Dossier Midden-Oosten

Nieuws

Vredesonderhandelingen

Conflictpunten

Geschiedenis van het conflict

Medespelers

Documenten

Met ingehouden adem volgt de Palestijnse stad Ramallah vandaag de internationale topontmoeting die de Palestijnse leider Arafat en de Israëlische premier Barak tot een staakt-het-vuren moet brengen.

Door onze correspondent JORIS LUYENDIJK

RAMALLAH, 17 OKT. De hele dag klonken gisteren uit winkels, huizen en kraampjes in het centrum van Ramallah de sonore stemmen van nieuwslezers. Bouwvakkers luisterden tijdens het stenen bikken naar een meegebracht radiotje, taxichauffeurs zetten het volume van hun installatie op tien en supermarkten, snackbars, koffiehuizen en winkels hadden een televisie aan staan. Met ingehouden adem volgde Ramallah, een van de steden op de Westelijke Jordaanoever geheel onder Palestijns gezag, de topontmoeting in de Egyptische badplaats Sharm el-Sheikh tussen onder anderen de Palestijnse leider Arafat en de Israëlische premier Barak.

Anders dan vaak tijdens de afgelopen 20 dagen kwam het gisteren in Ramallah niet tot ernstige of dodelijke gevechten met de Israëlische soldaten die de toegangswegen tot de stad controleren. Woensdag vermoordden en verminkten Israëlische kolonisten nabij Ramallah een Palestijn, de dag erna lynchte een dolle menigte Palestijnen twee verdwaalde Israëlische reservisten in Ramallah. Hierop bombardeerde Israël zendmasten en de controlekamer van de Palestijnse televisie, en het politiebureau. Deze escalatie luidde de top in Sharm el-Sheikh in.

"Arafat had nooit moeten gaan", zegt Hani in een supermarkt op het centrale plein beslist. Nog steeds heeft Israël zijn tanks en troepen niet teruggetrokken naar hun posities voor het uitbreken van de onlusten, vindt Hani, het vliegveld is nog dicht, net als de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever. Volgens Hani dient de conferentie in Sharm geen ander doel dan de Arabische top van zaterdag de wind uit de zeilen te nemen.

Arafat moest wel, zegt Hani's vader vanachter foto's waarop hij de hand schudt van de Palestijnse leider. "Amerikaanse druk. Maar let op, Abu Ammar zal ons niet verraden." Abu Ammar is de favoriete benaming voor Arafat. "Abu Ammar ging naar Sharm el-Sheikh om onze eisen toe te lichten", voegt Hani's vader eraan toe, in letterlijk dezelfde bewoordingen als de Palestijnse staatspers het gisterochtend uitlegde.

Stenenbikker Mustafa interesseert het weinig dat Arafat in Sharm zit. Maar hij moet hard lachen om de verklaring van de Israëlische premier Barak dat deze Arafat niet langer als 'vredespartner' beschouwt: "Wie gaf hier toestemming aan Sharon om de Tempelberg in Jeruzalem te bezoeken? Is dat het gedrag van een vredespartner?" Het bezoek van de rechts-nationalistische oppositieleider Sharon op 28 september aan de Tempelberg was de aanleiding voor de opstand.

Het vredesproces, vindt Mustafa, is een stukje papier geworden. Er zit niets anders op dan "met geweld terug te veroveren wat met geweld van ons is afgenomen. Tot en met onze laatste druppel bloed. De Israëliërs gaan ons land echt niet teruggeven via onderhandelingen, dat hebben we de afgelopen zeven jaar wel gezien." Dit is ook de gangbare mening op commerciële Palestijnse radio- en televisiestations. De staatsmedia herdenken en prijzen vooral 'martelaren' en "houden alle opties open". Rond een uur of drie raakte de aandacht in Ramallah voor Sharm el-Sheikh gistermiddag even op de achtergrond. Op dat moment gaf de secretaris-generaal van de Libanese fundamentalistisch-islamitische beweging Hezbollah, Hassan Nasrallah, een persconferentie, die in de gehele Arabische wereld rechtstreeks werd uitgezonden. Het ging over de Israëlier die Hezbollah eerder deze week gevangen nam. "Kijk, daar heb je nu een leider", wijst de 28- jarige Mahmud, eigenaar van spijkerbroekwinkel Het Zoete, naar de ontspannen maar precies formulerende Nasrallah. "Een man die doet wat hij zegt en zegt wat hij doet. Geen kruiper zoals Arafat." Mahmud grinnikt want zojuist heeft Nasrallah gezegd dat de Israëliers te veel politieromans lezen, en dat Hezbollah hoopt dat Israël nog meer geheim agenten naar Libanon stuurt. "Dan pakken we die ook op", aldus Nasrallah met een lachje. Mahmud en de omstanders applaudisseren.

"De top in Sharm el-Sheikh?" zegt de 40-jarige manager Mohammed later op de avond. "Ik denk niet dat daar iets uitkomt. Maar je kunt het beter iemand anders vragen. Ik kan het nieuws niet meer goed volgen. Eergisternacht stond midden in de nacht opeens mijn 17-jarige dochter in de slaapkamer van mij en mijn vrouw. Ze liep naar me toe en omhelsde me. Ik vroeg wat er in godsnaam aan de hand was. Ze had gedroomd ik was doodgeschoten door de Israëliers. De afgelopen drie weken hebben we steeds met de hele familie naar het nieuws gekeken, maar het is niet goed voor kinderen, al dat geweld tegen ons volk. Nu kijk ik pas als ze naar bed zijn. Maar dan ben ik meestal zo moe dat ik al snel in slaap val."