Dossier Midden-Oosten

Nieuws

Vredesonderhandelingen

Conflictpunten

Geschiedenis van het conflict

Medespelers

Documenten

Door onze correspondent SALOMON BOUMAN
TEL AVIV, 13 JULI. Israel is bereid in het raam van een vredesregeling met de Palestijnen Israelisch grondgebied binnen de grenzen van 1967 te ruilen tegen Palestijns land op de Westelijke Jordaanoever. Tegelijk hebben Israels opperrabbijnen, Israel Lau en Baksi-Doron, hun zegen gegeven aan Palestijnse soevereiniteit over de graven van de aartsvaders in Hebron, het graf van Rachel bij Bethlehem en het (vermeende) graf van Jozef in Nablus. Deze mededelingen zijn kennelijk bedoeld om de bevolking voor te bereiden op concessies tijdens het huidige vredesberaad in Camp David. Dergelijke ideeën waren tot voor kort ondenkbaar.

Minister van Staat Haim Ramon bevestigde gisteren voor de eerste maal de reeds geruime tijd in de Israelische media circulerende geruchten over zo'n landruil. De achtergrond van dit voor de Israelische publieke opinie revolutionaire idee is dat de Palestijnen voor de Israelische annexatie van gebieden op de bezette Westelijke Jordaanoever met een hoge concentratie kolonisten worden gecompenseerd met Israelisch land. Het zou gaan om onbewoond Israelisch grondgebied in de Negev-woestijn dat bij de overbevolkte Palestijnse Gazastrook zou kunnen worden getrokken. Ook is niet uitgesloten dat wordt gedacht aan een stuk land met een grote Arabische bevolkingsdichtheid dat in de oorlog van 1948 door Israel werd veroverd. Het gaat dan om de 'driehoek' ten oosten van Tel Aviv waar enkele grote Arabische dorpen liggen en de stad Umm-el Fahm. Israelische Arabische leiders hebben al heftig bezwaar gemaakt tegen een overdracht aan de Palestijnse staat zonder dat zij daarover zeggenschap hebben.

De opperrabbijnen hebben premier Barak via een bemiddelaar laten weten dat er volgens de halacha, de joodse religieuze traditie, geen bezwaar bestaat dat de graven op de Westelijke Jordaanoever onder vreemd gezag staan, mits de vrije toegang tot deze heilige plaatsen voor joden wordt gegarandeerd. Baksi-Doron zei dit gisteren voor radio Israel. De overdracht van Hebron, Bethlehem en Nablus aan de Palestijnen zou daarmee niet op religieus verzet hoeven te stuiten - ware het niet dat religieuze kolonisten geen boodschap hebben aan de opperrabbijnen, maar hun oor bij hun rabbijnen in de nederzettingen te luisteren leggen.

De opperrabbijnen zijn van mening dat de joodse godsdienst niet toestaat dat Israel de soevereiniteit over de Tempelberg in Oost-Jeruzalem opgeeft. In de praktijk oefent Israel deze soevereiniteit niet uit. Het bestuur over de Tempelberg is in handen van een islamitisch bestuurslichaam, de Waqf. De Palestijnen nemen eveneens om religieuze en politieke redenen een radicaal tegenovergesteld standpunt in. Vandaar dat volgens de krant Ha'aretz wordt gedacht aan handhaving van de status-quo door middel van een gezamenlijk joods-islamitisch-christelijk bestuur over de ommuurde oude stad in Oost-Jeruzalem waar de meeste heiligdommen van de drie monotheïstische godsdiensten liggen.

Zie ook:

Definitieve deling Palestina op 't spel (11 juli 2000)