CS VRIJDAG
Eerder verschenen
columns

JL HELDRING
HJAHOFLAND
ROEL JANSSEN
ELSBETH ETTY
YOUP VAN 'T HEK
KAREL KNIP
PAUL DE LEEUW
LEO PRICK

Onderhuids drama

door Henk van Gelder
Kiet is niet van Splinter! Wie deze mededeling niet naar waarde kan schatten, was nooit verslaafd aan de negentiendelige tv-serie Oud geld. Maar voor wie gretig elke week keek, is het schokkend nieuws.

Na alles wat de bankiersfamilie Bussink al aan financiële, relationele en andere perikelen heeft moeten doorstaan, is het een wending die niemand had kunnen voorzien. Nog veel schokkender is echter het feit dat we er niets van te zien zullen krijgen.

Na de laatste aflevering, waarin min of meer de vrede werd getekend tussen vader en moeder Bussink en hun volwassen kinderen Kiet, Ole en Pup, ontstond er een mooi plan voor een vervolg. Er zou een bioscoopfilm komen, waarin de jongste dochter Pup een nieuwe man ontmoette en met hem naar zijn geboorteland Egypte zou reizen om te trouwen. De hele familie zou aldaar het huwelijksfeest bijwonen. Maria Goos, die de tv-serie schreef, bedacht een hele reeks nieuwe verwikkelingen. Willem van de Sande Bakhuyzen, die de serie regisseerde, bezon zich op de beste manier om er een bioscoopformaat aan te geven. En de acteurs beloofden hun agenda's voor de komende zomer vrij te zullen houden, zodat er in Nederland en Egypte kon worden gefilmd.

De eerste scriptversie werd door IDTV, de producent, voor subsidie voorgelegd aan het Filmfonds. Hoewel de AVRO bereid was mee te financieren, in ruil voor een driedelige serie na het bioscooproulement, moest daar nog een paar miljoen gulden bij. Maar het Filmfonds zag er niets in. Daarna schreef Maria Goos een nieuw script, dat opnieuw werd afgekeurd. Het bevatte, aldus het afwijzende oordeel, 'te weinig conflict'. Een wonderlijke vaststelling, want wie het werk van Goos een beetje kent, weet toch dat de conflicten in de familie Bussink zo lang mogelijk onderhuids worden gehouden, omdat men zo nu eenmaal is opgevoed. Toch gaf IDTV de hoop nog niet op. Maria Goos schreef een derde, een vierde en uiteindelijk een vijfde versie van het script en intussen werd een financier gevonden die bereid leek twee miljoen gulden op tafel te leggen. Dat was, bij de gratie van enkele bezuinigingen, net genoeg om de film te kunnen maken - bijvoorbeeld in Marokko, waar het goedkoper werken is dan in Egypte. Maar deze maand trok ook die potentiële geldschieter zich terug. Daarmee kreeg het project de genadeklap.

Maria Goos ontving vorige week de Lira-prijs voor het beste tv-drama van de afgelopen jaren. Dat was, na het Gouden Kalf en de Nipkow-schijf, de derde grote bekroning voor Oud geld. Terecht zei juryvoorzitter Berend Boudewijn bij de uitreiking dat een jury niet tot taak heeft origineel te zijn - dat is de taak van scenaristen. Maria Goos was de beste. In haar dankwoord bracht ze op ironische wijze verslag uit van de lijdensweg die het afgelopen jaar met de film is afgelegd. "Na Oud geld had ik zó gehoopt op een beetje credit", zei ze.

En daar gaat het om. Wie zo'n voortreffelijke serie kan schrijven - en daarna ook nog eer heeft ingelegd met het tragikomische toneelstuk Familie - verdient aan het subsidieloket op zijn minst het voordeel van de twijfel. Maar dat is haar dus niet gegund. Zodat we ook nooit precies zullen weten hoe dat nu zit met Kiet, en wie zijn echte vader is, en hoe Splinter daarop reageert. Er zijn de laatste jaren films gesubsidieerd met heel wat minder conflictstof.

(Uit Cultureel Supplement van 27 april 2001 )