik eiste dat ze hun
`detallito' herstelden, en draaide de voordeur op slot. Die avond kwam
ik thuis. Mijn ruiten nog steeds niet afgekrabd, en twee vermoeide
mannen op de vloer. ,,Weet u wat het is'', zei de jongste ten slotte.
,,Wij nemen geen bevelen aan van een vrouw.''
Ik kocht verf en kwasten, en schilderde toen alles wat er te schilderen
was zelf. Tevreden wachtte ik op het resultaat. Ik wachtte een dag, twee
dagen, een week. Maar nog steeds was de verf niet droog. Terug naar de
winkel. ,,Er klopt iets niet met uw verf.'' De man van de winkel keek me
aan. Hij wees op de verfbus ,,Sneldrogend staat erop'', zei hij. ,,Dus
dan heeft u verkeerd geschilderd.'' Verkeerd geschilderd!?
Ik belde de verffabriek en wilde de directeur spreken. Deed hij niets,
dan zou er een waarschuwing tegen zijn verf in de krant komen. Het
werkte. Er kwamen mannen in pakken met zaktelefoontjes. Persoonlijk
drukte ik hun wijsvingers in mijn verf. Nat? ,,Hmm'', zeiden de mannen.
,,Het is hier wel vochtig in huis.'' ,,En donker'', zei de ander. ,,En
misschien moet u nog een weekje wachten.'' Gelukkig had ik ook een bus
verf van de concurrent gekocht. Op een los houtje deed ik mijn proef.
Droog. Kurkdroog, in nog geen tien minuten.
De mannen van de fabriek krabden achter hun oren en klapten hun
telefoontjes open. Ze praatten en overlegden en zeiden toen: ,,U hebt
pech. U hebt net een bus verf te pakken waar geen droogmiddel is
ingedaan.'' Ik kreeg wel een nieuwe bus, als ik wilde. Helemaal gratis.
,,Om hoeveel liter gaat deze fout'', wilde ik weten. De mannen wuifden.
Honderdduizend liter, een detallito. Maar dan gaan ze die verf toch wel
van de markt halen? De mannen schudden van nee: ,,U bent de enige die
heeft geklaagd.''
Zo leerde ook ik mijn consumentenbewustzijn af. Verlengsnoeren die
doorbranden, stekkers die kortsluiten. Wat wil je, die dingen zijn hier
van karton. Een emmertje water over de brand, en je begint opnieuw. Een
mens kan toch niet over alles zeuren?
,,De gesloten economieen en het gebrek aan burgerrechten maakten dat
kwaliteit voor het bedrijfsleven hier geen enkele rol speelde'',
verklaart Julio Bueno. Hij is een soort staatssecretaris `Kwaliteit' van
de Braziliaanse regering. Door de campagnes van zijn bureau slaan nu
niet alle condooms meer onmiddellijk lek en komt mineraalwater niet meer
uit de kraan.
Maar er is nog een lange weg te gaan, zegt Bueno. Generaties zal het nog
duren, voorspelt hij, voordat hier zoiets als `consumenten' ontstaan.
,,Je hebt hier geen mensen; alleen armen en rijken. Als arme ben je geen
mens. En als rijke heb je toch geld genoeg om alles op je personeel af
te wentelen.''
Intussen probeer ik te vergeten dat ik afwas met borstels waar het haar
uitvalt. Ik steek mijn gas aan met lucifers die niet branden en rol tape
dat niet plakt om mijn snoeren heen. Kroonsteentjes? Ik ben ze vergeten.
Eigenlijk ben ik alles vergeten. Vergeten hoe dingen werken.
MARJON VAN ROYEN
|
