CS VRIJDAG
Eerder verschenen
columns

JL HELDRING
HJAHOFLAND
ROEL JANSSEN
ELSBETH ETTY
YOUP VAN 'T HEK
KAREL KNIP
PAUL DE LEEUW
LEO PRICK

King Salman's Test Paper

door Pieter Steinz
Het was zo'n goed idee. In de roes van het succes van Het theater, de brief en de waarheid - met 760.000 exemplaren het meest weggegeven boek uit de geschiedenis - bestelde de Stichting CPNB het 67ste Boekenweekgeschenk bij de enige schrijver die nog beroemder is dan Harry Mulisch: Salman Rushdie.

De Indiase Brit, al jarenlang gemangeld tussen het Westers liberalisme en het Oosters fundamentalisme, leek de ideale keuze voor het jaar dat de Boekenweek gewijd was aan het 'schrijven tussen twee culturen'. Bovendien zou een boekje van 96 pagina's een mooie introductie zijn op de romans van Rushdie, die door hun omvang en complexiteit meer lezers afschrikken dan nodig is.

Het liep anders. Rushdie kondigde halverwege vorig jaar aan dat zijn boek wat langer werd, en de CPNB, allesbehalve geïntimideerd door de eerdere kritiek op de keuze voor een niet-Nederlandstalige auteur, sputterde niet tegen. Zodat aanstaande woensdag bij het begin van de Boekenweek meer dan 650.000 romans van 256 dichtbedrukte pagina's klaarliggen als cadeautjes voor de argeloze boekenkoper. Dat Woede gewoon Rushdie's nieuwe roman is die in ruil voor een lief bedrag het eerst in Nederland mag verschijnen, hoeft geen betoog - oplettende lezers hadden dat vorig jaar al opgemaakt uit een interview met Rushdie in de New York Times van 17 september.

Het zou allemaal niks uitmaken als Woede een goed boek was. Maar de roman, over een intellectueel in crisis, blijkt een warrig verhaal vol incest en sciencefiction, waar de 'token Dutchisms' - voetbal en het Rijksmuseum - met de haren bij gesleept zijn. Erger is de barrage van gratuite (merk)namen, literaire grapjes en onuitgelegde (Anglo- Amerikaanse) verwijzingen die Rushdie opwerpt. Onderschat nooit het publiek, zal de CPNB zeggen, maar het zou mij verbazen als meer dan een procent van de ontvangers van het boekenweekgeschenk verder komt dan bladzijde 96.

Reclame voor de literatuur is Rushdie's nieuwe roman dus niet. Dat Woede als boekenweekgeschenk toch geslaagd is, komt doordat het een mooie puzzel oplevert. Sinds HP/De Tijd stopte met het publiceren van de legendarische 'King William's Testpaper' - moeilijke associatieve vragen in cryptisch getitelde categorieën - is er niet meer zo'n uitdagende cultuurquiz verschenen als de 'book week gift 2001' van Rushdie. Lees het boek, beantwoord de volgende vragen en stuur de oplossing naar NRC Handelsblad, Paleisstraat 1, 1012 RB Amsterdam (o.v.v. King Salman's Testpaper). Onder de goede inzenders wordt een gesigneerd collector's copy van een van Rushdie's klassieke romans verloot.

Wie of wat in 2000?

1 IPO's
2 Tignanello Antinori
3 'Esther, Bridget, Elizabeth, HalleGisele, Tyra, Isis, Aphrodite, Ka-te'
4 'Meg en Dennis, net naar Uitel-kaartown verhuisd'
5 'Sally H. voor het haar, Rafael voor de make- up, Herb voor de foto's'

Swordplay wordplay

1 Onze-Lieve-Vrouwe van de Sigaar
2 Tony Ozymandias
3 'Simonetta Vespussi, de mooiste kat ter wereld, onsterfelijk gemaakt door die jonge hond van een Blafficelli'
4 Lilliput-Blefuscu
5 De poppenfluisteraar; Vallei van de Lekkere Wijven

Bijna, maar niet helemaal

1 'Amerika, geef me een naam, maak een Buzz, Chip of Spike van me [...] Neem me op in je gelederen in hun vrijetijdskleding'
2 'Noem me Yoda'
3 'We're living in a retro world and I am a retrograde girl'
4 'Hierbij zweer ik trouw aan de Amerikaanse pil'
5 'Professor Solanka's verrassend gladde beest, waarvan het uur eindelijk was gekomen, slungelde naar Bethlehem om geboren te worden'

In de bijlage Boeken wordt het boekenweekgeschenk vandaag gerecenseerd

(Uit Cultureel Supplement van 9 maart 2001 )