Dossier Midden-Oosten

Nieuws

Vredesonderhandelingen

Conflictpunten

Geschiedenis van het conflict

Medespelers

Documenten

Verzet groeit tegen delen van Jeruzalem

Door onze correspondent SALOMON BOUMAN
TEL AVIV, 22 JULI. De Israelische premier Ehud Barak zal veel moeite hebben om het thuisfront ervan te overtuigen dat het voor vrede een goede zaak is de Palestijnen in delen van wat nu 'herenigd Jeruzalem' is soevereiniteit toe te kennen.

Het aantal door opiniepeilers getelde tegenstanders daarvan stijgt steeds. Gisteravond meldde de staatstv dat 86 procent van de Israeliërs daar niets van wil weten. Barak heeft gisteren tegen een van zijn ministers in Israel telefonisch gezegd dat de top in Camp David kan slagen mits er pijnlijke beslissingen worden genomen. Maar succes is pas verzekerd indien het Israelische volk in meerderheid voor het door Barak beloofde vredesreferendum stemt.

Nog voordat het duidelijk is of het betrekkelijke optimisme van gisteren in Camp David kan worden omgezet in een vredesregeling of een deelvergelijk is de propagandastrijd over de kwestie-Jeruzalem binnen Israel in alle hevigheid uitgebroken. Gisteren hebben Barak en Arafat na een onderbreking van zeven dagen weer rechtstreeks met elkaar onderhandeld. In 1993 sneuvelde met de onderhandelingen in Oslo het loodzware taboe dat tientallen jaren contacten met de PLO tot een misdrijf maakten. Sedert enkele dagen in ook het emotionele taboe over de ondeelbaarheid van herenigd Jeruzalem gesneuveld. Wie durft te schrijven dat de Palestijnen soevereine rechten in Jeruzalem moeten krijgen is geen verrader of Israel-hater meer. De discussie over Jeruzalem is nog voordat Barak, Arafat en Clinton in Camp David over dit vraagstuk publiekelijk hebben gesproken, bliksemsnel legitiem geworden.

Moshe Amirav, een van de eerste voorvechters van contacten met de PLO, zei deze week in een radiovraaggesprek dat de eenheid van 'herenigd Jeruzalem' een illusie is. Israel heeft naar zijn zeggen de Palestijnse wijken van Jeruzalem in feite als bezet gebied beschouwd en schromelijk verwaarloosd. Het overdragen van die wijken aan de Palestijnen is naar zijn zeggen niets anders dan erkenning van de realiteit. In Oost-Jeruzalem zijn het onderwijs, de gezondheidszorg en ook aspecten van de veiligheid al in Palestijnse handen.

Dr Menahem Klein, een Jeruzalem-specialist, schreef in zijn boek 'Duiven in de hemel van Jeruzalem' dat David Ben Gurion, de stichter van de staat Israel, in 1948 in 1937 meende dat de zionisten Jeruzalem moesten opgeven. ,,De symbolen van het zionisme, zijn cultuur en het verlangen een joodse staat te stichten waren belangrijker (voor Ben Gurion) dan de joodse symbolen in Jeruzalem.'' Na 1967 dacht hij daar echter anders over en bepleitte hij opgave van alle bezette gebieden voor vrede, met uitzondering van herenigd Jeruzalem.

Minister van Justitie Jossi Beilin, een van de architecten van het akkoord van Oslo, zei gisteren in een vraaggesprek met een krant dat ,,diegenen die denkt dat Jeruzalem verenigd is zich zelf voor de gek houdt''. Volgens hem zal het een historische blunder van de eerste orde zijn als de besprekingen in Camp David op de zelf ingebeelde eenheid van Jeruzalem mislukken. Beilin bepleit gezamenlijke Israelisch-Palestijnse soevereiniteit over de oude, ommuurde stad van Jeruzalem. Bovendien zal de regeling van de kwestie-Jeruzalem tot internationale erkenning leiden van joods Jeruzalem als Israels hoofdstad. ,,Dat zal een enorm succes zijn'', zei Beilin.