Brussel: beperk rundveestapel
Door onze correspondent HANS BUDDINGH'
BRUSSEL, 14 FEBR. De Europese
Commissie wil wegens de gekkekoeiencrisis de rundveestapel en
rundvleesproductie fors beperken door aanpassing van premies, wijziging
van de zogeheten opkoopregeling en stimulering van extensieve veeteelt.
Eurocommissaris Franz Fischler (Landbouw) maakte deze voorstellen
gisteren in het Europees Parlement bekend.
De Europese ministers van Landbouw buigen zich er op 26 februari over. Volgens Fischler vormen de
groeiende voorraden onverkoopbaar rundvlees, het wantrouwen van de
consument en de oplopende kosten van de BSE-crisis een "hoog explosief
mengsel" dat voor de rundveehouders en de Europese landbouwpolitiek
enorme schade kan aanrichten. "Ons 7-puntenplan moet het mogelijk maken
het lont uit de tikkende tijdbom te halen", aldus Fischler gisteren. De
Oostenrijkse Eurocommissaris noemde zijn voorstellen ook "de enige
mogelijkheid" om inkomensverlies voor de boeren op middellange termijn
te matigen. De voorstellen moeten ook leiden tot herstel van het
consumentenvertrouwen. Volgens Fischler is het 7-puntenplan "geen
systeemrevolutie", omdat bij de in 1999 in Berlijn (Agenda 2000)
gemaakte afspraken ook al sprake was van daling van garantieprijzen en
stimulering van extensieve veeteelt. Eurocommissaris Fischler verklaarde
wel opnieuw dat in 2002 bij de 'midterm-review' van Agenda 2000 de hele
landbouwsector onder de loep moet worden genomen. Hij kondigde aan dat
de Europese Commissie dit jaar diepgaande studies gaat maken van de
agrarische sectoren. Fischler onderstreepte gisteren dat de kosten voor
de aanpak van de BSE-crisis binnen het in Berlijn tot 2006 vastgelegde
Europese landbouwbudget blijven. Dit betekent dat extra uitgaven voor
de rundvleessector moeten komen uit besparingen in andere
landbouwsectoren wat tot politiek gevoelige discussie tussen lidstaten
kan leiden. "Op middellange termijn is er slechts één weg
naar voren. Nu handelen om de rundvleesproductie van morgen te
beperken, minder intensieve productiemethoden te bevorderen en
biologische landbouw te bevoordelen", aldus Fischler.
Voor dit jaar is al de besteding van 971 miljoen euro (2,13 miljard
gulden) goedgekeurd voor de aanpak van de BSE-crisis, onder meer voor
het speciale 'opkoopprogramma ter vernietiging' van runderen ouder dan
30 maanden. Voor 2002 raamt de Europese Commissie de kosten op 1.145
miljoen euro. Hierbij gaat zij uit van vermindering van de consumptie
met 10 procent in 2001. Twee weken geleden sprak Fischler over een
overschot van 785.000 ton rundvlees in 2001. Volgens Fischler zullen
vanaf 2004 besparingen ontstaan, omdat de maatregelen ter vermindering
van de rundveestapel dan effect gaan sorteren.Een van de voorstellen is
de speciale premie voor mannelijke runderen te beperken van 2 tot 1,8
runderen per hectare. Verder moet de extensivering van de rundveeteelt
worden gestimuleerd door bedrijven de speciale premie voor maximaal 90
runderen toe te kennen. Verder wil Fischler de mogelijkheden voor
vrijwillige interventie-opkoop van rundvlees uitbreiden om het prijspeil
te steunen. Hierdoor kan worden voorkomen dat het prijspeil zover zakt
dat de dure 'vangnet-regeling' intreedt. Deze regeling verplicht de EU
tegen een vaste prijs vlees op te kopen als de marktprijs lager ligt
dan zestig procent van het richtniveau. Volgens Fischler is dit deze
week in Nederland en Duitsland gebeurd.
De voorstellen van de Commissie om de rundveestapel in Europa te
verkleinen leiden tot verdeelde reacties in Nederland. Minister
Brinkhorst (Landbouw) reageerde gisteravond in eerste instantie
positief. Hij noemde het " onvermijdelijk" de veestapel op termijn
structureel te verkleinen. Het Productschap voor Vee en Vlees (PVE) en
LTO-Nederland vinden juist dat de maatregelen tekort schieten om de
markt op korte termijn te herstellen. "De ervaring leert dat het
consumentenvertrouwen in rundvlees zich weer herstelt", aldus J.
Jongerius van het productschap PVE.
Landbouw studeert nog op het voorstel van Fischler dat moet voorkomen
dat de vangnetregeling in werking treedt. Voor de EU is deze regeling
duurder dan de nu geldende tijdelijke opkoopregeling, waarbij dertig
procent van de kosten voor rekening van de lidstaten komt. Voor
Nederland betekent het opschorten van de vangnetregeling een forse
extra uitgave. Deze week zakte de prijs onder het interventieniveau in
Nederland en Duitsland. Volgens Jongerius kunnen vooralsnog weinig
vleesproducenten gebruik maken van de interventie.